İletişimin Amerikanlaşması

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 19 - 42, 06.07.2023

İbrahim Emre Günay

Öz

İletişim ekonomik yapıların temelinde ve toplumsal, politik ve kültürel ilişkiler yumağı içinde gelişmiştir. İletişim teknolojilerinin gelişimi başta hem ekonomiyi hem de küresel yaşamı olumlu etkilemiştir ancak sanayileşmenin sonunda başlayan ve tüketim düzenine geçilmesiyle en üst seviyeye ulaşan iletişim ağlarının tüm dünyayı sarması, ilerleme çatısı altında iletişime değil ekonomiye başka bir deyişle sisteme hizmet etmesi sonucunu doğurmuştur. Çalışmamızda 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren teknolojik üstünlüğe sahip Amerika’nın sahip olduğu iletişim teknolojileriyle eşitlikçi olmayan bir şekilde dünyanın geri kalanına enformasyonun tek yönlü akışını sağlayarak kendi kültürel değerlerini enjekte etmeye çalıştığı gösterilecektir. Amerika sistemle uyumlu bir şekilde dünyanın geri kalanına dünyayı sarmaladığı iletişim ağlarıyla, ekonomi temelinde kültürel bir hegemonya kurarken, aslında bilginin tek yönlü akışını sağlamasıyla iletişimi Amerikanlaşmıştır. Bu bağlamda feodal dönemde burjuva üzerinden ticaretin dışa doğru açılım süreci ve Aydınlanma dönemini hazırlayan matbaa ve sonrasında telgraf ve televizyonun etkileri iletişimin gelişimi ve yayılması temelinde nitel bir yaklaşımla ve doküman analizi yöntemiyle açıklanacaktır. Sonrasında iletişimin dünyasallaşması ve küreselleşmesi yaklaşımlarının ana hatları ortaya konarak iletişimin aslında Amerikanlaştığı gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

İletişim, Amerika, Kapitalizm, Teknoloji

Kaynakça

• Adanır, O. (2017). Simülasyon Kuramı Üzerine Notlar ve Söyleşiler. İzmir: Eylül Sanat Yayıncılık.
• Baudrillard, J. (2009). Gösterge Ekonomi Politiği Hakkında bir Eleştiri. (Çev. O.Adanır, A. Bilgin). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Baudrillard, J. (2017). Tüketim Toplumu. (Çev. N.Tutal, F.Keskin). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Batuş, G. (2003). “Neil Postman”. Kadife Karanlık. (Ed.N. Rigel). İstanbul: Su Yayınevi. 261-275.
• Carey, J. W. (2019). “Time, Space, and the Telegraph”. Communication in History. (Ed. P. Heyer & P. Urquhart). Routledge. 113-120.
• Cheviron, N.T. (2014). Küresel İletişim. İstanbul: Ekslibris Yayıncılık.
• Çeliker Saraç, D. (2022). “A.Mattelart’ın İletişimin Uluslararasılaşması Üzerine Düşünceleri”. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli E-Dergisi, (11): 115-132.
• Çetin, B. (2018). Kitle İletişim Kuramları. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Erdoğan, İ.; Alemdar, K. (2002). Öteki Kuram. Ankara: Erk Yayınları.
• Goff, J. (2005). Ortaçağda Batı Avrupa. (Çev. N. Uluç). Ankara: Doğu-Batı Dergisi.
• Güngör, N. (2016). İletişim, Kuramlar ve Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Huberman, L. (2017). Feodal Toplumdan Yirminci Yüzyıla.. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Köse, H. (2007). Küresel Akıntıya Karşı Sivil Arayışlar, Alternatif Medya. İstanbul: Yirmidört Yayınevi.
• Küçükkalay, A. (2014). Dünya İktisat Tarihi. İstanbul: Beta Yayınları.
• Mattelart, A. (1992). “İletişim ve İletişim Araçları: Tehlikeli Bir Konu”. Medya Dünyası. (Ed. Jean-Marie Charon). (Çev. Oya Tatlıpınar). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mattelart, A. (2005). Gezegensel Ütopya Tarihi: Kehanetsel Kentten Küresel Topluma. (Çev. Şule Çiltaş). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Mattelart, A. (2016). İletişimin Dünyasallaşması, (Çev. H. Yücel). İstanbul: İletişim Yayınları.
• McLuhan, M. (2001). Gutenberg Galaksisi. (Çev. G. Ç. Güven). İstanbul: YKY.
• Mosco, V. (2001). Herbert Schiller. Television & New Media. 2(1): 27-30.
• Pirenne, H. (2016). Ortaçağ Avrupa’sının Ekonomik ve Sosyal Tarihi. (8.baskı). (Çev. Uygur Kocabaşoğlu). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Postman, N. (1995). Çocukluğun Yokoluşu. (Çev.K. İnal). İmge Kitabevi.
• Postman, N. (2020). Televizyon: Öldüren Eğlence. (Çev. O. Akınhay). Ayrıntı Yayınları.
• Schiller, H. I. (1969). The Mass Media and the Public Interest. Television Today: The End of Communication and the Death of Community. Washington DC: Institute for Policy.
• Schiller, H. I. (2001). “Digitised Capitalism: What Has Changed?”. (in) Media, Power, Professionals and Policies. (Ed. H. Tumber). London: Routledge.
• Virilio, P. (2003). Enformasyon Bombası. (Çev. Kaya Şahin). İstanbul: Metis Yayınları.
• Yaylagül, L. (2018). “Herbert Schiller’in İletişim ve Kuram Araştırmalarına Katkısı”. Kurgu, 26 (2): 11-23. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kurgu/issue/59638/859499