Küresel Demografik Eğilimler Bağlamında Uluslararası Kuruluşların Demografik Değişime Bakışı

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 1, 187 - 214, 11.05.2018

Aynur Yumurtacı

https://doi.org/10.32331/sgd.422932

Öz

Belirli bir alanda yaşayan insanların sayısını ifade eden nüfus, basit bir sayısal veri olmaktan öte ülkeler için ekonomik, sosyal, siyasi, kültürel açılardan stratejik öneme sahip bir kaynak olarak nitelendirilmektedir. Sayısal azlığın gerçek kıtlık olarak tabir edildiği modern öncesi dönemlerden günümüze demografik değişkenler önemli bir dönüşüme uğramıştır. Böylece nüfus konusu hem giderek karmaşık bir alan haline gelmiş, hem de alternatif politikalar oluşturulması gereken bir konu halini almıştır. Öyle ki gelişmiş ülkelerin yaşadığı demografik değişim artık dünyanın yaşadığı küresel yaşlanma eğilimine doğru hızla yol almaya başlamıştır. Bu sebeple ülkesel tercihlerde olduğu kadar küresel tercihler bakımından da dünya nüfusuna optimal tercihler sunacak, ekonomik ve sosyal refahın korunmasına hizmet edecek politikalara olan ihtiyaç uluslararası kuruluşların sürecin yönlendirilmesindeki rollerini hızla artırmaktadır. Bu bakış açısından yola çıkılarak bu çalışmada nüfusun yaşlanmasını mercek altına alan uluslararası kuruluşların bölgesel ve genel düzeyde sundukları alternatif politikalar karşılaştırılmalı olarak değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Nüfus, demografik değişim, nüfusun yaşlanması, Birleşmiş Milletler

Kaynakça

• Arslan, K. (2012). Birleşmiş Milletler En Az Gelişmiş Ülkeler Konferansının Düşündürdükleri. Düzce Üniversitesi Yönetim ve Eğitim Bilimleri Dergisi. Vol 2. No 1. Aralık 2012. s.1-15.
• Aziz, S. (ty.). Summary Report on the United Nations Second World Assembly on Ageing. Barcelona Field Studies Centre (2015). Demographic Transition Model. [http://geographyfieldwork.com/ DemographicTransition.htm]. (Erişim: 27.04.2015).
• Bloom, David E., Canning , David., ve Sevilla, J. (2001). Economic Growth and Demographic Transition. National Bureau of Economic Research Working Paper. BM (2015). Birleşmiş Milletler Teşkilatı. [http://www.unicankara.org.tr/today/1.html ]. (Erişim:01.07.2015).
• Bogolomova, T. (2015). Pension Reform Options Simulation Toolkit. [http://www. worldbank.org/content/dam/Worldbank/Ev ent/pensions/1.%20Bogomolova%20_Core %20Course prost-March 2014.pdf]. (Erişim: 06.09.2015).
• Coale, A. J. (2016). İnsan Nüfusunun Tarihi. (Çev. Yahya Sezai Tezel). [www.yahyateel.com/indir.php?no=55]. (Erişim: 05.04.2016).
• Commission of the European Communities (2006). The Demographic Future of Europe-from Challenge to Opportunity. com (2006). 571 Final. 2006.
• Cotis, Jean-Phillippe. (2015). Population Ageing: Facing the Challenge. [http://www.oecdobserver.org/news/archiv estory.php/aid/1081/Population_ageing:_F acing_the_challenge.html]. (Erişim: 29.07. 2015). Dur, V. (2014). Dünya Bankasının Ulusal Sosyal Güvenlik Reformlarına Etkisi. Sosyal Güvence Dergisi. Sayı 6. Yıl 3. s. 5-27. Erdoğan, İ. (ty). Nüfus Artışı ve Sürdürülebilir Kalkınma İlişkisinin Egemen İdeolojinin Ötesindeki Anlamları. [http:// www.irfanerdogan.com/makaleler4/nufusi. pdf]. (Erişim: 19.10.2017).
• Eufacts (2010). Europe 2020: A European Strategy for Smart, Sustainable and Inclusive Growth.
• European Commission (2007). Europe’s Demographic Future: Facts and Figures on Challenges and Opportunities, Belgium: Office for Official Publications of the European Communities.
• European Commission (2010). Proposal for a Decision of the European Parliament and of the Council on the European Year for Active Ageing (2012). com (2010). 462 Final.
• European Commission (2015). The 2015 Ageing Report Economic and budgetary projections for the 28 EU Member States (2013-2060). Belgium: Publications Office of the European Union.
• Fraccaroli, Franco ve Deller, Jürgen. (2015). Work, Aging and Retirement in Europe: Introduction to the Special. Issue. Work, Aging and Retirement. Vol 1. No 3. p. 237-242.
• Görgülü, Ü., Akyar, İ., Nuran, A., ve Kapucu, S. S., (2010). Dünyada ve Ülkemizde Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar. Türkiye Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Dergisi. 56: 30-33.
• Hartmann, B. (1995). Reproductive Rights and Wrongs: The Global Politics of Population Control. (U.S.A.: South End Pres).
• Hodgson, D. (1983). Demography as Social Science and Policy Science. Population and Development Review 9. No 1. p. 1-34.
• Hoşgör, Ş. ve Aysıt, T. (2010). 2050’ye Doğru Nüfusbilim ve Yönetim: Eğitim, İşgücü, Sağlık ve Sosyal Güvenlik Sistemlerine Yansımalar. (İstanbul: TÜSİAD Yayınları).
• ILO (2015). Conventions and Recommendations. [http://www.ilo.org/ dyn/normlex/ en/f?p=NORMLEXPUB: 1:0::NO:::..]. (Erişim: 19.07.2015).
• ILO (2013). Employment and Social Protection in the New Demographic Context. International Labour Conference. 102 nd Session. 2013. Geneva.
• ILO (2014). World Social Protection Report 2014/15 Building Economic Recovery. Inclusive Development and Social Justice. Geneva: ILO Publications.
• Erol, S. I. (2016). Küresel Bir Sorun Olarak Demografik Dönüşüm: Nedenleri, Etkileri ve Alınması Gereken Önlemler. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. Sayı 37. s. 75-123.
• Bozkurt, Ö.K. (2011). Uluslararası Nüfus ve Kalkınma Konferansı (ICPD 1994) Eylem Programı’nın Türkiye’de Uygulanan Sağlık Politikalarına Yansımalarının Toplumsal Cinsiyet Perspektifinden İncelenmesi. (T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Uzmanlık Tezi). Ankara.
• Kesici, M. R., Selamoğlu, A. (2005). Genel Hatlarıyla Avrupa İstihdam Stratejisi ve Geçirdiği Dönüşüm. İş Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi. Cilt 7. Sayı 2. s. 25-51.
• Kirk, D. (1996). Demographic Transition Theory. Population Studies. Vol 50 No 3. p. 361-387.
• Koç, İ., vd., (2008). Türkiye’nin Demografik Dönüşümü. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri Enstitüsü. Leckie, S., Huggins, C. (2011). Conflict and Housing, Land, and Property Rights a Handbook on Issues, Frameworks and Solutions. (USA: Cambridge University Press).
• Lee, Ronald. (2003). The Demographic Transition:Three Centuries of Fundamental Change. Journal of Economic Perspectives. Vol 17. No 4. Fall 2003: p.167-190.
• Marshall, Emily A. (2013). Defining Population Problems:Using Topic Models for Cross-National Comparison of Disciplinary Development. Poetics 41. 2013: p. 701-724.
• OECD (2015). OECD Employment Outlook 2015. Executive Summary. Özbay, F. (2009). Türkiye’de Gençlik Nüfus ve İktidar. Türkiye’de İktidarı Yeniden Düşünmek. (Der. Murat Güney). (İstanbul: Varlık Yayınları).
• Özberk, E. (2003). Nüfus Politikaları ve Kadın Bedeni Üzerindeki Denetim. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı). Ankara.
• Saraç, H. (1997). Ekonomik ve Sosyal Boyutuyla İslâm’da Nüfus Politikası. (Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları).
• Schwarz, Anita M. ve Omar S. Arias. (2014). The Inverting Pyramid: Pension System Facing Demographic Challenges in Europe and Central Asia. World Bank Europe and Central Asia Report.
• T.C. AB Bakanlığı (2011). 2012 Avrupa Aktif Yaşlanma ve Nesillerarası Dayanışma Yılı Hakkında Bilgi Notu. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2013). Türkiye’de Yaşlıların Durumu ve Yaşlanma Ulusal Eylem Planı Uygulama Programı. Ankara.
• Thompson, W. S. (1929). “Population. American Journal of Sociology, Vol 34. Number 6. May 1929: p. 959-975. Tuy, Phan., Hansen, Ellen., ve David, Price. (t.y.). Değişen İşgücü Piyasasında Kamu İstihdam Hizmet. Uluslararası Çalışma Ofisi.
• UNFPA (2015). Topics. [http://www. unfpa.org/news]. (Erişim: 01.07. 2015). United Nations (2015). World Assambly on Ageing. [http://www.un.org/en/development/ devagenda/ageing.shtml]. (Erişim: 17.07.2015).
• United Nations (1983). Vienna International Plan of Action on Aging. New York.
• United Nations (2002). Report of the Second World Assambly on Ageing Madrid 8-12 April 2002. (New York: United Nations Publication).
• United Nations (2016). Crude Birth, Total Fertility, Rate of Natural Increase, Life Expectancy at Birth, Crude Death Rate Rate By Major Area, Region and Country (1950-2050). [http://esa.un.org/unpd/wpp/ DVD]. (Erişim: 07.04.2016).
• WB Basın Bülteni (2015). Ülkeler Yaşlanan Nüfuslarının Emeklilik Harcamalarını Karşılamak için Mücadele Ediyor. [http://www.worldbank.org/tr/ news/press-release/2014/02/21/worldbank- pension-reforms-needed-inemerging- europe-and-central-asia-toprotect- future-generations]. (Erişim: 27.07.2015).
• Weeks, John R. (2008). Population An Introduction to Concepts and Issues. (USA: Thomson Wadsworth). WHO (2015a). What is “active ageing”?. [http://www.who.int/ageing/active_ageing/ en/]. (Erişim: 20.07.2015).
• WHO (2002). Active Ageing A Policy Framework.
• WHO (2015b). What WHO is doing?. [http://www.who.int/ageing/about/who_act ivities/en]. (Erişim: 22.07.2015).
• Yazıcı, S. (2015). OECD Ülkelerinde Demografik Eğilimler ve Muhtemel Etkileri. [http://www.mfa.gov.tr/oecdulkelerinde- demografik-egilimler-vemuhtemel- etkileri.tr.mfa]. (Erişim: 22.07.2015). Yılmaz, Z. T. (2011). Demografik Dönüşümün Türk Sosyal Güvenlik Sistemine Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi Karadeniz Teknik Üniversitesi SBE). Trabzon.
• Yüceşahin, M. M. (2011). Küresel Bir Süreç Olarak Demografik Dönüşüm: Mekânsal Bir Değerlendirme. Coğrafi Bilimler Dergisi 9 (1). s. 11-27.