Eğitim-İstihdam ve Eğitim-Gelir Etkinliği: Yükseköğretime Katılımın OECD Ülkeleri Bazında Panel Veri Analizi

Yıl 2020, Cilt: Cilt 10 Sayı: Sayı 2, 413 - 430, 20.12.2020

Fatma Yeşilkaya Türker Topalhan Sezin Ünal Miçooğulları

https://doi.org/10.32331/sgd.841019

Öz

Çalışmanın temel amacı, yükseköğretime katılımın istihdama katılım noktasında beklendiği ölçüde artırıcı etkiye sahip olamaması ve çalışanların milli gelirden aldıkları payda yaşanan düşüşten hareketle yükseköğretime katılımın, istihdam üzerindeki ve çalışanların gayrisafi yurtiçi hasıladan aldıkları pay üzerindeki etkisinin panel veri analizi uygulanarak tespit edilmesidir. Bu çalışma kapsamında, yükseköğretime katılım açıklayıcı değişken, istihdam oranı ve çalışanların gayrisafi yurtiçi hasıladan aldıkları pay ise bağımlı değişken olarak belirlenmiş, 2005-2016 yılları arasında OECD kurucu üyesi olan 20 ülke analiz kapsamında incelenmiştir. Çalışmada iki model kurulmuş, ilk modelde yükseköğretime katılımın istihdam ile ilişkisi ikinci modelde ise çalışanların gayrisafi yurtiçi hasıladan aldıkları pay ile ilişkisi incelenmiştir. Analiz sonucu elde edilen bulgular literatürü destekler nitelikte olup, yükseköğretime katılım ile istihdam arasında pozitif yönlü bir ilişki, yükseköğretime katılım ile çalışanların gayrisafi yurtiçi hasıladan aldıkları pay arasında negatif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

beşeri sermaye,, panel veri analizi,, yükseköğretime katılım,

Education-Employment and Education-Income Effectiveness: Panel Data Analysis of the Participation in Higher Education Based on OECD Countries

Öz

Kaynakça

• Abdioğlu, Z. ve Albayrak, N. (2018). Türkiye'de Yükseköğretimin Sektörel Büyümeye Etkisi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi. (Prof. Dr. Harun Terzi Özel Sayısı).127-140.
• Akgül, I. ve Koç, S. Ö. (2011). Türkiye Cumhuriyeti Tarihinde Eğitim ve Büyüme İlişkisi: Eşik Otoregresif Yaklaşım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 13(2). 1-36.
• Akıncı, A. (2017). Türkiye'de Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Maliye Dergisi. (173). 387-397.
• Baltagi, B. and Li, Q. (1991). A Joint Test for Serial Correlation and Random Individual Effects. Statistics and Probability Letters. 11. 277-280.
• Beck, N. and Katz, J. (1995). What To Do (And Not To Do) with Time-Series Cross-Section Data. American Political Science Review. 89(3). 634-647.
• Blankenau, W. F., Simpson, N. B. and Tomljanovich, M. (2007). Public Education Expenditures, Taxation and Growth: Linking Data To Theory. American Economic Association. 97(2). 393-397.
• Born, B. and Breitung, J. (2016). Testing for Serial Correlation in Fixed-Effects Panel Data Models. Econometric Reviews. 35(7). 1290-1316.
• Brauns, H., Gangl, M. and Scherer, S. (1999). Education and Unemployment: Patterns of Labour Market Entry in France, the United Kingdom and West Germany, Mannheim Centre for European Social Research (MZES) University of Mannheim. P.O. Box 103462. D-68131 Mannheim. Germany. [http://edoc.vifapol.de/opus/volltexte/2014/5101/pdf/wp6.pdf]. (Erişim: 17 Kasım 2020).
• Breusch, T. and Pagan, A. (1980). The Lagrange Multiplier Test and Its Applications to Model Specification in Econometrics. Review of Econometric Studies. 47(1). 239-253.
• Çoban, O. (2004). Beşeri Sermayenin İktisadi Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. İstanbul Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi. No. 30. 131-142.
• Erdem, E. and Tuğcu, C. T. (2012). Higher Education and Unemployment: A Cointegration and Causality Analysis of the Case of Turkey. European Journal of Education. 47(2). 299-309.
• Eriçok, R. E. ve Yılancı, V. (2013). Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi. 8(1). 87-101.
• Erlat, H. (2015). Panel Data: A Selective Survey. Ankara: Department of Economics Middle East Technical University.
• Ford, M. (2018). Robotların Yükselişi Yapay Zeka ve İşsiz Bir Gelecek Tehlikesi. (C. Duran, Çev.) İstanbul: Kronik Kitap.
• Gölpek, F. (2011). Yükseköğretimin Getirileri ve Etkinlik Sorunu. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 25(3-4). 77-95.
• Gujarati, D. N. (2003). Basic Econometric: International Edition. Singapore: McGraw-Hill.
• Honda, Y. (1985). Testing the Error Components Model with Non-Normal Disturbances. Review of Economic Studies. (52). 681-690.
• Hunady, J. and Pisar, P. (2016). Higher Education and Regional Unemployment: Is There any Relation Between Them? Conference Paper. 157-167. [https://www.researchgate.net/publication/310605337]. (Erişim: 17 Kasım 2020).
• Im, K., Pesaran, H. and Shin, Y. (2003). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels. Journal of Econometrics. (115). 53-74.
• Karabarbounis, L. and Neiman, B. (2013). The Global Decline of the Labor Share. National Bureau of Economic Research. No. W19136.
• Karagül, M. (2003). Beşeri Sermayenin Ekonomik Büyümeyle İlişkisi ve Etkin Kullanımı. Akdeniz Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. (5). 79-90.
• Karataş, M. ve Çankaya, E. (2010). İktisadi Kalkınma Sürecinde Beşeri Sermayeye İlişkin Bir İnceleme. M. Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü Dergisi. (3). 29-55.
• Karataş, M. ve Çankaya, E. (2011). Türkiye'de Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Analizi. Yönetim ve Ekonomi Dergisi. 18(1). 105-124.
• Lavrinovicha, I., Lavrinenko, O. ve Teivans-Treinovskis, J. (2015). Influence of Education on Unemployment Rate and Incomes of Residents. Procedia-Social and Behavioral Sciences. (174). 3824 3831.
• Masatçı, H. S. (2005). Türkiye'de Beşeri Sermaye ve İktisadi Büyüme İlişkisi: Ko-Entegrasyon Analizi. Atatürk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 19(2). 49-58.
• Nunez, I. and Livanos, I. (2010). Higher Education and Unemployment in Europe: An Analysis of the Academic Subject and National Effects. Higher Education. (59). 475-487.
• Özsoy, C. (2009). Türkiye'de Eğitim ve İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkinin VAR Modeli ile Analizi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi. 4(1). 71-83.
• Özyakışır, D. (2011). Beşeri Sermayenin Ekonomik Kalkınma Sürecindeki Rolü: Teorik Bir Değerlendirme. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi. 6(1). 46-71.
• Pesaran, M. H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. Cambridge Working Papers in Economics Working Paper. (435). 3-11.
• Pesaran, H. and Yamagata, T. (2008). Testing Slope Homogeneity in Large Panels. Journal of Econometrics. (142). 50-93.
• Riasat, S., Atif, R. M. and Zaman, K. (2011). Measuring The Impact of Educational Expenditures on Economic Growth: Evidence from Pakistan. Educational Research. 2(13).1839-1846.
• Riddell, W. C. and Song, X. (2011). The Impact of Education on Unemployment Incidence and Re Employment Success: Evidence from the US Labour Market. Labour Economics. 18(4). 453-463.
• Smith, V., Leybourne, S., Kim, T. H. and Newbold, P. (2004). More Powerful Panel Data Unit Root Tests with an Application to Mean Reversion in Real Exchange Rates. Journal of Applied Econometrics. (19). 147-170.
• Şimşek, M. ve Kadılar, C. (2010). Türkiye'de Beşeri Sermaye, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 11(1). 115-140.
• Topaloğlu, E. E. (2018). Bankalarda Finansal Kırılganlığı Etkileyen Faktörlerin Panel Veri Analizi İle Belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Faküültesi Dergisi. 13(1). 15-38.