İkinci Dünya Savaşı sonrasında yeni bir büyük savaşı önlemenin yolu olarak batılı ülkelerin devlet destekli ekonomik kalkınma modelini seçerek tüketim toplumunu yaratmalarının sonuçlarından biri, 1960larda hissedilmeye başlayan hızlı nüfus artışıdır. Bazı etkili bilim insanları 1960lardan başlayarak dünyada sonu küresel bir felaketle bitecek nüfus patlamasının meydana geleceği düşüncesini ileri sürmeye ve bunu güçlü bir şekilde toplumlara yaymaya başladılar. 1970lere gelindiğinde medyada hergün yüksek nüfus artışı hakkında bir haber çıkarken, Amerikan toplumunun nabzını iyi tutan Hollywood sadece Soylent Green’i üretmiştir. Film siyasi olarak muhafazakar tercihler yapsa da distopik bir gelecekte anlattığı öyküsünde etkileyici bir trajik eko-kahraman yaratmıştır. Biz çalışmamızda filmi iki açıdan inceliyoruz. Birincisi, üretildiği dönemin film üzerindeki etkisidir. Dönemin baskın bilimsel inancı nüfus patlaması ile doğum kontrolü arasındaki kuvvetli ilişkiydi ve filmin esas aldığı Yer Açın! Yer Açın!’da da doğum kontrolü vurgulanmıştır; ancak, özellikle toplumun muhafazakar kesimlerinin doğum kontrolüne karşı olması muhafazakar film yapımcılarının öyküyü insan bedeninden gıda üretilmesi gibi akıl almaz bir komplo etrafında anlatmalarına yol açmıştır. İkincisi, filmin izleyici üzerindeki etkisidir. Yapımcıların muhafazakar tercihleri nedeniyle bu komploya merkezi bir yer vermelerinin filmin izleyici üzerindeki etkisini arttırdığını düşünüyoruz. Ayrıca doğum kontrolünü ihmal eden yapımcılar bu boşluğu çevreci konuları ön plana çıkararak doldurmuşlardır. Bu sayede filmin distopik öyküsü izleyicinin zihinsel zaman yolculuğu yapmasını sağlayıp finalde onlara katarsis deneyimi yaşattığında izleyicide çevre konusunda bir aydınlanmaya yol açabilmiştir. Bu aydınlanma ile gelecekten geçmişe bakabilen izleyicinin zamanının sorunlarını daha iyi anlayabileceğini düşünüyoruz. Böylece filmlerin, ama özellikle distopik filmlerin iddia ettiğimiz etkileriyle günümüzde de çevre konusundaki gerçekleri insanlara anlatmanın mükemmel araçları olduğuna inanıyoruz.
distopik katarsis zihinsel zaman yolculuğu trajik eko-kahraman nüfus patlaması
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Felsefe |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 9 Ekim 2021 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 11 - Özel Sayı (3) 2021 |