Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Arsa Sahibinin Sözleşmeden Dönmesi Üzerine Yükleniciden Bağımsız Bölüm Devralan Üçüncü Kişinin Yargıtay Kararları Çerçevesinde Durumu

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 1, 31 - 56, 13.07.2021

Kübra Şen

Öz

Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi çifte tipli isimsiz birsözleşmedir. Tarafların yükümlülükleri, eser sözleşmesi ve taşınmaz satış vaadi sözleşmesi hükümlerine kıyasla tespit edilir. Yüklenicinin temerrüdü halinde ise genel hükümler uygulama bulmaktadır. Yüklenicinin temerrüdü halinde arsa sahibi sözleşmeden dönme seçimlik hakkına sahiptir. Ancak sözleşmeden dönme neticesinde tarafların iade yükümüne ilişkin olarak çeşitli doktriner tartışmalar bulunmaktadır. Dönme halinde özellikle, yükleniciden arsa payı edinen üçüncü kişilerin durumu uygulamada sorun teşkil etmektedir. Bu çalışma içerisinde de üçüncü kişilerin durumu Yargıtay kararları ve doktrin görüşleri ile birlikte incelenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yüklenici, Ayni Etkili Dönme Görüşü, Üçüncü Kişi, Alacağın Devri, Tapu Kütüğünün Düzeltilmesi

Kaynakça

• ARIKAN, Mustafa; ERDOĞAN, Kemal; “Müteahhidin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Alacak Hakkının Üçüncü Kişiye Devri”, Selçuk Ün. Sos. Bil. Ens. Der. 2015, 34, 145-172.
• AYAN, Serkan; İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü, Seçkin, Ankara, 2008.
• AYAR BİRKİN, Zeynep; Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Taraf Değişiklikleri, Seçkin, Ankara, 2019, https://www.turcademy.com.
• AYDEMİR, Efrail; Eser Sözleşmesi ve İnşaat Hukuku, Ankara, Seçkin, 2016, https:// www.turcademy.com.
• AYDIN, Gülşah Sinem; “Arsa Sahibinin Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Dönmesinin Yükleniciden Arsa Payı Satın Alan Üçüncü Kişilere Etkisi ve Bu Etkinin Yargı Kararları Çerçevesinde Değerlendirilmesi”, TBB Dergisi, 2019, 141, 417-453.
• BUZ, Vedat; Borçlunun Temerrüdünde Sözleşmeden Dönme, Yetkin, Ankara, 1998.
• BÜYÜKAY, Yusuf; Eser Sözleşmesi, Yetkin, Ankara, 2013.
• COŞKUN, Gürkan; Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Hak Kazanan Üçüncü Kişinin Hukuki Durumu, Yetkin, Ankara, 2010.
• ÇAVDAR, Pelin; “Anayasa Mahkemesi’nin 2014/12321 Başvuru Numaralı ve 20.07.2017 Tarihli Tari Kararı’nın Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24, 1, 2018, 415-439.
• DUMAN, İlker Hasan; “İnşaat Hukukunda Somut Olayın Özelliği”, Terazi Hukuk Dergisi, 165, 15, 2020, 1030-1044.
• ENLİ, İsa; “Belirli Süreli Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Yüklenicinin Teslim Borcunda Temerrüdün Şartları, Hüküm ve Sonuçları”, TÜHAD, C. 1, S. 2, 2016.
• ENLİ, İsa; Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Yüklenicinin İşi Teslim Borcu ve Temerrüdü, Seçkin, Ankara, 2017, https://www. turcademy.com (Kat Karşılığı İnşaat).
• EREN, Fikret; Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin, Ankara, 2020.
• ERMAN, Hasan; Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, İÜ Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul, 1993.
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper; Borçlar Hukuku Özel Hükümler- Cilt 2, Vedat, İstanbul, 2010 (Cilt 2).
• GÜMÜŞ, Mustafa Alper; Borçlar Hukuku Özel Hükümler Kısa Ders Kitabı, Filiz, İstanbul, 2018 (Kısa Ders Kitabı).
• HAVUTÇU, Ayşe; “İfa Engelleri ve İfa Engellerine Bağlanan Hukuki Sonuçlar”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Hukuk Sempozyum Sayısı 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümlerinin Değerlendirilmesi Sempozyumu (3-4 Haziran 2011) Prof. Dr. Cevdet Yavuza Armağan, Turhan, İstanbul, 2011, 317-337.
• HAVUTÇU, Ayşe; “Şekle Aykırılık Nedeniyle Geçersiz İşlemlerin Tahvili”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3, 1-4, 1987, 640-681 (Tahvil).
• İNAL, Emrehan; “Arsa Payı İnşaat Sözleşmelerine İlişkin Bazı Hukuki Çözümlerin Gözden Geçirilmesi İhtiyacı”, Medeni Kanun’un ve Borçlar Kanunu’nun 90. Yılı Uluslararası Sempozyumu, 1926’dan günümüze Türk-İsviçre Medeni Hukuku II. CİLD, Yetkin, Ankara, 2017.
• İNAL, Emrehan; “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde ve Kentsel Dönüşüm Uygulamalarında İnşaat Sözleşmelerinin Sözleşmeye Taraf Olmayan Üçüncü Kişilere Etkisi”, İnşaat Hukuku ve Uygulaması (Ed. Emrehan İnal/Başak Baysal), Onikilevha, İstanbul, 2017, 371-393 (İnşaat Hukuku).
• KAHRAMAN, Zafer; “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Arsa Sahibinin Sözleşmeden Dönmesi Halinde Yükleniciden Arsa Payı Satın Almış Olan Üçüncü Kişilerin Hukuki Durumu”, Prof. Dr. Hasan ERMAN’a Armağan, Der Yayınları, İstanbul, 2015.
• KAPLAN, İbrahim; İnşaat Sözleşmeleri Hukuku ve Endüstri Yatırım Hukuku, Yetkin, Ankara, 2013.
• KARAHASAN, Mustafa Reşit; Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri Öğreti Yargıtay Kararları Cilt 2, Beta, İstanbul, 2002.
• KARATAŞ, İzzet; Eser (İnşaat Yapım) Sözleşmeleri, Sözkesen Matbaacılık, Ankara, 2004.
• KARTAL, Bilal; Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, Matsa, Ankara, 1993.
• KILIÇOĞLU, Ahmet M.; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Turhan Kitabevi, Ankara, 2020.
• KOYUNCU, Berk Kenan; “Ayıp Nedeniyle Eser Sözleşmesinden Dönme Hakkının Kullanılabilmesi İçin TBK m.475 Hükmünde Öngörülen Şartlar ve Sınırlamaya Dair Bir Değerlendirilme”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2016, 11, 145- 146, 1069-1093.
• NOMER, Haluk Nami; Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Beta, İstanbul, 2020.
• OĞUZMAN, Kemal; ÖZ, Turgut; Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt-1, Vedat, İstanbul, 2020.
• OĞUZMAN, Kemal; ÖZ, Turgut; Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt-II, Vedat, İstanbul, 2016 (II).
• ÖZ, M. Turgut, İş Sahibinin Eser Sözleşmesinden Dönmesi Bayındırlık İşleri Şartnamesinin İlgili Hükümleri ile Birlikte, Kazancı, İstanbul, 1989 (Dönme).
• ÖZ, M. Turgut; İnşaat Sözleşmesi ve İlgili Mevzuat, Vedat, İstanbul, 2013 (İnşaat).
• ÖZMEN, E. Saba; “2014/12321 Başvuru Numaralı Faik Tari ve Sultan Tari Başvurusuna İlişkin Anayasa Mahkemesi’nin Fahiş Hatalı Kararının Eleştirisi”, TBB Dergisi, 2018, 135, 491-516.
• ÖZMEN, E. Saba; ÜREM, Müge; “Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Yargıtay Kararları ile Yaratılan ‘Avans Tapu’ Kavramına Yönelik Eleştiriler”, Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1, 2016, 13-31.
• SEROZAN, Rona; Sözleşmeden Dönme, Vedat, İstanbul, 2007.
• SİRMEN, A. Lale; Eşya Hukuku, Yetkin, Ankara, 2020.
• SÜTÇÜ, Nezih; Uygulamada ve Teoride Tüm Yönleri ile Kat Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmesi, Seçkin, Ankara, 2018, https://www.turcademy.com.
• ŞAHİN, Turan; “Eser Sözleşmesinde Yüklenicinin Eseri Teslim Borcunu İfada Temerrüdü” (Doktora tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2012.
• ŞENOCAK, Zarife; Eser Sözleşmesinde Ayıbın Giderilmesini İsteme Hakkı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2002.
• TANDOĞAN, Haluk; Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri Cilt I/1, Vedat, İstanbul, 2008.
• TANDOĞAN, Haluk; Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri Cilt II, Vedat, İstanbul, 2010.
• UYGUR, Turgut; 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi Cilt II, Seçkin, Ankara, 2012.
• YAŞAR, Halis; “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Üçüncü Kişinin (Alıcının) Hak ve Sorumlulukları”, TBB Dergisi, 102, 2012, 289-322.
• YAVUZ, Cevdet; ACAR, Faruk; ÖZEN, Burak; Borçlar Hukuku Dersleri Özel Hükümler, Beta, İstanbul, 2019.
• YENER, M. Deniz; “Müteahhidin Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinden Doğan Haklarını Üçüncü Şahıslara Devri ve Sonuçları”, İÜHFM, LXV, 2, 2007, 371-382.
• YENER, M. Deniz; Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde Müteahhidin Temerrüdü ve Sonuçları, Beta Yayıncılık, İstanbul, 2011.
• YÜNLÜ, Semih; Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmelerinde Yüklenicinin Temerrüdü Sonucu Dönme Hakkının Kullanılması ve Etkileri”, Prof. Dr. Hasan ERMAN’a Armağan, Der Yayınları, İstanbul, 2015, 909-928.