ILO Üyesi Ülkelerin İş Kazası Sonucu Oluşan Ölüm Oranı Bakımından Kümeleme Yöntemi ile Sınıflandırılması

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 1, 35 - 52, 29.06.2022

Tufan Öztürk

https://doi.org/10.32331/sgd.1135317

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada ILO üyesi ülkeler, yüksek riskli sektörlerde meydana gelmiş iş kazası nedenli ölüm oranları bakımından incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda ülkeler iş kazası nedenli ölüm oranlarındaki benzerlik veya farklılık durumlarına göre dört temel kümeye ayrılmıştır. Bu bakımdan; Hollfa, Panama, Danimarka, İsveç, İngiltere, İsviçre, Finlandiya, Almanya, Polonya, Hırvatistan, Kıbrıs, Yunanistan birinci kümede, Kazakistan, Ukrayna, İsrail, Macaristan, Slovakya, Fransa, Litvanya, Slovenya, Bulgaristan, İtalya, Çek Cumhuriyeti, İrlanda ikinci kümede, Filipinler, Lüksemburg, İspanya, Portekiz, Türkiye, Estonya üçüncü kümede, Norveç, Romanya, Avusturya, ABD ve Mısır ise dördüncü kümede yer almıştır. Çalışmada her bir küme iş kazası nedenli ölüm oranı bakımından diğer kümelerle karşılaştırılmıştır. Ülkelerin kümelere ayrılmasında Hiyerarşik Kümeleme Yöntemi, kümelerin karşılaştırılmasında Kruskal Wallis Testi ve Mann-Whitney U Testi kullanılmıştır. Sonuç olarak iş kazası nedenli ölüm oranının birinci küme ülkelerinde daha az meydana geldiği, diğer kümelerdeki iş kazası nedenli ölüm oranlarının ise sektörün çeşidine göre değişiklik gösterdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İşçi sağlığı ve iş güvenliği, iş kazası ölüm oranı, ILO ülkeleri karşılaştırması, istatistiksel analiz ve uygulamalar, kümeleme analizi

Kaynakça

• Ahn, Y.S., Bena, J. F. ve Bailer, A. J. (2004). Comparison of Unintentional Fatal Occupational Injuries in the Republic of Korea and the United States. Injury Prevention. 10(4). 199-205. [https://doi.org/10.1136/ip.2003.004895].
• Akboğa, Ö., Baradan, S., Uzun, M. ve Bayram, İ. (2015). İş Kazası Bildirim Sürecinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri.
• Aktaş, Ö. ve Songür, N. (2020). 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na Göre İdari Para Cezalarının Caydırıcılığı Sorunu. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 9(18). 24-47.
• Akyürek, F., Koydemir, S. ve Topçuoğlu, E. M. (2015). Türkiye’de Güvenlik Kültürü Düzeyi ve Bunu Etkileyen Toplumsal Kültür Ögeleri. The Journal of Europe-Middle East Social Science Studies. 1(2). 163-189.
• Benek, S. (2007). Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’deki Tarımsal İşletmelerin Günümüzdeki Durumu. Marmara Coğrafya Dergisi. 15. 191-206.
• Brinker, K., Jacobs, T., Shire, J., Bunn, T., Chalmers, J., Dang, G., Flammia, D., Higgins, S., Lackovic, M., Lavender, A., Lewis, J. S., Li, Y., Harduar Morano, L., Porter, A., Rauscher, K., Slavova, S., Watkins, S., Zhang, L. ve Funk, R. (2016). Fatal Work-Related Injuries: Southeastern United States. 2008-2011. Workplace Health and Safety. 64(4). 135-140. [https://doi.org/10.1177/2165079915607873].
• Ceylan, H. (2011). Türkiye’deki İş Kazalarının Genel Görünümü ve Gelişmiş Ülkelerle Kıyaslanması. International Journal of Engineering Research and Development. 3(2). 18-24.
• Chaumont Menéndez, C. K., Socias-Morales, C. ve Daus, M. W. (2017). Work-Related Violent Deaths in the US Taxi and Limousine Industry 2003. to 2013. Journal of Occupational and Environmental Medicine. 59(8). 768-774. [https://doi.org/10.1097/JOM.0000000000001071].
• Choi, S. D., Guo, L., Kim, J. ve Xiong, S. (2019). Comparison of Fatal Occupational Injuries in Construction Industry in the United States. South Korea, and China. International Journal of Industrial Ergonomics. 71. 64-74. [https://doi.org/10.1016/j.ergon.2019.02.011].
• CSP, J. M. L. P. ve MS, D. L. L. (2010). Occupational Fatalities in the United States Commercial Fishing Industry. 2000–2009. Journal of Agromedicine. 15(4). 343-350. [https://doi.org/10.1080/1059924X.2010.509700].
• Çiftçi, B. (2016). Türkiye’de Toplumsal Kültürün İş Güvenliği Kültürüne Etkisi. Çalışma İlişkileri Dergisi. 7(2). 13-40.
• Dam, M. M., Ertekin, Ş. ve Kızılca, N. (2018). Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdamın Boyutu: Ekonometrik Bir Analiz. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 33(1). 293-318.
• Dong, X. S., Largay, J. A., Choi, S. D., Wang, X., Cain, C. T. ve Romano, N. (2017). Fatal Falls and PFAS use in the Construction Industry: Findings from the NIOSH FACE Reports. Accident Analysis and Prevention. 102. 136-143. [https://doi.org/10.1016/j.aap.2017.02.028].
• Feyer, A. M., Williamson, A. M., Stout, N., Driscoll, T., Usher, H. ve Langley, J. D. (2001). Comparison of Work Related Fatal Injuries in the United States, Australia, and New Zealand: Method and Overall Findings. Injury Prevention. 7(1). 22-28. [https://doi.org/10.1136/ip.7.1.22].
• Hämäläinen, P. (2009). The Effect of Globalization on Occupational Accidents. Safety Science. 47(6). 733-742. [https://doi.org/10.1016/j.ssci.2008.01.011].
• Hämäläinen, P., Leena Saarela, K. ve Takala, J. (2009). Global Trend According to Estimated Number of Occupational Accidents and Fatal Work-Related Diseases at Region and Country Level. Journal of Safety Research. 40(2). 125-139. [https://doi.org/10.1016/j.jsr.2008.12.010].
• Hansen, C. D. (2019). Comparing Fatal Occupational Accidents in Denmark ve Sweden 1993–2012. Occupational Medicine. 69(4). 283-286. [https://doi.org/10.1093/occmed/kqz064]. ILO Data Explorer. (2021). [https://www.ilo.org/shinyapps/bulkexplorer31/].
• Jensen, O. C. C., Petursdottir, G., Holmen, I. M., Abrahamsen, A. ve Lincoln, J. (2014). A Review of Fatal Accident Incidence Rate Trends in Fishing. International Maritime Health. 65(2). 47-52. [https://doi.org/10.5603/IMH.2014.0011].
• Karaca, C. ve Kaleli, E. (2019). Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdama İlişkin Çözüm Önerileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi. 19(44). 769-792.
• Karlaftis, M. G. ve Tarko, A. P. (1998). Heterogeneity Considerations in Accident Modeling. Accident Analysis and Prevention. 30(4). 425-433. [https://doi.org/10.1016/S0001-4575(97)00122-X].
• Khodabandeh, F., Kabir-Mokamelkhah, E. ve Kahani, M. (2016). Factors Associated With the Severity of Fatal Accidents in Construction Workers. Medical Journal of the Islamic Republic of Iran. 30. 469.
• Koçak, O. ve Koray, N. (2018). İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Avrupa Birliği Uygulamaları ve Türkiye’ye Yansımaları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. 8(15). 1779-1811.
• Kumar, S. (2014). Efficient K-Mean Clustering Algorithm for Large Datasets Using Data Mining Standard Score Normalization. Int. J. Recent Innov. Trends Comput. Commun. 2(10). 3161-3166.
• Lee, H. E., Kim, H.R., Chung, Y. K., Kang, S.K. ve Kim, E.A. (2016). Mortality Rates by Occupation in Korea: A Nationwide. 13 Year Follow-Up Study. Occupational and Environmental Medicine. 73(5). 329-335. [https://doi.org/10.1136/oemed-2015-103192].
• Lim, S. S., Yoon, J. H., Rhie, J., Bae, S. W., Kim, J. ve Won, J. U. (2018). The Relationship between Free Press and Under-Reporting of Non-Fatal Occupational Injuries With Data from Representative National Indicators. 2015: Focusing on the Lethality Rate of Occupational Injuries Among 39 Countries. International Journal of Environmental Research and Public Health. 15(12). 2856. [https://doi.org/10.3390/ijerph15122856].
• Lombardi, M. ve Rossi, G. (2013). Cluster Analysis of Fatal Accidents Series in the INFOR. MO Database: Analysis. Evidence and Research Perspectives. International Journal of Safety and Security Engineering. 3(4). 318-332.
• MacFarland, T. W. ve Yates, J. M. 2016. Mann Whitney U Test. Içinde T. W. MacFarland ve J. M. Yates (Ed.). Introduction to Nonparametric Statistics for the Biological Sciences Using R.103-132. Springer International Publishing. [https://doi.org/10.1007/978-3-319-30634-6-4].
• McKight, P. E. ve Najab, J. (2010). Kruskal-Wallis Test. Içinde The Corsini Encyclopedia of Psychology (1-1). American Cancer Society. [https://doi.org/10.1002/9780470479216.corpsy0491]. McKnight, P. E. ve Najab, J. (2010). Mann-Whitney U Test. Içinde The Corsini Encyclopedia of Psychology (1-1). American Cancer Society. [https://doi.org/10.1002/9780470479216.corpsy0524].
• Mehmet, Ö. ve Çiçek, Ö. (2017). Türkiye ve Avrupa Birliği’nde İş Kazası Verilerinin Karşılaştırmalı Analizi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi. 6(16). 616-637.
• Mekkodathil, A., El-Menyar, A. ve Al-Thani, H. (2016). Occupational Injuries in Workers from Different Ethnicities. International Journal of Critical Illness and Injury Science. 6(1). 25.
• Melchior, C. ve Zanini, R. R. (2019). Mortality Per Work Accident: A Literature Mapping. Safety Science. 114. 72-78. [https://doi.org/10.1016/j.ssci.2019.01.001].
• Mendeloff, J. ve Staetsky, L. (2014). Occupational Fatality Risks in the United States and the United Kingdom. American Journal of Industrial Medicine. 57(1). 4-14. [https://doi.org/10.1002/ajim.22258].
• Mohamad, I. B. ve Usman, D. (2013). Standardization and its Effects on K-Means Clustering Algorithm. Research Journal of Applied Sciences. Engineering and Technology. 6(17). 3299-3303.
• Ng, K., Hung, W. ve Wong, W. (2002). An Algorithm for Assessing the Risk of Traffic Accident. Journal of Safety Research. 33(3). 387-410. [https://doi.org/10.1016/S0022-4375(02)00033-6].
• Nishikitani, M. ve Yano, E. (2008). Differences in the Lethality of Occupational Accidents in OECD Countries. Safety Science. 46(7). 1078-1090. [https://doi.org/10.1016/j.ssci.2007.06.017].
• Özdemir, A. ve Salihoğlu, M. (2019). Ekonomik ve Politik Faktörlerin İnsani Gelişmişlik Üzerindeki Etkileri. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 5(3). 21-35.
• Page, Y. (2001). A Statistical Model to Compare Road Mortality in OECD Countries. Accident Analysis and Prevention. 33(3). 371-385. [https://doi.org/10.1016/S0001-4575(00)00051-8].
• Pallant, J. (2017). SPSS kullanma kılavuzu: SPSS ile Adım Adım Veri Analizi. Anı Yayıncılık.
• Pektaş, A. O. (2013). SPSS ile Veri Madenciliği. Dikeyeksen Yayın Dağıtım, Yazılım ve Eğitim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul.
• Pessina, D. ve Facchinetti, D. (2017). A Survey on Fatal Accidents for Overturning of Agricultural Tractors in Italy. Chemical Engineering Transactions. 58. 79-84. [https://doi.org/10.3303/CET1758014].
• Probst, T. M., Petitta, L. ve Barbaranelli, C. (2017). Comparing Recall vs. Recognition Measures of Accident Under-Reporting: A Two-Country Examination. Accident Analysis and Prevention. 106(1-9). [https://doi.org/10.1016/j.aap.2017.05.006].
• Romesburg, C. (2004). Cluster Analysis for Researchers. Lulu.com.
• Saloniemi, A. ve Oksanen, H. (1998). Accidents and Fatal Accidents—Some Paradoxes. Safety Science. 29(1). 59-66. [https://doi.org/10.1016/S0925-7535(98)00016-2].
• Statistics Eurostat. (2021). [https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/hsw_n2_02/default/table?lang=en].
• Stout-Wiegand, N. (1988). Fatal Occupational Injuries in the United States in 1980-1984: Results of the First National Census of Traumatic Occupational Fatalities. Scandinavian Journal of Work. Environment and Health. 14. 90-92.
• Susam, N. ve Bakkal, U. (2008). Türkiye’de Tarım Politikalarındaki Dönüşümün Kamu Bütçesi ve Ekonomi Üzerindeki Etkileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 10(1). 327-357.
• Takala, J. (1999). Global Estimates of Fatal Occupational Accidents. Epidemiology. 10(5). 640-646.
• Theodorsson-Norheim, E. (1986). Kruskal-Wallis test: BASIC Computer Program to Perform Nonparametric One-Way Analysis of Variance and Multiple Comparisons on Ranks of Several Independent Samples. Computer Methods and Programs in Biomedicine. 23(1). 57-62. [https://doi.org/10.1016/0169-2607(86)90081-7].
• Uzundumlu, A. S. (2012). AB Ülkeleri ile Türkiye Tarımsal Yapısının Karşılaştırılması. Alinteri Journal of Agriculture Science. 23(2). 64-73.
• Vargha, A. ve Delaney, H. D. (1998). Kruskal-Wallis Testi ve Stokastik Homojenlik. Journal of Educational and Behavioral Statistics. 23(2). 170-192. [https://doi.org/10.3102/10769986023002170].
• Wang, B., Wu, C., Huang, L., Zhang, L., Kang, L. ve Gao, K. (2018). Prevention and Control of Major Accidents (MAs) and Particularly Serious Accidents (PSAs) in the Industrial Domain in China: Current Status. Recent Efforts and Future Prospects. Process Safety and Environmental Protection. 117. 254-266. [https://doi.org/10.1016/j.psep.2018.04.025].
• Yaz, H. F. (2014). Çok Değişkenli İstatistiksel Tekniklerden Kümeleme Analizi; SPSS ile Bir Uygulama. Ankara.