Honorary Traffic Inspectorship: A Brief Criticism with the Dimension of Administrative Law

Yıl 2023, Cilt: 11 Sayı: 2, 909 - 948, 31.12.2023

Selman Sacit Boz , Yunus Emre Gezginci

https://doi.org/10.56701/shd.1319410

Öz

Honorary traffic inspectorship is known by almost everyone because of the effect it has on social life. The honorary traffic inspectorship, which was established to assist the authorities responsible for supervising whether the drivers comply with the traffic rules, operates in the field of traffic control, traffic crime and crime reduction.
The duties envisaged as ensuring traffic safety, contributing to traffic culture, and conducting traffic control mean the fulfilment of public duties. The honorary traffic inspector also has the authority to issue a report in the context of the traffic control he/she carries out. The status of the honorary traffic inspector, the duties he/she has carried out and the legal characterization of his actions have not been made in any legislation. For this reason, the qualification should be made theoretically within the framework of administrative law principles and judicial decisions.

Anahtar Kelimeler

Honorary Traffic Inspectorship, Traffic control, Law enforcement, Public service, Public officer

Fahri Trafik Müfettişliği: İdare Hukuku Boyutuyla Kısa Bir Eleştiri

Öz

Fahri trafik müfettişliği, sosyal yaşantıda hissettirdiği etki dolayısıyla neredeyse herkes tarafından bilinmektedir. Sürücülerin trafik kurallarına uyup uymadığını denetlemekle sorumlu olan yetkililere yardımcı olmak üzere ihdas edilen fahri trafik müfettişliği, trafik denetimi, trafik suç ve suçlularının azaltılması alanında faaliyet göstermektedir.
Trafik güvenliğini sağlama, trafik kültürüne katkıda bulunma, trafik denetimi yapma şeklinde öngörülen görevler, kamu görevinin ifası anlamındadır. Fahri trafik müfettişi, yürüttüğü trafik denetimi bağlamında ayrıca tutanak düzenleme yetkisine de sahiptir. Fahri trafik müfettişinin statüsü, yürütmüş olduğu görev ve yaptığı işlemlerin hukuki nitelendirmesi herhangi bir mevzuatta yapılmamıştır. Bu nedenle nitelendirmenin teorik olarak, idare hukukuna dair ilkeler ve yargı kararları çerçevesinde yapılması gerekir.

Anahtar Kelimeler

Fahri trafik müfettişliği, Trafik denetimi, Kolluk, Kamu hizmeti, Kamu görevlisi

Kaynakça

• Akgüner, Tayfun. İdare Hukuku. İstanbul: Der, 9. Baskı, 2021.
• Akyılmaz Bahtiyar vd., Türk İdare Hukuku. Ankara: Savaş, 14. Baskı, 2021.
• Atay, Ender Ethem. İdare Hukuku. Ankara: Seçkin, 2. Baskı, 2019.
• Ayaydın, Cem. “Özel Hukuk Kişilerinin Kamu Kudreti Kullanması Sorunu ile 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’a İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı Hakkında Düşünceler”. Galatasaray Üniversitesi Yayınları (Yıldızhan Yayla’ya Armağan) 4 (2003), 125-135.
• Boz, Selman Sacit. “Kamu Hizmetinin İfasında Gönüllü (Arızi) İşbirlikçilerin Uğradığı Zararlardan İdarenin Sorumluluğu”. Selçuk Hukuk Kongresi 2020 Kamu Hukuku Tebliğleri Tam Metin Kitabı. ed. Süleyman Üstün vd. Ankara: Nobel, 2020, 73-129.
• Çağlayan, Ramazan. İdâre Hukûku Dersleri. Ankara: Adalet, 10. Baskı, 2022.
• Derdiman, R. Cengiz. “Kentleşmenin Suça Etkisi ve Kentlilerin Suçla Mücadelesinin Sosyal ve Hukuki Boyutları”. Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi. 19/3 (2010), 49-73.
• Derdiman, R. Cengiz. Polis Yönetimi ve Hukuku. Ankara: Nobel, 3. Baskı, 2007.
• Dilaveroğlu, Arzu. “Kamu Yönetiminde Paradigma Değişimi ve Ortak Üretim”. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 40/3 (2022), 587-604.
• Duran, Lûtfi. İdare Hukuku Ders Notları. İstanbul: Fakülteler Matbaası, 1982.
• Dursun, Hasan- Dağcı, Adem. “İdari Trafik Suç ve Cezalarında Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. Yargıtay Dergisi 48/2 (2022), 533-579.
• Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM). “Fahri Trafik Müfettişliği Mobil Uygulama Rehberi”. https://www.trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/01-Haberler/11-2019/FTM-MOBIL-UYGULAMA--BROSUR.pdf, (Erişim 13 Ocak 2023).
• Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM). “Karayolu Trafik Güvenliği Strateji Belgesi 2021-2030”. http://trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/01-Haberler/03-2021/2021_2030-Karayolu-Trafik-Guvenligi-Strateji-Belgesi.pdf, (Erişim 10 Ocak 2023).
• Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM). “Trafik Başkanlığı”. http://trafik.gov.tr/0255, (Erişim 12 Ocak 2023).
• Erkal, Atila. “İdarenin Hukuk Kurallarını Üst Normlara Uygunluk Bakımından Kontrol Etme ve Kuralı Uygulamayı İhmal Etme Yetkisi”. Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9/1 (2014), 183-215.
• Eroğlu, Hamza. İdare Hukuku Genel Esaslar, İdari Teşkilât ve İdarenin Denetlenmesi. Ankara: Turhan, 5. Baskı, 1985.
• Gözler, Kemal - Kaplan, Gürsel. İdare Hukuku Dersleri. Bursa: Ekin, 23. Baskı, 2021.
• Gözübüyük, A. Şeref - Dinçer, Güven. İdari Yargılama Usulü. Ankara: Turhan, 2. Baskı, 2001.
• Gülan, Aydın. “Kamu Hizmeti Kavramı”. İdare Hukuku ve İlimleri Dergisi Prof. Dr. Lütfi Duran’a Özel Sayısı 9/1-3 (1988), 147-159.
• Günday, Metin. İdare Hukuku. Ankara: İmaj, 10. Baskı, 2015.
• Kağıtcıoğlu, Mutlu. Kamu Personel Hukukunda Geçici Personelin Hukuksal Statüsünün Dönüşümü: (2017 Değişikliği Öncesi ve Sonrası). Ankara: On İki Levha, 2019.
• Karahanoğulları, Onur. İdarenin Hukukla Kavranması: Yasallık ve İdari İşlemler (Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme). Ankara: Turhan, 3. Baskı, 2015.
• Karahanoğulları, Onur. Kamu Hizmeti (Kavram ve Hukuksal Rejim). Ankara: Turhan, 3. Baskı, 2015.
• Kıratlı, Metin. Koruyucu Kamu Hizmetleri. Ankara: TODAİE, 1973.
• Mehlbaum, Shanna. “Politievrijwilligers: ‘Het werk een 10, de organisatie een 5”. Achtergronden en beleving van politievrijwilligers. het Tijdschrift voor de Politie, jg.78/nr.2/16, 27-30.
• Memiş, Emin. Genel İdare Hukuku Notları. İstanbul: Filiz, 2014.
• Özay, İl Han. Devlet İdari Rejim ve Yargısal Korunma (Denemeler). İstanbul: Filiz, 1986.
• Özay, İl Han. Günışığında Yönetim. İstanbul: Filiz, 1986.
• Sancakdar, Oğuz vd. İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı. Ankara: Seçkin, 11. Baskı, 2022.
• Tan, Turgut - Bayazıt, Bahar. İdare Hukuku. Ankara: Turhan, 10. Baskı, 2021.
• Tekinsoy, Özge Okay. “Kolluk Faaliyetleri”. İdare Hukuku. ed. Turan Yıldırım. İstanbul: On İki Levha, 2020 . Tunçer, Polat. İdare Hukukuna Giriş. Ankara: Adalet, 2020.
• Ulusoy, Ali D. Türk İdare Hukuku. Ankara: Yetkin, 5. Baskı, 2022.
• Yaşar, Hasan Nuri. İdare Hukuku. İstanbul: Der, 2. Baskı, 2014.
• Yayla, Yıldızhan. İdare Hukuku. İstanbul: Beta, 2010.
• Yıldırım, Ramazan - Çınarlı, Serkan. Türk İdâre Hukuku Dersleri Cilt 1. Ankara: Adalet, 7. Baskı, 2021. Zabunoğlu, Yahya Kazım. İdare Hukuku Cilt 1. Ankara: Yetkin, 2012.