Covid-19 Salgınının Ücretli ve Ücretsiz Kadın Emeği Üzerindeki Etkileri

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 209 - 230, 28.12.2022

Elif Özlem Özçatal

https://doi.org/10.32331/sgd.1223405

Cited By: 1

Öz

Çalışmada, literatür ışığında, Covid-19'un kadınların ücretli ve ücretsiz emeği üzerindeki etkileri, toplumsal cinsiyet perspektifinden incelenmektir. Çalışmanın bulgularına göre salgın, kadınların ücretli ve ücretsiz emekleri üzerinde daha derin etkiler ortaya çıkarmıştır. Bunun temel nedeni, kadın ve erkeklerin emek kullanım biçimlerinde toplumsal cinsiyetten kaynaklanan farklılıklardır. Yaşanan salgın süreci kadınların ücretli ve ücretsiz emekleri üzerinde toplumsal cinsiyetten kaynaklı farklılıkların yarattığı eşitsizlikleri şiddetlendirmiştir. Salgın nedeniyle erkeklere kıyasla kadınların ücretli emek kullanım biçimleri ile işgücüne-istihdama katılımı nicel olarak daha da azal(mış)makta; bu azalmaya ücretli kadın istihdamının niteliğinin düşmesi de eşlik etmekte; kadınlar güvencesiz, düşük ücretli, ilerleme fırsatı olmayan, düşük statülü, uzun çalışma saatleri gibi olumsuz koşullarında istihdama katılmaktadır. Salgın aynı zamanda kadınların, ücretsiz emek kullanımlarındaki eşitsiz yükü daha da arttırmış; bu iş yükünün onların ücretli emekleri ile işgücü piyasasına tam ve eşit katılımının önündeki en temel engel olduğunu görünür kılmıştır. Ortaya çıkardığı bu etkiler itibariyle salgın, kadınların toplumsal yaşamda ikincil konumlarını pekiştirmekte; ekonomik alanda yoksulluklarını arttırma tehdidi taşımaktadır. Tüm bu tespitlere göre kadınlar için salgının olumsuz etkilerini gidermeyi hedefleyen ve toplumsal cinsiyeti merkeze alan kadınları güçlendirici politikalara acilen ihtiyaç bulunmaktadır

Anahtar Kelimeler

Covid-19 salgını, toplumsal cinsiyet, kadın emeği, ücretsiz emek, kadın istihdamı

Kaynakça

• Acar, A. C. (1995). İktisadi Faaliyetlerde Kadınların Üretici Faaliyetlerinin Görünmezliği Sorunu. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi. 40. 195-202. Acar-Savran, G. (2008). İkinci Basıma Önsöz. G. Acar-Savran ve N. Tura Demiryontan (Yay. Haz.). Kadının Görünmeyen Emeği. 9-16. Yordam Kitap. Ahmed, F., Ahmed, N., Pissarides, C., Stiglitz, J. (2020). Why Inequality Could Spread COVID-19. Lancet Public Health. 5(5). e240. [doi: 10.1016/S2468-2667(20)30085-2]. Alon, T., Doepke, M., Olmstead-Rumsey, J. ve Tertilt, M. (2020). The Impact of Covid-19 on Gender Equality. Massachusetts: NBER Working Paper Series. Working Paper 26947. [https://www.nber.org/system/files/working_papers/w26947/w26947.pdf]. (Erişim: 14 Ocak 2022). Antonopoulos, R. ve Memiş, E. (2009). Toplumsal Cinsiyet Bakış Açısıyla Mevcut Küresel Ekonomik Kriz ve Gelişmekte Olan Ülke Ekonomilerine Etkileri. Eğitim Bilim Toplum. 7(27). 78-130. Aşkın. E. Ö. ve Aşkın, U. (2018). Kadın Emeği Kullanım Çeşitliliği ve Türkiye İşgücü Piyasasında Görünümü. Sosyal Bilimlerde Değişim ve Gelişim Yazıları I. (Editörler: C. Çataloluk, D. Bozdoğan). İstanbul: Gece Kitaplığı. 271-317. Atasü-Topcuoğlu, R. (2011). Kadın Emeği ve İşgücü Piyasasında Yeni Eğilimler: Kısmi Zamanlı Çalışma ve Ev Eksenli Çalışma. Kadın Emeği Konferansı Kadın İstihdamı ve Sorun Alanları Bildiri Kitabı. TEPAV. 42-49. Ayvaz Kızılgöl, Ö. (2012). Kadınların İşgücüne Katılımının Belirleyicileri: Ekonometrik Bir Analiz. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 13(1). 88-101. Baird, M. ve Hill, E. (2020). COVID-19 and Women’s Economic Participation: A Rapid Analysis on COVID-19 and Implications For Women’s Economic Participation. The University of Sydney Business School. [https://investinginwomen.asia/wp-content/uploads/2020/05/Report-COVID-19-and-Women%E2%80%99s-Economic-Participation.pdf]. (Erişim: 30 Ocak 2022). Barret, M. (1995). Günümüzde Kadına Uygulanan Baskı. (Çeviren: Şen Süer). Pencere Yayınları. Beken, N. (2020). Covid-19 Pandemi Sürecinde Kadın İstihdamı: Türkiye Örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 47-74. Boniol, M., McIsaac, M., Xu, L., Wuliji, T., Diallo, K. ve Campbell, J. (2019). Gender Equity in the Health Workforce: Analysis Of 104 Countries. Working 1. Geneva: World Health Organization [https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/311314/WHO-HIS-HWF-Gender-WP1-2019.1-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y]. (Erişim: 30 Ocak 2022). Bozkurt, V. (2020). Pandemi Döneminde Çalışma: Ekonomik Kaygılar, Dijitalleşme ve Verimlilik. Covid Pandemisinin Ekonomik, Siyasal ve Sosyal Etkileri. (Editörler: D. Demirbaş, V. Bozkurt ve S. Yorgun). İstanbul Üniversitesi Yayınevi. 115-136. Buvinic, M. (1998). Women in Poverty: A New Global Underclass. Washington D. C. [https://publications.iadb.org/publications/english/document/Women-in-Poverty-A-New-Global-Underclass.pdf]. (Erişim: 17 Ocak 2022). Carli, L. L. (2020). Women, Gender Equality and COVID-19. Gender in Management. 35(7-8). 647-655. [https://doi.org/10.1108/GM-07-2020-0236]. Chauhan P. (2021). Gendering COVID-19: Impact of the Pandemic on Women's Burden of Unpaid Work in India. Gender Issues. Oct 24.1-25. [doi: 10.1007/s12147-020-09269-w]. Coffey, C., Revollo, P. E., Harvey, R., Lawson, M., Butt, A. P., Piaget, K., Sarosi, D. ve Thekkudan, J. (2020). Time to Care Unpaid and Underpaid Care Work and the Global Inequality Crisis. Oxfam International. [https://oxfamilibrary.openrepository.com/bitstream/handle/10546/620928/bp-time-to-care-inequality-200120-en.pdf;jsessionid=695D04FFE65FD05A53623FE61152581F?sequence=36]. (Erişim: 30 Ocak 2022). Collins C., Ruppanner L., Landivar C. L., Scarborough, W. J. (2021a). The Gendered Consequences of A Weak Infrastructure of Care: School Reopening Plans and Parents’ Employment During the COVID-19 Pandemic. Gender ve Society. 35(2). 180–193. [https://doi.org/10.1177/08912432211001300]. Collins, C., Landivar, L. C., Ruppanner, L. ve Scarborough, W. J. (2021b). COVID‐19 and the Gender Gap in Work Hours. Gender, Work Organization. 28(1).101–112. [https://doi.org/10.1111/gwao.12506]. Craig, L ve Churchill, B. (2021). Working and Caring at Home: Gender Differences in the Effects of Covid-19 on Paid and Unpaid Labor in Australia. Feminist Economics. 27(1-2). 310-326. [doi: 10.1080/13545701.2020.1831039]. Dayıoğlu, M. ve Kırdar, M. (2010). Türkiye’de Kadınların İşgücüne Katılımında Belirleyici Etkenler ve Eğilimler. T.C. DPT ve Dünya Bankası Refah ve Sosyal Politika Analitik Çalışma Programı. Dedeoğlu, S. ve Yaman, Öztürk, M. (2010). Kapitalizm, Ataerkillik ve Kadın Emeği: Türkiye Örneği. İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı. Dedeoğlu, S. ve Ekiz Gökmen, Ç. (2021). Dünya’da ve Türkiye’de Çalışma Yaşamında Kadın. Uluslararası Çalışma Örgütü. Kadınlar İçin Daha Çok ve Daha İyi İşler Programı. Ankara. Dutta, D. (2019). No Work Is Easy!: Notes from the Field on Unpaid Care Work for Women. Mind the Gap: The State of Employment in India. (Editör: D. Dutta). Oxfam India. 98–125. [https://www.oxfamindia.org/sites/default/files/2019-03/Full%20Report%20-%20Low-Res%20Version%20%28Single%20Pages%29.pdf]. (Erişim: 30 Ocak 2022). Ecevit, Y. (2021). Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Temel Kavramları. Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD) Yayınları. Ankara. [https://ceidizler.ceid.org.tr/dosya/toplumsal-cinsiyet-esitliginin-temel-kavramlaripdf.pdf]. (Erişim: 27 Ocak 2022). Ecevit Y. (2013). Emek. Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları. (Editörler: Y. Ecevit, N., Karkıner). Anadolu Üniversitesi. Eskişehir. 25-49. Ecevit, Y. (2012). Feminist Sosyal Politika Bağlamında, Türkiye’de Çocuk Bakımı ve Eğitimine İki Paradigmadan Doğru Bakmak. Geçmişten Günümüze Türkiye’de Kadın Emeği. (Der. G. Toksöz ve A. Makal). Ankara: Ankara Üniversitesi Yay. 220-265. Ekiz, Gökmen, Ç. (2017). Toplumsal Cinsiyet ve Zaman Yoksulluğu: Hane İçi Ücretli ve Ücretsiz Emek Sunumu. Çalışma ve Toplum. 55(4). 1967-2000. Ekiz, Gökmen, Ç. (2022). A New Perspective on Women’s Care Burden and Employment in Turkey. New Perspective on Turkey. 66. 11-34. [doi:10.1017/npt.2021.21]. Ewing-Nelson C. (2020). Four Times More Women Than Men Dropped Out of the Labor Force in September. Factsheet, National Women’s Law Center. [https://nwlc.org/wp-content/uploads/2020/10/september-jobs-fs1.pdf]. (Erişim: 30 Ocak 2022).