CHATGPT ve Diğer Yapay Zeka Uygulamalarının Yerel Basında Kullanımı: Bolu Örneği

Yıl 2025, Cilt: 4 Sayı: 2, 143 - 160

Rengim Sine Nazlı , Yağmur Altundağ

Öz

Yapay zeka (YZ) temelli teknolojiler, özellikle üretken uygulamalarının yaygınlaşmasıyla medya ve gazetecilik alanında önemli değişimlere yol açmıştır. “İnsanlaşan Dijitalleşme Çağı” olarak adlandırılan bu dönemde, YZ’nin toplumsal etkileri hem fırsat hem de risk boyutlarıyla tartışılmaktadır. Medya sektörü, geleneksel yapısını teknolojiyle bütünleştirerek yeni bir form kazanmış ve gazetecilerin mesleklerini sürdürebilmeleri için ChatGPT gibi birçok yapay zeka ve dijital araçlara hakim olmaları zorunlu hale gelmiştir. Yerel basın, yayınlandığı yörenin sosyal ve kültürel hafızasını oluşturan, bireyleri kendi şehir veya beldelerindeki gelişmelerden haberdar eden önemli bir mecra olarak öne çıkmaktadır. Teknolojik yeterliliğe kavuşabilen yerel medya kuruluşlarının yapay zeka teknolojilerini kullanması, içerik üretimi, doğrulama, kişiselleştirme ve okuyucu etkileşimi açısından giderek kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu çalışma, Bolu’da yayın yapan yerel gazetelerde görev yapan 10 gazeteciyle gerçekleştirilen derinlemesine görüşmeler aracılığıyla, yerel basında YZ uygulamalarının kullanımını ve gazetecilerin bu konudaki görüşlerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırma, katılımcıların bireysel deneyimlerini detaylı biçimde aktarmasına imkan veren açık uçlu sorularla yürütülmüştür. Çalışma sonucunda görüşülen gazetecilerin hepsinin YZ’yi aktif kullandıkları, YZ’nin hız konusunda gazetecilere avantaj sağlasa da tek başına gazetecilerin yerini alamayacağı çalışmada elde edilen bulgular arasındadır.

Anahtar Kelimeler

yapay zeka , yerel basın , gazetecilik

The Use of CHATGPT and Other Artificial Intelligence Applications in Local Media: The Case of Bolu

Öz

Artificial intelligence (AI)–based technologies, particularly with the growing prevalence of generative applications, have led to significant transformations in the fields of media and journalism. In this period, referred to as the “Age of Humanized Digitalization,” the social impacts of AI are widely discussed in terms of both opportunities and risks. The media sector has integrated traditional structures with emerging technologies, evolving into a new form in which journalists must master numerous AI-based and digital tools—such as ChatGPT—to sustain their professional practice.Local media stands out as an important platform that constructs the social and cultural memory of the region in which it operates and informs individuals about local developments. For technologically competent local news organizations, the use of AI technologies in content production, verification, personalization, and audience engagement has become increasingly inevitable.This study aims to reveal the use of AI applications in local media and to examine journalists’ perceptions of AI through in-depth interviews conducted with 10 journalists working at local newspapers in Bolu. The research was carried out using open-ended questions that allowed participants to express their individual experiences in detail. The findings indicate that all interviewed journalists actively use AI technologies and that, although AI provides journalists with advantages—particularly in terms of speed—it alone cannot replace human journalists.

Anahtar Kelimeler

Artifical Intelligence , Local press , journalism

Kaynakça

• AA Haber Akademisi. (2023, Ekim). AA Haber Akademisi’nden yapay zeka kılavuzu. Anadolu Ajansı.
• Acar, O. (2022). Yapay zeka: Fırsat mı tehdit mi? İstanbul: Kriter Yayınevi. 4
• Adıgüzel, E. (2020). Sosyal medyada deepfake uygulamaları ve hukuki sorumluluk. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24(1), 1–44. 5
• Akgül, H. ve Ayer, M. (2008). Robot gazetecilik uygulamalarının gazetecilik mesleği üzerindeki etkisi. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Dergisi, 6(3), 127–146. 6
• Avaner, A. (2018). Yapay zeka felsefesi. İstanbul: Yordam Kitap. 7
• Barocas, S. & Selbst, A. D. (2016). Big data’s disparate impact. California Law Review, 104(3), 671–732. 8
• Bastos, M. T., & Mercea, D. (2019). The new gatekeepers: Analyzing the role of social media platforms in the consumption of news. Information, Communication & Society, 22(11), 1629–1644. 9
• Boyce, C., & Neale, P. (2006). Conducting in-depth interviews: A guide for designing and evaluating qualitative research [Rapor]. Pathfinder International. 10
• Carlson, M. (2020). Journalistic labor and the promise of automation. Journalism Practice, 14(7), 839–856. 11
• Chesney, R., & Citron, D. (2019). Deepfakes and the new disinformation war. Foreign Affairs, 98(5), 147–157. 13
• Copeland, B. J. (2004). The essential turing: Seminal writings in computing, logic, philosophy, artificial intelligence, and artificial life. Oxford University Press. 14
• Crevier, D. (1993). AI: The tumultuous history of the search for artificial intelligence. Basic Books. 15
• Çavuş, T. (2017). Yerel basının güncel sorunları ve çözüm önerileri. Global Media Journal TR Edition, 7(14), 18–38. 16
• Darı, F. ve Koçyiğit, C. (2022). Yeni medya ve yapay zekâ çağında gazetecilik: Etik ve istihdam sorunları. Erciyes İletişim Dergisi, 9(3), 624–647. 17
• Demir, G. & Kılıçgedik, M. (2025). Use of generative AI in news production in Türkiye: ‘A threat or an opportunity?. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, (68), 36-53. https://doi.org/10.26650/CONNECTIST20251650211
• Doğan, A. (2002). Yapay zeka ve uygulamaları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. 19
• Erdem, A. (2021). Yeni medyada robot gazetecilik. Palet Yayınları. 21
• Erdoğan, F. E. (2017). Yapay zeka ve felsefi temelleri. Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, (24), 745–760. 22
• Goodfellow, I., Pouget-Abadie, J., Mirza, M., Xu, B., Warde-Farley, D., Ozair, S., Courville, A., & Bengio, Y. (2014).
• Generative adversarial nets. Advances in Neural Information Processing Systems, 27, 2672–2680. 23
• Graefe, A. (2016). Guide to automated journalism. Tow Center for Digital Journalism, Columbia University. 24
• Graefe, A., Haim, M., Hein, S., & Roth, H. (2016). Readers’ perception of automated journalism: The impact of technology. Digital Journalism, 4(2), 163–180. 25
• Greenemeier, L. (2017, Mayıs 2). 20 years after Deep Blue vs. Kasparov, how a chess computer program changed the world. Scientific American. 26
• Gül, K. (2024). Yapay zeka teknolojilerinin gazetecilik alanında kullanımı: Avantajlar ve dezavantajları. İletişim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 4(2), 306–331. 27
• Gürsel, Ö. (2024). Yapay zeka: Kavramlar, tarihçe, etik ve hukuk. Eğitim Yayınevi. 28
• Hazlett, M. K., Tasi, A., & Womack, E. (2011). Artificial intelligence and journalism ethics. Journal of Mass Media Ethics, 26(4), 283–298. 29
• Hermida, A. (2017). Automation and algorithm: Rethinking the newsroom in the age of artificial intelligence. Journalism Studies, 18(9), 1180–1195. 30
• Journo. (2023, Ocak 16). Robot gazetecilik ve etik: Yapay zeka haber üretebilir ama gazeteci olabilir mi? Journo. 32
• Jung, J., Lewis, S. C., & Lewis, B. (2017). Algorithmic journalism: Implications for journalism education. Journalism & Mass Communication Educator, 72(2), 177–187. 33
• Kalafat Çat, A., & Huseynova, Z. (2025). Eğitimde yapay zekâ ve oyunlaştırma: Ortaokul öğrencilerinin yapay zekâ farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. Asya Studies, 9(32), 133-150. https://doi.org/10.31455/asya.1644270
• Kasparov, G. (2018). Deep thinking: Where machine intelligence ends and human creativity begins. PublicAffairs. 34
• Kavut, L. (2022a). Yapay zekanın kavramsal çerçevesi. In A. Karabulut & E. Gündoğdu (Eds.), Yapay zeka çağı ve yeni nesil medya (pp. 65–75). Nobel Yayın Dağıtım. 35
• Kavut, L. (2022b). Yapay zekanın felsefi sorunları. In A. Karabulut & E. Gündoğdu (Eds.), Yapay zeka çağı ve yeni nesil medya (pp. 77–88). Nobel Yayın Dağıtım. 36
• Kavut, L. (2022c). Yapay zekanın temel alanları. In A. Karabulut & E. Gündoğdu (Eds.), Yapay zeka çağı ve yeni nesil medya (pp. 55–64). Nobel Yayın Dağıtım. 37
• Kırık, A. M., Göksu, O., & Yegen, C. (2024). Yapay Zekâ ve Gazetecilik: Türk Medyasında ChatGPT Kullanımı. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi(68), 90-109. https://doi.org/10.47998/ikad.1469909
• Kothari, P., & Cruikshank, J. (2022). AI in the newsroom: The impact on journalistic routines. Digital Journalism, 10(6), 940–960. 38
• Kutlusoy, K. (2019). Yapay zeka: Felsefi ve etik yaklaşımlar. İstanbul: Alfa Basım Yayın Dağıtım. 39
• Latarg, O. (2015). Robot gazetecilik: Otomasyon ve haber odası. İstanbul: İletişim Kitapları. 40
• Lewis, S. C., & Usher, N. (2016). Power, participation, and technology in the newsroom: Examining the role of algorithms in journalistic labor. New Media & Society, 18(9), 1961–1978. 41
• Lischka, J. A. (2021). The effects of automated journalism on trust and credibility. Journalism Practice, 15(2), 242–258. 42
• Manyika, J., Chui, M., Miremadi, M., Bughin, J., George, K., Willmott, P., & Dewhurst, M. (2017). A future that works: Automation, employment, and productivity. McKinsey Global Institute. 43
• Marconi, A. (2020). The promise of automated journalism. Digital Journalism, 8(3), 441–458. 44
• Maxwell, J. A. (1996). Qualitative research design: An interactive approach. Sage Publications. 45
• Mayor, A. (2018). Gods and robots: Myths, machines, and ancient dreams of technology. Princeton University Press. 46
• Molla, M.A.M. & Ahsan, M. A. (2025). Artificial Intelligence and Journalism: A Systematic Bibliometric and Thematic Analysis of Global Research, arXiv:2507.10891.
• O’Neil, C. (2016). Weapons of math destruction: How big data increases inequality and threatens democracy. Crown. 47
• Ombelet, E., Kuczerawy, A., & Valcke, P. (2016). Algorithmic transparency in journalistic applications. Media Law Review, 15(1), 1–25. 48
• Özgen, B. (2023). Yapay zeka ve gazetecilik: Yeni medya ekosisteminde mesleki dönüşüm. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 7(1), 164–185. 49
• Popenici, S. A. S., & Kerr, S. (2017). Exploring the impact of artificial intelligence on teaching and learning in higher education. Research and Practice in Technology Enhanced Learning, 12(1), 22. 50
• Prentice, C., Dominique Lopes, S., & Wang, X. (2020). The impact of artificial intelligence and employee service quality on customer satisfaction. Journal of Services Marketing, 34(4), 429–441. 51
• Ronan, C. A. (1978). The shorter science and civilisation in China: An abridgement of Joseph Needham's original text, Volume 1. Cambridge University Press. 52
• Russel, S., & Norvig, P. (2009). Artificial intelligence: A modern approach. Pearson Education. 53
• Sayar, A. (2023). Yapay zeka ve medya: Etkiler ve riskler. İstanbul: Medya Yayıncılık. 54
• Shields, A. (2018). The automation of journalism: Algorithms and the restructuring of news production. Media, Culture & Society, 40(1), 89–104. 55
• Slagle, J. R. (1961). A heuristic program that solves symbolic integration problems in freshman calculus. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Massachusetts Institute of Technology, Cambridge. 56
• Sucu, İ. ve Ataman, E. (2020). Dijital evrenin yeni dünyası olarak yapay zekâ ve Her filmi üzerine bir çalışma. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 4(1), 40–52. 57
• Şen, E. (2021). GPT3: DALL-E ve JL2P ekseninde veri görselleştirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi (USSAD), 5, 253–280. 58
• Taylan, M. (2022). Gazetecilikte yapay zeka: Etkileri ve etik sorunları üzerine bir inceleme. Academia.edu. 59 Thurman, N., Cornia, A., & Kunert, J. (2019). Audience engagement and personalization in the age of algorithms. Digital Journalism, 7(3), 33–41. 60
• Turing, A. M. (1936). On computable numbers, with an application to the Entscheidungsproblem. Proceedings of the London Mathematical Society, 2(42), 230–265. 61
• Turing, A. M. (1948). Intelligent machinery [Rapor]. National Physical Laboratory. 62
• Turing, A. M. (1950). Computing machinery and intelligence. Mind, 59(236), 433–460. 63
• Ünal, S. (2023). Yapay zeka okuryazarlığına ilişkin bir alan araştırması. İçinde K. Ateşgöz (Ed.), Medya ve habercilik alanında yapay zekanın yükselişi (ss. 49–68). Eğitim Yayınevi. 64
• Uzunoğlu, S. (2020). Gazeteciler için yapay zeka 101. İstanbul: Medya Akademi. 65
• Van Dalen, A. (2012). The algorithms behind the headlines: How machine-written news redefines the core skills of human journalists. Journalism Practice, 6(5–6), 648–658. 66
• Vardi, Y. M. (2017). Technology for the most effective use of mankind. Communications of the ACM, 60(1), 5. 67 Wall, T. (2024). Artificial intelligence: A brief history. Routledge. 68