Türkiye’de Asgari Ücretli Çalışan Sayısı ve Ücret Seviyelerinin Değişimi (2003-2017 Hanehalkı İşgücü Anketleri Veri Analizi)

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 1, 141 - 159, 28.06.2019

Gürdal Aslan

https://doi.org/10.32331/sgd.582665

Cited By: 5

Öz

Türkiye’de
son yıllarda asgari ücret, seviyesi, artışları, ekonomik ve sosyal potansiyel etkileri
itibariyle en çok tartışılan kamu politikalarından biri haline gelmiştir.
İktisat yazınında asgari ücretin bir ekonomideki etkilerinin yönü tartışmalı
olsa da bu etkilerin asgari ücretli çalışan sayısına ve oranına bağlı olduğu
vurgusu yapılmaktadır. Dolayısıyla asgari ücretin olası etkilerinin
anlaşılabilmesi için asgari ücretli çalışan sayısının ve oranının bilinmesi
önem arz etmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada Türkiye’de asgari ücretli
çalışan sayısı, oranı ve bu ikisinin 2003-2017 yılları arasındaki değişimi
Hanehalkı İşgücü Anketleri (HİA) mikro verileri kullanılarak araştırılmıştır.
HİA mikro verileri analizi ile aynı zamanda asgari ücret düzeyinde, bu ücret
düzeyinden daha az ve fazla kazananların oranlarının değişimi yıllara göre ve
çalışanların kayıtlılık durumuna göre ortaya çıkarılmıştır. Çalışmanın
bulguları Türkiye işgücü piyasasında 2003-2017 yılları arasında ücretli
çalışmanın artması, ücretliler arasında kayıt dışılığın azalması ve asgari
ücretin reel artışları neticesinde asgari ücretli çalışan sayısının ve oranının
önemli ölçüde arttığını göstermektedir. 2003 yılında ücretli çalışanların
sadece %9’u asgari ücretliyken bu oran 2017 yılında yaklaşık %22’ye (yaklaşık
3,7 milyon kişi) yükselmiştir. Türkiye işgücü piyasasında ücretli çalışanların
önemli bir kısmının asgari ücret seviyesi ve bu seviyenin altında ücret geliri
elde ederek çalışması asgari ücretin işgücü piyasasında önemli potansiyel bir
etki alanı olduğuna işaret etmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Asgari ücret, asgari ücretli çalışan sayısı, hanehalkı işgücü anketleri, Türkiye

Kaynakça

• Abowd, J.M., Kramarz, F. ve Margolis, D.N. (1999). Minimum wages and employment in France and the United States. NBER Working Paper Series. 6996. 1-30.
• Addison, J.T., Blackburn, M. ve Cotti, C.D. (2011). Minimum Wage Increases in a Soft U.S. Economy. Reihe Okonomie Economics Series. 273. 1-40.
• Aktaş, A. (2018). Asgari ücret ver, bir kısmını geri al! [https://www.dunya.com/kose-yazisi/asgari-ucret-ver-bir-kismini-geri-al/398115]. (Erişim: 10 Eylül 2018).
• Ateş, H. (2016). Uyanık patronlar 300 TL’ye göz dikti [https://www.sabah.com.tr/ekonomi/2016/04/16/uyanik-patronlar-300-tlye-goz-dikti]. (Erişim:11 Eylül 2018).
• Card, D. ve Kreuger, A. (1995). Myth and Measurement: The New Economics of the Minimum Wage. New Jersey: Princeton University Press.
• Currie, J. ve Fallick, B. (1996). The Minimum Wage and the Employment of Youth: Evidence from the NLSY. Journal of Human Resources. 31(2). 404-428.
• Dickens, R., Machin, S. ve Manning, A. (1999). The Effects of Minimum Wages on Employment: Theory and Evidence from Britain. Journal of Labor Economics. 17. 1-22.
• Disk-Ar (Disk Araştırma Dairesi) (2017). Asgari Ücret Raporu. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu. İstanbul.
• Disk-Ar (Disk Araştırma Dairesi) (2018). Asgari Ücret Gerçeği 2019 Raporu. Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu. İstanbul.
• Doeringer, P.,B. ve M.,J. Piore (1970). Internal Labor Markets and Manpower Analysis. USA. Department of Labor: Eric. 1-344.
• Dube, A., Lester, T.W. ve Reich, M. 2010. Minimum Wage Effects Across State Borders: Estimates Using Contiguous Counties. The Review of Economics ans Statistics. 92(4). 945-964.
• Gunderson, M. (2005). Le Salaire Minimum au Canada: Théorie, Données et Orientations. Préparé Pour La Commision Sur L’examen Des Normes du Travail Fédérales. 1-70.
• Hak-İş (Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu) (2018).Yayın Organı. Sayı 16. Ankara.
• ILO (2018). Employment Security. Labour Market Segmentation. [http://www.ilo.org/global/topics/employment-security/labour-market segmentation/lang-- en/index.htm]. (Erişim:18.12.2018).
• Koç, A. (2016). Türkiye’de 1980 Sonrasının Politik İktisadı Bağlamında Asgari Ücret Analizi. Çalışma ve Toplum. 2016/3. 1387-1408.
• Korkmaz, A. (2004). Bir Sosyal Politika Aracı Olarak Türkiye’de Asgari Ücret:1951-2003. Kocaeli Üniversitesi SBE Dergisi. 2004(1). s.53-69.
• Korkmaz, A. ve Avsallı, B. (2012). Türkiye’de Asgari Ücretin Hukuksal Yönü. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi. 4(2). 151-162.
• Kutal, M. (1969). Teorik Esasları ve Tatbikatı Bakımından Asgari Ücret. İstanbul Üniversitesi Yayını. İstanbul.
• Maloney W.F. ve Mendez J.N. (2003). Measuring the Impact of Minimum Wage, Evidence from Latin America. NBER Papers. 109-130.
• Metcalf, D. (2007). Why has the British National Minimum Wage Had Little or No Impact on employment?, CEP Discussion Paper. 781. 1-88.
• Neumark, D. ve Wascher W.L. (1992). Employment Effects of Minimum and Subminimum Wages: Panel Data on State Minimum Wage Laws. Industrial and Labor Relations Review. 46(1). 55-81.
• Neumark, D. ve Wascher, W.L. (2008). Minimum Wages.Cambridge. MA: The MIT Press.
• OCDE (1998). Perspectives de l’emploi de l’OCDE. 1998. Editions OCDE.
• OCDE (2008). Perspectives de l’emploi de l’OCDE. Paris: Editions OCDE.
• TİSK (Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu) (2018). İşveren. Cilt 56. Sayı 6. Ankara.
• Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) (2016). Türk-İş Dergisi. Sayı: 405. Ankara.
• Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) (2018a). Türk-İş Dergisi. Sayı: 410. Ankara.
• Türk-İş (Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu) (2018b). Açlık ve Yoksulluk Sınırı Haber Bülteni Ocak 2018. Ankara
• Uysal, G. ve Genç, Y. (2019). Kadınlar Erkeklerden Daha Az Kazanıyor. Betam Araştırma Notu 19/237. 1-7.