Some Notes on Mahdi Perception in Contemporary Shi'ism

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 6 - 16, 30.06.2020

Cemil Hakyemez

Öz

The thought of Mahdi is one of the main beliefs of Imamiyya. According to Imamiyya, Twelfth Imam Muhammad al-Mahdi entered into occultation in 873. This disappearance of her will continue until the Apocalypse. For this reason, this thought has been occupying the minds of the Imamites for more than a thousand years. They tried to create all political and
belief systems accordingly. But according to Shiite Imamiyya, no situation would necessarily require the return of Mehdi. However, the ulama, sitting at the center of politics with the Islamic Republic of Iran, needed some new tools to make its legitimacy permanent. In this context, they focus on religious arguments to demonstrate that they have fulfilled their responsibilities for the people and to promote their expansion policies outside Iran. For this reason, this is why the narrations of Mahdi which constitute a considerable amount in
the Classical Shiite books, are reinterpreted and tired to keep them alive.

Anahtar Kelimeler

Shiism, Mahdi, Iran, Imamiyya, Contemporary Shiism

Çağdaş Şiilik’te Mehdi Algısı Üzerine Bazı Notlar

Öz

Mehdi düşüncesi, İmamiyye’nin en önemli inançlarından biridir. İmamiyye’ye göre Onikinci İmam Muhammed el-Mehdi 873 yılında gaybete girmiştir. Onun bu durumu Kıyamet gününe kadar devam edecektir. Bundan dolayı bu düşünce bin yıldan daha fazla bir süreden beri İmamilerin zihninin meşgul etmektedir. Tüm politik ve inanç sistemlerini buna göre oluşturmaktadırlar. Fakat İmamiyye Şiası’na göre günümüzde Mehdi’nin dönüşünü zorunlu olarak gerektirecek bir durum söz konusu değildir. Ancak İran İslam Cumhuriyeti ile birlikte siyasetin merkezine oturan ulema, kendi meşruiyetini daim kılacak yeni birtakım araçlara ihtiyaç duymuştur. Bu çerçevede hem kendi halkına karşı olan sorumluluklarını yerine getirdiklerini göstermek, hem de İran dışına yayılma politikalarını teşvik etmek amacıyla dini argümanlara ağırlık vermektedirler. Şii kaynaklar içerisinde önemli bir yekûn oluşturan “mehdi” rivayetlerinin tekrardan yorumlanarak sürekli canlı tutulmaya çalışılması da bu sebepten dolayı olsa gerektir.

Anahtar Kelimeler

Şiilik, Mehdi, İmamiyye, Çağdaş Şiilik, İran

Kaynakça

• al-Tûsî, Abu Ja’far. Tahdhib al-Ahkam. (Tehran: Dār al-Kutub al-Islāmiyya, 1365).
• Fekri, Amir Ahmad. Tarihsel Gelişim Sürecinde İran Devrimi. (Mızrak Yayınları, 2011).
• Hamaneî, Ayetullah Seyyid Ali. İmam Mehdi ve Zuhur. (Tesnim Yayınları, 2015).
• Hakyemez, Cemil. “Şia’da Beklenen Kurtarıcı İnancı ve Günümüzdeki Yansımaları”. Beklenen Kurtarıcı İnancı, ed. Yusuf Şevki Yavuz, (İstanbul: KURAMER Yayınları, 2017).
• Shayegan, Daryush. Yaralı Bilinç: Geleneksel Toplumlarda Kültürel Şizofreni. Trans. Haydun Bayri, (İstanbul: Metis Yayınları, 2010).
• Şevket, Doktor Fahreddîn. Îrân. ed. Derya Ör. (Ankara: TTK Yayınları, 2017).
• Fığlalı, Ethem Ruhi. Çağımızda İtikadi İslam Mezhepleri. (İzmir, 2004).
• Faruk Önalan, “Amaç ‘Şii Hilali’nden Öte ‘Şii Dolunayı’”, http://www.sanalbasin.com/amac-sii-hilalinden-ote-sii-dolunayi-34257372
• Ahıshalı, Mustafa Melih. “Hamaney’in Mehdi’yle İrtibatı Olduğu İddiası”. Anadolu Ajansı AA (20 May 2016). https://www.aa.com.tr/tr/dunya/hamaneyinmehdiyle- irtibati-oldugu-iddiasi-/575355
• Safaasya. “İran’dan Hz.Mehdi As Müjdesi Geldi”. (Access 15 March 2020) http://safaasya.blogspot.com.tr/2015/05/irandan-hzmehdi-as-mujdesi-geldi.html
• Cindemir, Kasım. “Ey Müslümanlar Mehdi Geliyor Birleşelim”. Hürriyet (19 August 2009). http://www.hurriyet.com.tr/ey-muslumanlar-mehdi-geliyorbirleselim- 12304783
• Timeturk. “İranlı Yetkiliden, ‘Korona’ İtirafı!” (15 March 2020). https://www.timeturk.com/iranli-yetkiliden-korona-itirafi/haber-1391003
• Karar. “İran Tarihinde Bir İlk! Savaş Anlamına Gelen Kırmızı Bayrağı Göndere Çekti” (4 January 2020). https://www.karar.com/dunya-haberleri/irantarihinde-bir-ilk-savas-anlamina-gelen-kirmizi-bayragi-gondere-cekti-1434739
• https://www.independentturkish.com/node/112971/d%C3%BCnya/iran-k%C4%B1rm%C4%B1z%C4%B1-sava%C5%9F-bayra%C4%9F%C4%B1n%C4%B1-kutsal-cemkeran-camisi-kubbesine-%C3%A7ekti
• al-Qummi, Ali ibn Babawayh (al-Shaykh al-Saduq). Kamal al-din wa tamam al-ni’mah. (Qum: Dâr al-kutub al-islâmiyya, 1395/1975).
• Komisyon. İngiliz Şiîliği’nin Perde Arkası ve Uyduruk Merciiyyet. (İstanbul: Önsöz Yayınları, 2017).
• Cohen, Ronen A. İran Hüccetiye Cemiyeti. Trans. Mehmet Toprak. (İyidüşün Yayınları, 2014).
• Roy-Khosrokhavar. İran: Bir Devrimin Tükenişi. Trans. İsmail Yergüz. (İstanbul: Metis Yayınları, 2013).
• Hakyemez, Cemil. Şîa’da Gaybet İnancı ve Gâib On İkinci İmamel-Mehdî. (İstanbul: İSAM Yayınları, 2017).
• Önalan, Faruk. “Amaç ‘Şii Hilali’nden Öte ‘Şii Dolunayı’“. Sanal Basın (19 January 2020). http://www.sanalbasin.com/amac-sii-hilalinden-ote-sii-dolunayi-34257372