IN THE NAME OF LAW: WHO RULES?

Yıl 2017, Cilt: 8 Sayı: 2, 7 - 27, 15.03.2019

Mahmut Mutman

https://doi.org/10.32001/sinecine.536414

Öz

A founding example of classical Turkish cinema (“Yeşilçam”), Lütfi Akad’sKanun Namına (In the Name of Law) is often read as a moral allegory about the risks and dangers of modern urban life, and as a yearning for the lost traditional family life. This article argues that its position vis a vis mo-dernity is more sophisticated than what such a “traditional” reading allows. From a formal point of view, Kanun Namına is avowedly and proud-ly modern. Further, its so-called moral allegory goes far beyond a simple dichotomy between tradition and modernity and involves an intricately articulated set of power relations, especially class and gender differences. While its standard populism codes class difference into cultural and sexual difference, its fascination with machines and mechanical aspects of a modern city as well as the literary adventurism in its symbolic aspect undermines its apparently self-assured moral message. It turns out that, although Kanun Namına speaks in the name of law, it is perhaps not so sure who exactly rules on the level of somatic and subjective processes.

Anahtar Kelimeler

Modernity, cinema of Turkey, stereotype, simulacrum, phallus, Lütfi Akad

KANUN NAMINA: YÖNETEN KİM?

Öz

Klasik Türk sineması “Yeşilçam”ın kurucu bir örneği olan Lütfi Akad’ın Ka- nun Namına filmi, modern kent yaşamının riskleri ve tehlikeleri üzerine ahlaksal bir alegori ve yitirilen geleneksel aile yaşamına özlem olarak okunagelmiştir. Bu makalede filmin modernlik karşısındaki pozisyonunun bu “geleneksel” okumanın verebildiğinden daha karmaşık olduğu ileri sürülmektedir. Biçimsel açıdan, Kanun Namına alenen ve iftiharla modern bir filmdir. Üstelik, ahlaksal alegori denilen şey gelenek ve modernlik üzerine basit bir karşıtlığın çok ötesine geçer ve özellikle sınıfsal ve cinsel farklara ilişkin karmaşık bir güç ilişkileri yumağı sunar. Kanun Namına’nın stan-dart popülizmi sınıfsal farkı kültürel ve cinsel fark içine kodlarken, gerek makinelerle ve modern kent yaşamının makinesel boyutuyla büyülenmiş anlatımı, gerekse simgesel boyuttaki edebi maceracılığı görünüşte ken-dine güvenli ahlaki mesajını alttan alta oyar. Sonuçta, Kanun Namına yasa adına konuşuyor gibi gözükse bile, bedensel ve öznel süreçler düzeyinde kimin yönettiğinden hiç emin olmadığını ortaya koymuş olur.

Anahtar Kelimeler

Modernlik, Türkiye sineması, simulakrum, fallus, Lütfi Akad

Kaynakça

• Adorno, T. (1991). Culture Industry: Selected Essays on Mass Culture (İng. çev. & ed. J. Bernstein). New York: Routledge.
• Akad, L. (Yönetmen). (1952). Kanun Namına. [Film]. Türkiye: Kemal Film.
• Aracagök, Z. (2009). Desonance: Desonating (with) Deleuze. VDM Verlag.
• Arendt, H. (1961). What is Authority? Between Past and Future (s. 91- 141) New York: Viking.
• Deleuze, G. (1986). Cinema 1: The Movement-Image. (İng. çev. H. Tomlinson & B. Habberjam). Minneapolis: University of Minnesota.
• Deleuze, G. (1989). Cinema 2: The Time-Image. (İng. çev. H. Tomlinson & B. Habberjam). Minneapolis: University of Minnesota.
• Deleuze, G. & Guattari, F. (1983). Anti-Oedipus. (İng. çev. R. Hurley, M. Seem & H. Lane). Minneapolis: University of Minnesota.
• Deleuze, G. & Guattari, F. (1994). What is Philosophy? (İng. çev. H. Tomlinson ve G. Burchell). New York: Columbia University Press.
• Erdoğan, N. (1998). Narratives of Resistance: National Identity and Ambivalence in the Turkish Melodrama between 1965 and 1975. Screen, 39 (3), 259-271.
• Erdoğan, N. (2002). Mute Bodies and Disembodied Voices: Notes on Sound in Turkish Popular Cinema, Screen, 43(3), 233-249.
• Freud, S. (2010) Interpretation of Dreams (İng. çev. J. Strechy). New York: Basic Books.
• Gürata, A. (2006). Translating Modernity: Remakes in Turkish Cinema. Eds. D. Eleftheoritis & G. Needham, Asian Cinemas: A Reader and Guide (s. 242-254). Edinburg: Edinburgh University Press.
• Klossowski. P. (2017). Living Currency. (İng. çev. & ed. V. W. Cisney, N. Morar & D. W. Smith). New York: Bloomsbury.
• Kojeve, A. (2014). The Notion of Authority: A Brief Presentation. (İng. çev. H. Weslati). New York: Verso.
• Lacan. J. (2006). Ecrits: The First Complete Edition in English. (İng. çev. B. Fink). New York: W. W. Norton & Co.
• Merleau-Ponty, M. (2002). Phenomenology of Perception (İng. çev. C. Smith). New York: Routledge.
• Refiğ, H. (1971). Ulusal Sinema Kavgası. İstanbul: Hareket.
• Smith, D. (2004). The Inverse Side of the Structure: Zizek on Lacan and Deleuze. Criticism, 46(4), 635-650.
• Valery, P. (1989). Some Simple Reflections on the Body. Ed. M. Feher, R. Naddaf & R. Razi, Fragments for a History of Human Body, Part 2, (s. 395-402). New York: Zone Books.