Bölgesel Kalkınma Perspektifinden İşgücü Hareketliliğinin Değerlendirilmesi: Dirençli Temel Bileşenleri Analizi Uygulaması

Yıl 2020, Cilt: Cilt 10 Sayı: Sayı 2, 353 - 370, 20.12.2020

Deniz Koçak Yasin Ertürk Murat Atan

https://doi.org/10.32331/sgd.840721

Öz

Bölgesel kalkınma hedeflerinin gerçekleştirilmesi gerekçesiyle bölgeler arası adaletsizliklerin giderilmesinde işgücü hareketliliği her zaman gündemde olan bir konu olmuştur. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde işgücü hareketliliğinin farklı olması, bölgeler arası adaletsizlikleri artırmaktadır. Nitekim ülkemizin çoğunlukla kıyı kesimlerinde yer alan illeri kapsayan bölgeleri, istihdam, işgücüne katılım gibi işgücü hareketliliğini temsil eden değişkenlerde oldukça yüksek değerlere sahip iken, doğu ve iç kesimlerde yer alan illeri kapsayan bölgelerinde bu durumun tam tersi şeklinde olduğu görülmektedir. Bölgesel kalkınma perspektifinden bu eşitsizliklerin üstesinden gelinmesi, bölgelerin işgücü hareketliliklerinin objektif bir şekilde değerlendirilmesi ile mümkün olmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’nin İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması-2 (İBBS-2) düzeyindeki 26 bölgesi ve bu bölgelerin işgücü hareketliliğiyle ilgili temel değişkenlere ait değerleri, dirençli temel bileşenler analizi (TBA) kapsamında kullanılmaktadır. 2014 -2018 arasındaki her yıl için tekrarlanan bu analiz sayesinde, bölgelerin ilgili yıllara göre işgücü hareketlilikleri karşılaştırmalı olarak değerlendirilmektedir. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular göstermektedir ki, işgücü hareketliliğinin düşük olduğu bölgeler, kalkınmada geride kalan bölgelerdir. Bu bölgelerin işgücü hareketliliklerini artırıcı yönde uygulanacak olan politikalar ise bölgesel kalkınma hedeflerinin yakalanmasına katkı sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

bölgesel kalkınma,, işgücü hareketliliği,, dirençli TBA,

Kaynakça

• Akın, N. (2006). Bölgesel Kalkınma Araçları ile Kalkınma Ajanslarının Uyum, İşbirliği ve Koordinasyonu. TEPAV Bölgesel Kalkınma ve Bölgesel Yönetişim Sempozyumu. 295-304.
• Azadeh, A., Ghaderi, S. F. and Ebrahimipour, V. (2007). An Integrated PCA DEA Framework for Assessment and Ranking of Manufacturing Systems Based on Equipment Performance. Engineering Computations. 24(4). 347-372.
• Berber, M. ve Çelepçi, E. (2005). Türk Bölgesel Kalkınma Politikalarında Yeni Arayışlar: Kalkınma Ajansları ve Türkiye’de Uygulanabilirliği. Doğu Karadeniz Bölgesel Kalkınma Sempozyumu. 13-14.
• Bozdoğan, M. (2014). Bölgesel Kalkınma ve İBBS Esasına Dayanan Yeni Yatırım Teşvik Sisteminin Uygulama Sonuçlarının Değerlendirilmesi. Türkiye’de Bölgesel Kalkınma ve Teşvik Politikaları (Editör: Mine Nur Bozdoğan). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Campbell, N. A. (1980). Robust Procedures in Multivariate Analysis I: Robust Covariance Estimation. Journal of the Royal Statistical Society: Series C (Applied Statistics). 29(3). 231-237.
• Candès, E. J., Li, X., Ma, Y. and Wright, J. (2011). Robust Principal Component Analysis? Journal of the Association for Computing Machinery. 58(3). 1-37.