Rısk Analysıs and Management Of Shıp Drydockıng Operatıons In Shıpyards

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 58 - 104, 30.06.2024

Murat Yorulmaz , Mehmet Arif Öztürk

https://doi.org/10.54429/seyad.1439176

Öz

Shipyards are maritime enterprises that carry out activities such as shipbuilding, maintenance, repair and repair as an important component of the maritime transportation system. These enterprises play an important role in various stages of their activities starting from the construction of ships. The process starts with shipbuilding and continues with ship maintenance and repair. Ship maintenance and repair services fulfill an important function to extend the life span of ships and maintain their functionality. While technological developments make maintenance processes more effective and efficient, ship drydocking operations constitute an important operation of this process. Ship drydocking operations involve many complex variables such as environmental factors, safety standards, technical errors and omissions, and employee health. Therefore, the analysis of risks in ship drydocking operations is crucial for the safe and sustainable operation of the maritime transportation system. In this study, AHP (Analytic Hierarchy Process) and Fine Kinney methods were used together to analyze the risks of ship drydocking operations in shipyard enterprises. The effectiveness of these methods in risk analysis was evaluated and the focus was on identifying critical factors in ship drydocking operational processes. In addition, the study contributes to the maritime literature by presenting recommendations to strengthen risk management in line with the findings obtained.

Anahtar Kelimeler

Shipyards, Ship Drydocking, Risk Analysis, AHP, Fine Kinney

Tersanelerde Gemilerin Havuzlama Operasyonlarının Risk Analizi ve Yönetimi

Öz

Tersaneler deniz ulaştırma sisteminin önemli bir bileşeni olarak gemi inşa, bakım, onarım ve tamiri gibi faaliyetleri gerçekleştiren denizcilik işletmeleridir. Bu işletmeler, gemilerin yapımından itibaren faaliyetlerinin çeşitli aşamalarında önemli bir rol oynarlar. Gemi inşasıyla başlayan süreç, gemi bakımı ve onarımı ile devam eder. Gemilerin yaşam süresini uzatmak ve işlevselliğini korumak için gemi bakım ve onarım hizmetleri önemli bir işlevi yerine getirir. Teknolojik gelişmeler, bakım süreçlerini daha etkin ve verimli hale getirirken, gemi havuzlama operasyonları da bu sürecin önemli bir operasyonunu oluşturur. Gemi havuzlama operasyonları, çevresel faktörler, emniyet standartları, teknik hatalar ve eksiklikler ile çalışan sağlığı gibi pek çok kompleks değişkeni içermektedir. Bu nedenle gemi havuzlama operasyonlarındaki risklerin analizi, deniz ulaştırma sisteminin emniyetli ve sürdürülebilir bir şekilde işlemesi için son derece önemlidir. Bu çalışmada, tersane işletmelerindeki gemi havuzlama operasyonlarına yönelik risklerin analizini gerçekleştirmek amacıyla AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi) ve Fine Kinney yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Bu yöntemlerin risk analizindeki etkinliği değerlendirilmiş ve gemi havuzlama operasyonel süreçlerindeki kritik faktörlerin belirlenmesine odaklanılmıştır. Ayrıca, elde edilen bulgular doğrultusunda risk yönetimini güçlendirecek öneriler sunularak, denizcilik literatürüne katkı sağlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tersaneler, Gemilerin Havuzlanması, Risk Analizi, AHP, Fine Kinney

Kaynakça

• Adalı, Pınar. Tersanelerde Ekipmanlara Bağlı Kaza Olasılıklarının Değerlendirilmesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Akbal, Hazal. - Akbal, H. İnan. “Covid-19 Pandemi Sürecinde Uzaktan Eğitim ile İlgili Yaşanan Sorunların Öğrenci Bakış Açısına Göre AHP Yöntemi ile İncelenmesi”. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 11/22 (2020), 533-546.
• Aker, Aygül. – Özçelik, Tijen Över. “Metal sektöründe 5x5 Matris ve Fine-Kinney Yöntemi ile Risk Değerlendirmesi”. Karaelmas Journal of Occupational Health and Safety 4/1 (2020), 65-75.
• Aslan, Selman. “Risk Assessment Of Construction Works İn City Square Using Fine Kinney Method”. Çukurova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 37/2 (2022), 329-340.
• Atehnjia, Denis Njumo. - Yang, Zaili. - Wang, Jin. “Risk Control And Cost Benefit Analysis Of Docking Operation”. International Journal of Advances in Scientific Research and Engineering 4/1 (2018), 1-14.
• Aydın, Fetiye. İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramının Toplam Kalite Yönetimi Açısından İrdelenmesi ve Gemi İnşaa Sanayinde (Tuzla Tersaneler Bölgesi) Bir Araştırma. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Aymutlu, Ersan. Dünyada ve Türkiye’de Denizcilik Sektörünün Finansman Yapısı. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2007.
• Bakacak, Murat. Gemi İnşa Onarım Faaliyetlerinde Meydana Gelen Kazaların Analizi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tezsiz Yüksek Lisans Projesi, 2007.
• Bayram, Hakan. – Çelek Kaya, Elif. “Fine-Kinney Metodu ile Risk Analizi: Trabzon Liman Örneği”. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 11/2 (2022), 760-783.
• Caner Akın, Güfte vd. “Yeni Bir Risk Değerlendirme Yöntemi ile Tersane İşletmelerinin Sınıflandırılması”. Business & Management Studies: An International Journal 8/1 (2020), 232-254.
• Dobrucalı, Erinç. Gemi İnşa Mühendisliğine Giriş: Gemi Formunun Hidrostatiği ve Stabilitesi. Ankara: Seçkin Yayıncılık, (2018).
• Durmuş, Handan - Yurtsever, Özlem - Yalcin, Bahattin. “Bir Çay Fabrikasında Fine-Kinney ve FMEA Yöntemleri ile Risk Değerlendirmesi”. International Journal of Advances in Engineering and Pure Sciences 33/2 (2021), 287-298.
• Duyar, Gürkan. İş Sağlığı ve Güvenliği (Tuzla Tersaneleri Örneği). Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Duyku, Hatice. Loyd Kurallarına Göre Bir Geminin Havuzlama Sürecinin Planlanması. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2011.
• Ediz, Ayşe - Yıldızbaşı, Abdullah - Baytemur Esra. “İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Performans Göstergelerinin AHP ile Değerlendirilmesi”. The Journal of Academic Social Science Studies /62 (2017), 275-294.
• Erten, Begüm - Utlu Zafer. “İlaç Lojistik Sektöründe Risk Analizi Yapılarak 5x5 Matris, Fine Kinney ve FMEA Yöntemleri ile Risk Değerlendirmelerinin Karşılaştırılması: Bir Firma Örneği”. Anadolu Bil Meslek Yüksekokulu Dergisi 12/48 (2017), 1-14.
• Erzurumluoğlu, Kamer- Köksal, Kerem Nur- Gerek, İ. Halil. “İnşaat Sektöründe Fine-Kinney Metodu Kullanılarak Risk Analizi Yapılması”. 5. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu (2015), 137-146.
• Güler, Aslıcan. Gemi Bakım Onarım Sektöründe Risk Envanteri Oluşturulması Tanker Gemileri. Ankara: T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, 2014.
• Günay, Ziya. “İş Tatmini Boyutlarının İş Güvenliği Uzmanları ve İşyeri Hekimleri Açısından Karşılaştırması: AHP Uygulaması”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 11/3 (2018), 2234-2245.
• Güngör, Aytek - Barlas, Barış. “Dördüncü Sanayi Devriminin Gemi İnşa Sanayinde İş Sağlığı ve Güvenliği Üzerine Etkileri”. Gemi ve Deniz Teknolojisi /215 (2019), 28-42.
• Önder, Güler - Önder, Emrah. “Yoğun Bakim Hemşirelerinin İş Tatminine Etki Eden Faktörlerin Önem Derecelerinin Analitik Hiyerarşi Prosesi Yöntemi ile Belirlenmesi (Determining the Precedence of Incentive Factors of Critical Care Unit Nurses’ Job Satisfaction Using Analytic Hierarchy Process Technique)”. KSÜ İİBF Dergisi 3/2 (2013), 195-216.
• Özdemir, Yahya. “İnovasyon Odaklı Girişimlerin Desteklendiği Teknoparkların Kuruluş Yeri Seçiminde Etkili Olan Değişkenlerin AHP ile Önem Katsayılarının Belirlenmesi”. Uluslararası Yönetim Bilişim Sistemleri ve Bilgisayar Bilimleri Dergisi 4/1 (2020), 74-83.
• Hossain, Niamat Ullah I.- Nur, Farjana - Jaradat, Raed M. “An Analytical Study Of Hazards and Risks in The Shipbuilding İndustry”. In Proceedings of American Society for Engineering Management Annual Conference, (2016), 18-21.
• Ilgaz, A. “Lojistik Sektöründe Personel Seçim Kriterlerinin AHP ve TOPSİS Yöntemleri İle Değerlendirilmesi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/32 (2018), 586-605.
• İşlek, Çinel. Tersanelerde ISO 14001 Yönetim Sistemi ve OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi Uygulamaları. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Kinney, G. F. - Wiruth, A. D. “Practical Risk Analysis For Safety Management”. China Lake, CA: Naval Weapons Center /5865, (1976).
• Saaty, T. L. “How To Make A Decision: The Analytic Hierarchy Process”. European Journal of Operational Research 48/1 (1990), 9-26.
• Saaty, T. L., & Ozdemir, M. S. “Why The Magic Number Seven Plus Or Minus Two”. Mathematical and Computer Modelling 38/3-4 (2003), 233-244.
• Saban, Metin - Gülerçin, Gülay. “Deniz Taşımacılığı İşletmelerinde Maliyetleri Etkileyen Faktörler ve Sefer Maliyetleri”. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 1/1 (2009), 1-16.
• Putra, Rega Dinatha - Sukandari, Benny - Wihartono, Wihartono. “Risk Management Of Occupational Safety and Health İn Kri Docking Project Using Hazard İdentification, Risk Assessment and Risk Control (HIRARC) Method Case Study: PT”. PAL Indonesia. Journal Asro 10/2 (2019), 76-91.
• Tanrıverdi, Murat. (2019). Gemi İnşa Sanayinde İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamaları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Tansoy, Tarık Renan. Tersanelerde İş Kazalarının Önlenmesinde Alınması Gereken Tedbirler ve Risk Analizi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• Tari, İbrahim. Dünyada Gemi Bakım-Onarım Sektörü ve Gemi Bakım-Onarımının Ekonomik Maliyetinin Modellenmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2014.
• Turan, Haldun - Süslü, Emrah. “Tersanelerde İş Sağlığı Güvenliği”. The Journal of Academic Social Science 119/119 (2021), 160-188.
• Yağlı, Hayri. Gemi Havuzlama ve Havuzlama Sırasında Oluşan Kazaların Analizi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2021.
• Yorulmaz, Murat. “Tersane İşletmelerinde Etik İklimin Örgütsel Güvene Etkisinde Örgütsel Adalet Algısının Aracılık Rolü”. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi 13/1 (2021), 57-84.
• Yorulmaz, Murat - Durmuş, Dinçer - Sezen, Kübra. “Gemilerin Havuzlama Operasyonlarındaki Risklerinin FMEA Yöntemi ile Analizi”. Journal of Academic Value Studies 8/3 (2022), 293-303.
• Yorulmaz, Murat - Taş, Ayşe - İnanlı, Habip. “Limanlardaki İş Kazalarında İnsan Kaynaklı Hata Nedenlerinin AHP Yöntemiyle Değerlendirilmesi: Kocaeli Liman Bölgesinde Bir Uygulama”. Academic Social Resources Journal 7/34 (2022), 193-202.
• Yorulmaz, Murat - Çelik, Yasin. “Tersane İşletmelerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Performansının Değerlendirilmesi: Yalova Tersaneler Bölgesinde Bir Uygulama”. Gemi ve Deniz Teknolojisi /224 (2024), 40-59.
• Yorulmaz, Murat - Sezen, Kübra. “Denizcilik Alanında Kullanılan Risk Analizi Yöntemleri ve Fine Kinney Yöntemiyle Bir Uygulama”. Afet ve Risk Dergisi 6/3 (2023), 622-637.