“Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok” Filminde Fetişizm ve Erkeklik

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 9, 551 - 566, 30.06.2020

Mikail Boz Rifat Becerikli

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.701175

Öz

Fetişizm bir kişinin cansız nesneler ya da geleneksel olarak seksüel bir arzunun nesnesi görülmeyen çeşitli beden parçalarına dönük haz elde etme amacıyla duyduğu ilgiden kaynaklanan bir sorundur. Her insana cinsel açıdan çekici gelen uzuvlar ve nesneler olabilir. Fetişist kişi ise cinsel haz için mutlaka fetiş nesneye ya da vücudun belirli bölümüne ihtiyaç duymaktadır ve dikizcilik gibi farklı türden rahatsızlıklarla birleştiğinde kişinin ve çevresindekilerin yaşamını etkileyecek bir sapma olarak anlam kazanmaktadır.
Bu çalışmada son dönem Türk sinemasında fetişizm olgusunun önemli biçimde kendini gösterdiği bir eser olan Onur Ünlü’nün Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok (2017) filmi incelenmiştir. Eser psikanalitik ve feminist film teorileri ve yöntemleriyle, fetişizm kavramı merkeze alınarak çözümlenmiştir. Sonuç olarak filmde erkek kahraman kendi içsel dünyasında ve hayatında denge kuramamaktadır. Onun iktidarını cinsel haz kaynağı olarak gördüğü fetiş nesne ve beden organları yoluyla engelli/savunmasız kadınlar üzerinde tahsis etmeye çalıştığı gözlenmiştir. Bu türden fetişist nesne yatırımları ile giderek sanrılarla bozulan gerçeklik algısının genel olarak aşınmaya yüz tutan eril iktidarın süreksizleşen yapısıyla ilişkili bir fenomen olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türk sineması, fetişizm, erkeklik, Aşkın Gören Gözlere İhtiyacı Yok, Onur Ünlü

Fetishism and Masculinity in “Blind in Love”

Öz

Fetishism is a problem in which a person has sexual urges associated with non-living objects or various body parts that are not seen traditionally as the object of a sexual desire. There may be limbs and objects that are sexually attractive to every person. The fetishist person necessarily needs the fetish object or part of the body for sexual pleasure, and when combined with different kinds of ailments such as peeping, it becomes a deviation that will affect the life of the person and those around them.
In this study, Onur Unlu's Blind in Love (2017), which the phenomenon of fetishism is manifested in recent Turkish cinema, was examined. The work has been analyzed with psychoanalytic and feminist film theories and methods by taking the concept of fetishism into the center. As a result, in the movie, the protagonist cannot balance his inner world and life. It has been observed that he tries to allocate his power over disabled / vulnerable women through fetish objects and body organs, which he sees as a source of sexual pleasure. Perception of reality, which increasingly becomes delusional due to these kinds of fetishistic object of investments, is seen to be a phenomenon associated with the destabilizing structure of masculinity that is generally eroded.

Anahtar Kelimeler

Turkish cinema, fetishism, masculinity, Blind in Love, Onur Unlu

Kaynakça

• Albano, L. (2013). Cinema and Psychoanalysis: Across the Dispositifs, American Imago, 70 (2), s.191-224.
• Arslan, T. (2009). Aynanın Sırları: Psikanalitik Film Kuramı, Kültür ve İletişim, 12(1), ss.9-38.
• Bilge, H. (2011). Yeşilçam Klasikleri: Suçlular Aramızda http://www.sanatlog.com/etiket/leyla-sayar/ Erişim Tarihi: 03.02.2020.
• Böhme, H. (2014). Fetishism and Culture. Berlin/Boston: Walter de Gruyter GmbH.
• Butler, A. (2011). Film Çalışmaları (Çev. A. Toprak). İstanbul: Kalkedon.
• Cagle, R. (1994). Auto-Eroticism: Narcissism, Fetishism, and Consumer Culture, Cinema Journal, 33 (4), s. 23-33.
• Dant, T. (1996). Fetishism and the Social Value of Objects, Sociological Review,44 (3),s. 495-516.
• Demirhan, M. (2009). Türk Sinemasının Tehlikeli Kadınları https://www.otekisinema.com/turk-sinemasinin-tehlikeli-kadinlari/ Erişim Tarihi:07.02.2020.
• Erdem, T. (2014). Sinema Kuramının Fetiş Haline Getirdiği Psikanaliz. T. Erdem ve S. Ergül (Der.), Fetiş İkame (s.92-112).İstanbul: Sel.
• Ertekin, H., Özayhan, H., Eren, İ., Ertekin, Y. (2013). Fetişizm ve Voyörizm Birlikteliği: Bir Olgu Sunumu, Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 17(2), s.70-72.
• Evans, D. (1996). An Introductory Dictionary of Lacanian Psychoanalysis. London: Routledge.
• Fetishistic Disorder (2020). Psychology Today. https://www.psychologytoday.com/intl/conditions/fetishistic-disorder.
• Freccero, C. (1999). Popular Culture: An Introduction. New York: New York University Press.
• Freud, S. (1989). Cinsel Yasaklar ve Normaldışı Davranışlar. (Birinci Baskı). Çev. Muammer Sencer. İstanbul: Ara.
• Freud, S. (2012). Cinsiyet Üzerine (Çev. A. A. Öndeş). İstanbul: Say Yayınları.
• Freud, S. (2013). Metapsikoloji (Çev. E. Kapkın ve A. Tekşen). İstanbul: Payel.
• Freud, S. (2016). Cinsellik Üzerine Üç Deneme (Çev. S. Budak). İstanbul: Öteki.
• Gabbard, G. ve Gabbard, K. (2001).Psikiyatri ve Sinema (Çev. Y. Eradam ve H. Satılmışoğlu). İstanbul: Okuyanus.
• Kaplan, L. (2006). Cultures of Fetishism. New York:Palgrave Macmillan.
• Kevin, O. (2009). Voyeurism and Annunciation in Almodóvar's Talk to Her, Criticism, 51(4), s. 521-557.
• Kırel, S. (2010). Kültürel Çalışmalar ve Sinema. İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Kocela, C. (2010). Fetishism and Its Discontents in Post-1960 American Fiction. New York:Palgrave Macmillan.
• Metz, C. (1985). Photography and Fetish, October, 34, s.81-90.
• Mulvey, L. (1993). Some Thoughts on Theories of Fetishism in the Context of Contemporary Culture, October, 65, s.3-20.
• Mulvey, L. (1996). Fetishism and Curiosity. Indiana: Indiana University Press.
• Mulvey, L. (1997). Görsel Haz ve Anlatı Sineması, (Çev. N. Abisel). 25. Kare, 21, s.38-46.
• Mulvey, L. (2012). Saniyede 24 Kare Ölüm (Çev. S. Dingiloğlu). İstanbul: Doruk.
• Mulvey, L. (2014). Kozmetik ve Abjectleştirme. T. Erdem ve S. Ergül (Der.), Fetiş İkame (s.17-34).İstanbul: Sel.
• Nasio, J. D. (2012). Oedipus. (1. Baskı). (Çev. C. Coşkun). İstanbul: Say.
• Ögetürk, U. Şen, E. (2018). Onur Ünlü Röportajı. Filmloverss.com. https://www.filmloverss.com/onur-unlu-roportaji. Erişim Tarihi: 02.08.2019.
• Özden, Z. (2004). Film Eleştirisi. Ankara: İmge.
• Özgüç, A. (1988). Türk Sinemasında Cinselliğin Tarihi. İstanbul: Broy.
• Özgüç, A. (2008). Türk Sinemasının Kadınları. İstanbul: Agora.
• Rye, B. ve Meaney, G. (2007). Voyeurism, International Journal of Sexual Health, 19(1), s. 47-56.
• Scognamillo, G. ve Demirhan, M. (2010). Fantastik Türk Sineması. İstanbul: Kabalcı.
• Scognamillo, G. ve Demirhan, M. (2002). Erotik Türk Sineması. İstanbul: Kabalcı.
• Smelik, A. M. (2008). Feminist Sinema ve Film Teorisi. (Birinci Basım). (Deniz Koç, Çev.). İstanbul: Agora.
• Smith, S. (1976). Voyeurism: A Review of Literature, Archives of Sexual Behavior, 5(6), s. 585-608.
• Snowden, R. (2011). Freud, Kilit Fikirler. (3. Baskı). Melis İnan, (çev). İstanbul: Optimist.
• Sophokles (1992). Kral Oidipus. Çev. Bedrettin Tuncel. İstanbul: MEB.
• Stam, R. (2014). Sinema Teorisine Giriş (Çev. Ç. Asatekin ve S. Salman). İstanbul: Ayrıntı.
• Twohig, F. ve Furnham, A. (1998). Lay Beliefs About Overcoming Four Sexual Paraphilias: Fetishism, Paedophilia, Sexual Sadism and Voyeurism. Personality and Individual Differences, 24 (2), s. 267-278.
• Weissman, P. (1957). Some Aspects of Sexual Activity in a Fetishist, Psychoanalytic Quarterly, 26, s.494-507.
• Williams, L. (2014). Fetişizm ve Hard-core: Marx, Freud ve Para Çekimi. T. Erdem ve S. Ergül (Der.), Fetiş İkame (s.35-65). İstanbul: Sel.
• Williamson, C. (1996).You'll See It Just As I Saw It': Voyeurism, Fetishism, and The Female Spectator In Lady In The Lake. Journal of Film and Video, 48(3), s.17-29.
• Yalom, I. (1960). Aggression and Forbiddenness in Voyeurism, Archives Of General Psychiatry,3 (3), s.109-123.
• Zizek, S. (2011). İdeolojinin Yüce Nesnesi. (Dördüncü Basım). (Çev. T. Birkan). İstanbul: Metis.