The Homeland of the Concept of Obligation: The Search for an Answer in H.L.A. Hart's Legal Theory

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 2, 804 - 830

Fatih Güneş

https://doi.org/10.56701/shd.1496697

Öz

The concept of obligation is one that has attracted the attention of many analysts of normative fields. There have been a number of competing claims made on the concept, and those undertaking research in this area will find themselves confronted with a very large and complex corpus. One of the topics of discussion on obligation is its field of belonging. Hart states that there are three views on this problem. The first view is that the concept of obligation has a different meaning in each field where it is used. This view could be described as the variability view. The second view suggests that there is a general concept of obligation, which has legal, moral, social, political and similar types. According to this view, although each sub-type has the characteristics of the general obligation, they differ from other types in terms of their specific characteristics. The third view suggests that the concept of obligation is, in fact, a moral concept. When this concept is used in other fields, a moral meaning is included in it. In this context, for example, legal obligations are moral obligations. Hart respectfully disagrees with the last of these views. According to him, legal obligations and other obligations are not a type of moral obligation. Hart has made detailed criticisms of this view in the case of Dworkin and Raz. It seems that Hart's choice between the variability view and the generality view is open to interpretation. While Hart appears to favour the variability view, his references to the concept of ‘the idea of obligation’ and his evaluations on the similarities and differences between legal and moral obligations may be seen as arguments in favour of the generality view. This complex situation, which can be briefly summarised as follows, is examined in this study with the aim of revealing what kind of position Hart adopts.

Anahtar Kelimeler

Legal and Moral Obligation, H.L.A. Hart, Legal Positivism, Conceptual Analysis, Linguistic Analysis

Yükümlülük Kavramının Anavatanı: H.L.A. Hart’ın Hukuk Teorisinde Bir Cevap Arayışı

Öz

Yükümlülük, normatif olana dair inceleme yapan herkesin ilgisini çeken bir kavramdır. Kavram üzerine birbiri ile çekişen pek çok iddia dile getirilmiştir. Bu konuda araştırma yapmak isteyen bir araştırmacı oldukça kabarık ve karmaşık bir külliyat ile karşı karşıya kalacaktır. Yükümlülük üzerine tartışma konularından birisi de hangi sahaya ait bir kavram olduğu üzerinedir. Hart bu probleme ilişkin üç görüş olduğunu belirtir. Birinci görüş yükümlülük kavramının kullanıldığı her bir sahada farklı bir anlama geldiğini savunur. Bu görüş değişkenlik görüşü olarak adlandırılabilir. İkinci görüş genel bir yükümlülük kavramının bulunduğunu ve bu genel türün hukuki, ahlaki, toplumsal, siyasi ve benzeri türleri olduğunu savunmaktadır. Bu görüşe göre her bir alt tür genel yükümlülüğün özelliklerini taşımakla birlikte sahip oldukları kendilerine özgü özellikleri yönünden diğer türlerden farklılaşmaktadır. Üçüncü görüş ise yükümlülük kavramının aslında ahlaki nitelikte bir kavram olduğunu diğer sahalarda bu kavram kullanıldığında buna ahlaki bir anlamın dâhil olduğunu savunmaktadır. Bu bağlamda örneğin hukuki yükümlülükler ahlaki yükümlülüklerdir. Hart bu görüşlerden sonuncusunu açıkça reddetmektedir. Ona göre hukuki yükümlülükler ve diğer yükümlülükler ahlaki yükümlülüğün bir türü değildir. Hart Dworkin ve Raz özelinde bu görüşe ilişkin detaylı eleştirilerde bulunmuştur. Hart’ın değişkenlik görüşü ve genellik görüşü arasında hangisini seçtiği ise tartışmalı görünmektedir. Esasında Hart açıkça değişkenlik görüşü taraftarı olduğunu beyan ediyor gibi görünmektedir. Buna mukabil bilhassa “yükümlülük idesi” kavramına atıf yapması ve hukuki ve ahlaki yükümlülüklerin benzer ve farklı yönlerine ilişkin değerlendirmeleri pekâlâ onun genellik görüşü lehine argümanları olarak yorumlanabilmektedir. Kısaca bu şekilde özetlenebilecek bu tartışmalı durum bu çalışmada incelenmekte ve Hart’ın nasıl bir tutum benimsediği ortaya konmaya çalışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hukuki ve Ahlaki Yükümlülük, H.L.A. Hart, Hukuki Pozitivizm, Kavramsal Analiz, Dilbilimsel Analiz

Kaynakça

• Arıkan, Engin. Sert Pozitivizm. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 1. Basım, 2019.
• Bentham, Jeremy. Ahlak ve Yasama İlkeleri. çev. Ömer Saruhanlıoğlu - Uğur Kaşif Boyacı. Litera Yayıncılık, 2017.
• Bertea, Stefano. A Theory of Legal Obligation. Cambridge: Cambridge University Press, 2019. https://doi.org/10.1017/9781108566216
• Coleman, Jules L. “The Architecture of Jurisprudence”. The Yale Law Journal 121/1 (2011), 2-80.
• Cotterrell, Roger. Hukukbilimin Politikası: Hukuk Felsefesine Eleştirel Bir Giriş. çev. Saim Üye. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2018.
• Dworkin, Ronald. Hakları Ciddiye Almak. çev. Ahmet Ulvi Türkbağ. İstanbul: Dost Kitabevi, 2007.
• Endicott, Timothy. “Law and Language”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy. ed. Edward N. Zalta. Metaphysics Research Lab, Stanford University, 2016. https://plato.stanford.edu/archives/sum2016/entries/law-language/
• Essert, Christopher. “A Theory of Legal Obligation”. The Legacy of Ronald Dworkin. ed. Wil Waluchow - Stefan Sciaraffa. 245-270. Oxford University Press, 2016. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780190466411.003.0011
• Greenberg, Mark. “The Moral Impact Theory of Law”. The Yale Law Journal 123/5 (2014), 1288-1342.
• Gülgeç, Yahya Berkol. Normativite ve Pozitivizm. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2020.
• Gülgeç, Yahya Berkol. Otorite, Hukuk ve Liberalizm: Joseph Raz’ın Felsefesine Giriş. ed. Ertuğrul Uzun. Zoe Kitap, 2023.
• Güneş, Fatih. “Jeremy Bentham’ın Gerçek ve Kurgusal Varlıklar Teorisi ve Hukuki Terimlerin Açıklanması”. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10/1 (05 Şubat 2024), 247-272.
• Hart, H. L. A. “Entrevista a H.L.A. Hart”. https://www.cervantesvirtual.com/obra/entrevista-a-hla-hart-0/
• Hart, H. L. A. “Legal and Moral Obligation”. Essays in Moral Philosophy. ed. A. I. Melden. 82-107. Seattle, ABD: University of Washington Press, 1958.
• Hart, H. L. A. “Legal Duty and Obligation”. Essays on Bentham: Jurisprudence and Political Philosophy. ed. H. L. A. Hart. 127-161. Oxford: Oxford University Press, 1982.
• Hart, H. L. A. The Concept of Law. Oxford, United Kingdom: Oxford University Press, 3. Basım, 2012.
• Hart, H.L.A. “Commands and Authoritative Legal Reasons”. Essays on Bentham: Jurisprudence and Political Philosophy. ed. H.L.A. Hart. 243-268. Oxford: Oxford University Press, 1982.
• Hill, Roscoe E. “Legal Validity and Legal Obligation”. The Yale Law Journal 80/1 (1970), 47-75.
• Himma, Kenneth Einar. “The Ties That Bind: An Analysis of the Concept of Obligation”. Ratio Juris 26/1 (2013), 16-46. https://doi.org/10.1111/raju.12001
• Holmes, Oliver Wendel. “Hukukun İstikameti”. çev. Berk Özçelik. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 24/1 (26 Mayıs 2022), 559-579. Holton, Richard. “Positivism and the Internal Point of View”. Law and Philosophy 17/5/6 (1998), 597-625.
• Kelsen, Hans. General Theory of Law and State. Cambridge: Harvard University Press, 1. Basım, 1945.
• Kramer, Matthew H. In Defense of Legal Positivism: Law without Trimmings. Oxford, New York: Oxford University Press, 1999.
• Kramer, Matthew H. “Requirements, Reasons, and Raz: Legal Positivism and Legal Duties”. Ethics 109/2 (1999), 375-407. https://doi.org/10.1086/233899
• Kratzer, Angelika. “What ‘Must’ and ‘Can’ Must and Can Mean”. Linguistics and Philosophy 1/3 (01 Ocak 1977), 337-355. https://doi.org/10.1007/BF00353453
• Mill, John Stuart. Faydacılık. çev. Gökhan Murteza. Pinhan Yayıncılık, 2017.
• Oladosu, Adejare. “H.L.A. Hart on Legal Obligation”. Ratio Juris 4 (1991), 152-176.
• Raz, Joseph. Ethics in the Public Domain: Essays in the Morality of Law and Politics. Oxford: Clarendon press, 1995.
• Raz, Joseph. From Normativity to Responsibility. Oxford: Oxford University Press, 2011.
• Raz, Joseph. “Hart on Moral Rights and Legal Duties”. Oxford Journal of Legal Studies 4/1 (1984), 123-131.
• Raz, Joseph. Otorite ile Yorum Arasında Hukukun Doğası. çev. Ertuğrul Uzun. Fol Kitap, 2022.
• Raz, Joseph. Özgürlük Ahlakı. çev. Gürkan Özturan. Sakarya Üniversitesi Kültür Yayınları, 2016.
• Raz, Joseph. Practical Reason and Norms. New York: Oxford University Press, 2. Basım, 1990.
• Raz, Joseph. “Promises and Obligations”. Law, Morality and Society: Essays in Honour of H.L.A Hart. ed. P. M. S. Hacker - Joseph Raz. Oxford, New York: Oxford University Press, 1977.
• Raz, Joseph. The Authority of Law: Essays on Law and Morality. New York: Oxford University Press, 2009.
• Raz, Joseph. “The Purity of the Pure Theory”. Revue Internationale de Philosophie 35/138 (4) (1981), 441-459.
• Stavropoulos, Nicos. “Legal Interpretivism”. The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Spring 2021). ed. Edward N. Zalta. Metaphysics Research Lab, Stanford University, 2021. https://plato.stanford.edu/archives/spr2021/entries/law-interpretivist/
• Uyanık, Halit. Hukukun Otoritesi, Joseph Raz’da Otorite Olarak Hukuk. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 1. Basım, 2014.
• White, Patricia D. “Law and Moral Obligation”. ed. Joseph Raz. The University of Chicago Law Review 49/1 (1982), 249-257. https://doi.org/10.2307/1599444
• Wodak, Daniel. “What Does ‘Legal Obligation’ Mean?” Pacific Philosophical Quarterly 99/4 (2018), 790-816.
• vLex. “DeFunis v. Odegaard”. Erişim 03 Haziran 2024. https://case-law.vlex.com/vid/defunis-v-odegaard-no-890294107
• “H.L.A. Hart on Legal and Moral Obligation”. Michigan Law Review 73/2 (1974), 443-458.