ANTİK VE İLKEL TOPLUMLARDA İNTİHAR OLGUSU

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 1, 83 - 116, 11.04.2016

Necati Sümer

Öz

Ölüm geçmişten günümüze kadar bütün insanları ilgilendiren gizemli bir konu olmuştur. Bu nedenle ölüm üzerine sözlü ve yazılı olarak birçok şey söylenmiştir. Hayatın doğal bir parçası olan ölü- mün birçok çeşidi vardır. Bunlardan biri de intihardır. Bu kavram kişinin hayatına bilinçli olarak son vermesini ifade etmektedir. Neredeyse bütün kültürlerde farklı şekillerde kendini gösteren bu olgu üzerine birçok bilim insanı fikir ileri sürmüştür. Bu sebeple intihara tarih boyunca sosyolojik, psikolojik, felsefi vb. birçok açıdan yakla- şılmıştır. Ayrıca her toplum bu olgu ile ilgili kendi ilke ve kuralları- nı ortaya koymuştur. Antik toplumlardan ilkel kabilelere kadar her kültür kendine göre intihar ile ilgi inanışlar ve mitler oluşturmuştur. Bu bağlamda intihar bazı toplumlarda kınanırken bazı toplumlarda ise hoş görülmüştür. Tarih boyunca bireysel veya toplu bir şekilde gerçekleştirilen intiharların temel nedenleri genellikle korku, keder, aşk, hastalık veya onur olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ölüm, İntihar, Günah, Antik Toplum, İlkel Kabile, Mit

ANTİK VE İLKEL TOPLUMLARDA İNTİHAR OLGUSU

Öz

Death has been a mystery topic which interested all people all along the history. So a lot of things has been said about death via written and oral tradition. There is a lot of varieties of death which is a natural component of life. One of these is suicide. This means to kill oneself willingly. A lot of scientists has been set forth ideas about death which reveals it-self in all cultures. Therefore, suicide has been examined by sociology, psychology, philosophy etc. in history. In addition that every society has been revealed their own principles and rules in relation to this fact. Every culture from ancient societies to primitive tribes have been formed beliefs and myths related with suicide. While suicide is being condemned in some societies, it was accepted in some others. In history, reasons of individual and mass suicides are fear, grief, love, illness and honour.

Anahtar Kelimeler

Death, Suicide, Sin, Ancient Society, Primitive Tribe, Mythos

Kaynakça

• ADAM, Baki & KATAR, Mehmet, Dinler Tarihi, AÖF Yayınları, Eskişehir, 2005.
• BARNES, Donna Holland, The Truth About Suicide, Facts on File Publishing, New York, 2010.
• BARTON, George A., Encyclopedia of Religion and Ethics, Charles Scribner’s Sons Press, New York, 1951.
• BATTİN, Margaret Pabst, Encyclopedia of Bioethics, Thomson Gale Press, New York, 2004.
• BONNEFOY, Yves, Antik Dünya ve Geleneksel Toplumlarda Dinler ve Mitolo- jiler Sözlüğü, Çev: Levent Yılmaz, Dost Kitabevi, Ankara, 2000.
• BUNZEL, Bessie, Encyclopedia of the Social Sciences, The Macmillian Com- pany, New York, 1937.
• CAMUS, Albert Sisifos Söyleni, Çev: Tahsin Yücel, Can Yayınları, İstanbul, 2012.
• CARRİCK, Paul, Medical Ethics in Antiquity: Philosophical Perspectives on Abortion and Euthanasia, D. Reidel Pub. Cop., Boston, 1985.
• DALY, Kathleen N., Greek and Roman Mythology A to Z, Facts on File, New York, 2004.
• DOĞAN, D. Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, İz Yayıncılık, İstanbul, 1996.
• DURKHEİM, Emile, İntihar, Çev: Özer Ozankaya, Cem Yayınevi, İstanbul, 2011.
• ERHAT, Azra, Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1996.
• FARBEROW, Norman L., Encyclopedia of Death and Dying, Macmillan Press, New York, 2003.
• FEİ, Wu, Suicide and Justice, A Chinese Perspective, Routledge Publishing, New York, 2010.
• FROMM, Erich, The Anatomy of Human Destructiveness, Holt, Rinehart and Winston Ltd. Publishing, New York, 1973.
• FEDDEN, Henry Romilly, Suicide: A Social and Historical Study, Benjamin Blom İNC Publishers Press, New York, 1972.
• FİNK, Gerhard, Antik Mitolojilerde Kim Kimdir?, Çev: Ümit Öztürk, Kabalcı Yayınevi, İstanbul, 1995.
• HÖKELEKLİ, Hayati, İslam Ansiklopedisi, TDV Yayınları, İstanbul, 2000.
• http://w w w.oxforddictionaries.com/def inition/english/suicide?q=suicide 05.04.2014.
• GARRİSON, Elise P., Suicide in Classical Mythology: An Essay, Texas A. & M. University College Station, Texas, 2000.
• GRAVES, Robert, The Greek Myths:1, Penguin Books, Middlesex, 1964.
• GUTMANN, James, Death: Western Philosophical Thought, Encyclopedia of Bioethics, The Free Press, New York.
• GÜNDÜZ, Şinasi, Din ve İnanç Sözlüğü, Vadi Yayınları, Ankara, 1998.
• HUME David, Essays on Suicide and the Immortality of the Soul, 1783 edisyon ve http//:www. Abika.com.
• HYDE, Margaret Oldroyd & FORSYTH, Elizabeth Held, Suicide, The Hid- den Epidemic, Franklin Watts Press, New York, 1978.
• JAMİSON, Kay Redfield, Erken Çöken Karanlık, İntiharı Anlamak, Çev: Emine Bademci, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2004.
• JATAVA, D. R., A Philosophy of Suicide, ABD Publisher, Jaipur, 2010.
• KANT, İmmanuel, Ethica, Çev: Oğuz Özügül, Pencere Yayınları, İstanbul, 2003.
• KARABULUT, Deniz, Türk Söylence Sözlüğü, e-Kitap, Türkiye, 2011.
• LEONG, Frederic T.L. & LEACH, Mark M., Suicide Among Racial and Eth- nic Minority Groups: Theory, Research and Practice, Routledge Press, New York, 2008.
• MAİR, Alexander William, Suicide Greek and Roman, Encyclopedia of Re- ligion and Ethics, Düzenleyen James Hastings, Charles Scribner’s Sons Press, New York, 1966.
• MALİNOWSKİ, Bronislaw, Yabanıl Toplumda Suç ve Gelenek, Çev: Şemsa Yeğin, Epsilon Yayınları, İstanbul, 2003.
• MENNİNGER, Karl, Man Against Himself, A Harvest Book, New York, 1938.
• MİNOİS, Georges, İntiharın Tarihi, İstemli Ölüm Karşısında Batı Toplumu, Çev: Nermin Acar, Dost Kitabevi, Ankara, 2008.
• MONAGHAN, Patricia, The Encyclopedia of Celtic Mythology and Folklore, Facts on File, New York, 2004.
• MORS, Ambitiosa, Suicide and Self in Roman Thought and Literature, Rout- ledge Press, New York, 2004.
• MUTÇALI, Serdar, Arapça-Türkçe Sözlük, Dağarcık Yayınları, İstanbul, 1995.
• NİETZSCHE, Friedrich, Putların Alacakaranlığında ya da Çekiçle Felsefe Yapmak, Çev: Firuzan Gürbüz, Sis Yayıncılık, İstanbul, 2013.
• PESCOSOLİDO, Bernice A. & GEORGİANNA, Sharon, Durkheim, Suicide and Religion: Toward a Network Theory of Suicide, American Sociologi- cal Review, c. 54, sy. 1, February 1989, s.33-48.
• PLATON, Devlet, Çev: Sabahattin Eyyüpoğlu-M. Ali Cimcoz, Remzi Kitabe- vi, İstanbul, 1992.
• PLATON, Yasalar, Çev: Candan Şentuna-Saffet Babür, Kabalcı Yayınları, İs- tanbul, 1994.
• ROBERTS, Jeremy Chinese Mythology A to Z, Facts on File, New York, 2004.
• ROSE, Herbert Jennings, A Handbook of Greek Mythology, Routledge Publis- hing, Londra, 2005.
• ROSE, Herbert Jennings, Encyclopedia of Religion and Ethics, Charles Scribner’s Sons Press, New York, 1951.
• SCHUMAN, Michael A., Mayan and Aztec Mythology, Enslow Publishers, Berkeley, 2001.
• SİNANOĞLU, Nüzhet Haşim, Grek ve Romen Mitolojisi, Kaynak Yayınları, Ankara, 1999.
• TATZ, Colin, Aboriginal Suicide is Different, A Portrait of Life and Self- Destruction, Aboriginal Studies Press, Canberra, 2005.
• TÜRKÇE SÖZLÜK, Türk Dil Kurumu, Ankara, 1998.
• USLU, R. & BERKSUN, O.E., Yas ve Melankoli (Sigmund Freud, Mourning And Melancholia Çeviri), Kriz Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, Ankara, 1992.
• VOLANT, Eric, İntiharlar Sözlüğü, Çev: Turhan Ilgaz, Sel Yayıncılık, İstanbul, 2005.
• WOLFSON, Evelyn, Roman Mythology, Enslow Publishers, Berkeley, 2002.