THE ROLE OF AGE AND GENDER IN THE RELATIONSHIP BETWEEN LEADER MEMBER EXCHANGE AND JOB SATISFACTION:SAMPLE OF INSURANCE INDUSTRY IN ISTANBUL

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 137 - 151, 31.12.2022

Ertuğrul Çapan

https://doi.org/10.54429/seyad.1128447

Öz

According to the Leader-Member Interaction theory; As a result of the mutual interaction of the leaders with their members, different quality of interaction develops. These interactions can be positive or negative. It is also a known fact that this situation has/will have a role in job satisfaction. As a matter of fact, studies in this direction are widespread in the literature. However, research in the insurance sector is not as common as expected.

The aim of this study is to determine whether age and gender variables differ in the relationship between leader-member interaction and job satisfaction. In order to achieve this aim, the province of Istanbul was chosen as the universe and the research was limited to the insurance sector. Accordingly, 241 participants were reached. The collected data were analyzed with the IBM SPSS program and as a result, it was determined that there was a significant relationship between the variables.

Anahtar Kelimeler

: Leader–Member Interaction, Job Satisfaction, İnsurance İndustry

Lider Üye Etkileşimi İle İş Tatmini Arasındaki İlişkide Yaş ve Cinsiyetin Rolü: İstanbul’da Sigorta Sektörü Örneği

Öz

Lider-Üye Etkileşimi teorisine göre; liderle¬rin üyeleriyle karşılıklı etkileşimleri sonucunda farklı kalitede etkileşim gelişmektedir. Bu etkileşimler olumlu olabileceği gibi olumsuz da olabilmektedir. Bu durumun iş tatmine bir rolü olduğu/olacağı da bilinen bir gerçektir. Nitekim bu doğrultuda literatürde araştırmalar yaygındır. Ancak sigorta sektöründe araştırmalar beklenildiği kadar da yaygın değildir.
Bu çalışmanın amacı lider-üye etkileşimi ve işe tatmini arasındaki ilişkide yaş ve cinsiyet değişkenlerinin söz konusu ölçeklerde farklılaşıp farklılaşmadığını belirleme amacını taşımaktadır. Bu amaca ulaşabilmek için evren olarak İstanbul ili seçilmiş ve araştırma sigorta sektörü ile sınırlandırılmıştır. Bu doğrultuda 241 katılımcıya ulaşılmıştır. Toplanan veriler IBM SPSS programı ile analiz edilmiş ve sonucunda değişkenler arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Lider Üye Etkileşimi, İş Tatmini, Sigorta Sektörü

Kaynakça

• Akkurt, B. (2021). ‘‘Aile İşletmelerinde Çalışanların Etik Liderlik ve Etik İklim Algılarının İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Kurumsallaşmanın Aracı Rolü’’ Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi.
• Akyüz, K. C., Koçak, S. , Balaban, Y., Yıldırım, İ., Gedik, T. (2011). ‘‘Çalışanların İş Tatmin Düzeylerinin İncelenmesi: Muğla Orman Bölge Müdürlüğü Örneği’’ Turkish Journal of Forestry, 12(1): 20-26.
• Altunışık, R., Çoşkun R., Bayraktaroğlu, S., Yıldırım, E. (2010). ‘Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı’’6. Baskı, Sakarya Yayıncılık.
• Büyükkaymakcı, Y., Sundu, M. (2021). ‘‘Lider-Üye Etkileşiminin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisinde Psikolojik Sermayenin Düzenleyici Rolü’’ OPUS International Journal of Society Researches, 18(42): 5276-5313.
• Cotton, J.L., Tuttle, J.M. (1986). “Employee Turnover: A Meta-Analysis and Review with Implications for Research” Academy of Management Review, 11(1): 55-70.
• Çalışkan, A., Özel, E.G. (2018). ‘‘İş Performansının Artırılmasında Motivasyonel Faktörlerin Rolü; Yenilikçi Davranışın Aracılık Rolü: Mersin Bölgesi Özel Bankalarında Bir Uygulama’’ Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(1): 1-25.
• Çekmecelioğlu, H. G., Ülker, F. (2014). ‘‘Lider- Üye Etkileşimi ve Çalışan Tutumları Üzerindeki Etkisi: Eğitim Sektöründe Bir Araştırma’’ Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (28):35-58.
• Dedeoğlu, B., Çelik, S., İnanır, A., Altay, H. (2016). ‘‘Moderate Role of Gender and Working Duration in Relationship Among Ethical Leadership, Organizational Commitment and Job Satisfaction’’ Journal of Management and Economics Research, 14(4): 45-70.
• Durak, İ., Serinkan, C. (2007). ‘‘Hemşirelerde İş Tatmini: Denizli Devlet Hastanesi Yoğun Bakım Ünitelerinde Bir Araştırma’’ Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (2):119-135.
• Efe, N. (2021). ‘‘Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Lider Üye Etkileşiminin İş Doyumuna Etkisinde Yöneticiye Güvenin Aracılık Rolü’’, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Fairhurst, G.T. (1993). ‘‘Endüstrideki Kadın Liderlerin Lider-Üye Alışverişi Kalıpları: Bir Söylem Analizi’’. İletişim Monografları, 60(4): 321–351.
• Gerstner, C.R., Day, D.V. (1997). ‘‘Meta Analytic Review of Leader¬ Member Exchange Theory: Correlates and Construct Issues’’ Journal ofApplied Psychology, 82(6): 827-844.
• Gökalp, S., Kaya, O., Angay, A., Akgün, F. (2015). ‘Öğretmen Algılarına Göre Okul Müdürüne Güvenin İş Tatmini Üzerindeki Etkisinde Lider Üye Etkileşiminin Aracı Rolü’’ Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4: 45-70.
• Grifeth, R.W., Hom, P.W., Gaertner, S. (2000). “A MetaAnalysis of Antecedents and Correlates of Employee Turnover: Update, Moderator Tests, and Research İmplications for he Next Millennium” Journal of Management, 26: 463–488.
• Gürbüz, D. (2015). ‘‘Algılanan Örgüt Kültürü ve Lider Üye Etkileşiminin İşe Adanma Üzerindeki Etkisi’ Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi.
• Hackett, R.D., Lapierre, L.M. (2004). ‘‘A Meta-Analytical Explanation of The Relationship Between LMX and OCB’’ Academy Of Management Best Conference Paper, 1 -6.
• Lo, M.C., Ramayah, T. (2009). ‘‘Leader Member Exchange, Gender, and İnfluence Tactics. A Test on Multnational Companies in Malaysia’’ Problems and Perspectives in Management, 7(1): 49-56.
• Milner, K., Katz, L.-A., Fisher, J., & Notrica, V. (2007). ‘‘Lider-Üye Değişiminin Cinsiyeti ve Kalitesi: Bir Güney Afrika Kuruluşundan Bulgular’’ Güney Afrika Psikoloji Dergisi, 37(2): 316-329.
• Orhan, S. (2019). ‘‘Liderlerin Algılanan Cinsiyet Rolünün Algılanan Liderlik Tarzına Etkisi: Emniyet Teşkilatı Personeli, Öğretmenler ve Banka Çalışanlarının Karşılaştırmalı Analizi’’ Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Özaydın M.M., Özdemir, Ö. (2014). ‘’Çalışanların Bireysel Özelliklerinin İş Tatmini Üzerindeki Etkileri: Bir Kamu Bankası Örneği’’ İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1): 251- 281.
• Öztürk, N., Şahin, S. (2017). ‘‘Eğitim Örgütlerinde Örgüt Kültürü Ve Öğretmen Liderliği: Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Rolü’’ İlköğretim Online Dergisi, 16(4):1451-1468.
• Özutku, H. (2007). ‘‘ Yönetici-Ast Etkileşimi ile İş Tatmini Arasındaki İlişki’’ Amme İdaresi Dergisi, 40(2): 79-98.
• Polat, E. (2019). ‘‘Demografik Değişkenlerin Lider-Üye Etkileşimi Üzerindeki Etkisinin Lojistik Regresyon Analizi ile Belirlenmesi: Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma’’ Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(2): 742-757.
• Scandura, ;T. A., Graen, G. (1984). ‘‘Moderating Effects of Initial Leader¬ Member Exchange Status on the Effects of a Leadership Intervention’’ Journal of Applied Psychology, 69: 428-436.
• Sökmen, A. (2020). ‘‘ Lider Üye Etkileşimi, İş Tatmini ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisi: Ankara’daki Otel İşletmelerinde Ampirik Bir Araştırma’’ Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8 (3): 2132-2143.
• Şahin, F. (2011). ‘‘Lider Üye Etkileşimi İle İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki Üzerinde Cinsiyetin Etkisi’’ Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(2):277-288.
• Tanrıverdi, H., Kahraman, O.C. (2016). ‘‘5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Lider-Üye Etkileşimi ve İşe Yabancılaşma İlişkisi: Marmaris ve İstanbul Destinasyonlarında Bir Araştırma’’ Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(3):463-493.
• Truxillo, D. M., Burlacu, G. (2016). ‘‘Does Age Matter to LMX and İts Outcomes? A Review and Future Research Directions’’. In Bauer, T.N., Erdoğan, B. (Eds.), The Oxford Handbook of Leader-Member Exchange (397–411). Oxford University Press.
• Walumbwa, F.O., Mayer, D.M., Wang, P., Wang, H., Workman, K., Christensen, A.L. (2011). ‘‘Linking Ethical Leadership to Employee Performance: The Roles of Leader– Member Exchange, Self-Efficacy and Organizational Identification’’ Organizational Decision Processes, 115(2): 204-213.
• Xiaoju, G., Wei, Z. (2010). ‘‘Research on LMX as a Moderator on Job Satisfaction and Turnover Intention’’Proceedings of the 7th International Conference on Innovation & Management, 1302-1306.
• Yakın, M. (2021). ‘‘Lider-Üye Etkileşiminin Çalışan Performansı ve Memnuniyeti Üzerindeki İlişkisinde İşe Tutulmanın Aracı Rolü’’ Yüksek Lisans Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi.