Borderline Bir Eyleme Vurum Savunması Olarak Aşırı Film/Dizi İzleme: Klinik Bir Olgu Sunumu Üzerinden Sinemaya Çok Yönlü Psikolojik Bakış

Yıl 2022, Özel Sayı (4) 2022, 124 - 137, 30.09.2022

Muhammed Arıkan , Aylin Tutgun-ünal

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.1064990

Öz

Psikoterapi insanların kendilerini tanıdıkları, keşfettikleri ve değiştirdikleri ruhsal sağaltım mekanizmalarının işlediği bir tedavidir. Psikoterapi 20. asrın çocuğudur ve yaklaşık yüz yıldan beri de sürekli gelişmekte, yenilenmekte ve zenginleşmektedir. Bu çalışmada, bir psikoterapi vakasının psikoterapi süreci çerçevesinde psikolojinin sinemaya bakışı, sinemanın/dizilerin nasıl bir borderline eyleme vurum savunması olabileceği, postmodern insanın içine düştüğü varoluşsal buhranın ve bunaltının aşılmasında sinemanın nasıl bir psikolojik mekanizmayla aracı bir fonksiyon yüklenebileceği ele alınmıştır. Çalışmada yer alan psikodinamik kuramlar çerçevesinde (Masterson terapisi) yapılan klinik değerlendirmeyle şizoidi savunmaları olan uzaklaşmacı borderline teşhisi olan “Samyeli” vakası temel odağımızdır. Bu kişinin psikoterapi süreci yaklaşık 2 yıl sürmüştür. Samyeli’nin sağaltımında Masterson terapisinin kuramsal ve teknik aygıtları kullanılmıştır. Vakanın terapi süreci sonlandığında ise bu vakanın sadece erken bebeklik ve çocukluk deneyimlerinin dinamikleriyle değerlendirilmeyecek kadar multifaktöriyel bir çeşitlilik barındırdığı, çağ insanının varoluşsal ve sosyopsikolojik sorunlarına ışık tuttuğu ve hatta sinemapsikolojik açıdan da oldukça derin ve zengin dinamikler barındırdığı anlaşılmıştır. Bu sayılan sebeplerden ötürü de vaka sunumunda her ne kadar bu kişinin terapi süreci Masterson kuramının dinamikleriyle anlatılıp daha çok sinema/dizi konuları bir eyleme vurum savunması olarak ele alınacak olsa da aslında dolaylı olarak değinilecek konularda sinema ve psikoterapi ilişkisinden, sinemanın pozitif psikolojik, varoluşsal ve klinik etki mekanizmalarından, nesne ilişkileri temelli deterministik kuramlarla modernite eleştirisi üzerinden zemin bulan ve kıta felsefesinin ilham üflediği varoluşçu kuramların insanı ve sorunlarını anlamada nasıl bir tamamlayıcılık ve bütünsellik çerçevesinde birleştirilebileceği gibi konular üzerinde de durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Film koliklik, Borderline, Sinema, Psikoloji

Overwatching Movies/Series As A Borderline Defense of Acting Out: A Versatile Multifaceted Psychological Perspective to Cinema through a Clinical Case Report

Öz

Psychotherapy is a treatment in which people get to know, discover and change themselves by working on mental healing mechanisms. Psychotherapy is the child of the 20th century and has been constantly developing, renewing and enriching for nearly a century. In this study, psychology’s view of cinema within the framework of the psychotherapy process, how cinema/series can be a borderline acting out defense, and how cinema can be a mediator function in overcoming the existential crisis and anxiety in which postmodern people fall are discussed through a psychotherapy case. Our main focus in the study is the case of “Samyeli", who has schizoid defenses and a diagnosis of quiet borderline made by a clinical evaluation within the framework of psychodynamic theories (Masterson Therapy). The psychotherapy process of this person took about 2 years. In the treatment of Samyeli, theoretical and technical Masterson therapy tools were used. When the therapy process was over, it was understood that this case contained a multifactorial diversity that could not be evaluated only with the dynamics of early infancy and childhood experience. It was seen that the case shed light on the existential and socio-psychological problems of the people of the age and even having very deep and rich dynamics in cinema-psychology. For these reasons, the therapy process of this person will be explained with the dynamics of Masterson theory and cinema/series issues will mostly be discussed as acting out defense in the case report. On the other hand, issues such as the relationship between cinema and psychotherapy, the positive psychological, existential and clinical effect mechanisms of cinema; how deterministic theories based on object-relations and existential theories inspired by continental philosophy and based on the criticism of modernity can be combined within the framework of complementarity and holism in understanding people and their problems are focused indirectly within the study.

Anahtar Kelimeler

Movieholics, Borderline, Cinema, Psychology

Kaynakça

• Arntz, A. & Genderen, A.A. (2015). Sınır Kişilik Bozukluğu Şema Terapi (Çev. M. Şaşıoğlu ve S. Kohen). Psikonet Yayınları.
• Arntz, A ve Jacob, G. (2016). Uygulamada şema terapi/şema mod yaklaşımına giriş rehberi (G.S. Pekak, Çev.). Nobel Yayıncılık.
• Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı, Beşinci Baskı (DSM-5), Tanı Ölçütleri Başvuru El Kitabı’ndan Çev. Köroğlu E, Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 2014.
• Can, N. E., Koçer, M., Toprak, H. H (2021). Tüketicilerin Netflix Kullanımları Üzerine Bir İnceleme. Erciyes Akademi, 1 (35); 323–344.
• Farell, J. M., Reiss, N. ve Shaw, I. A. (2015). Şema terapi klinisyenin rehberi (S. G. Alkan ve E. Alkan, Çev.). Psikonet Yayınları.
• Linehan, M. (2020). DBT Becerileri Eğitimi Klavuzu (Çev. E. Köroğlu ve K. Köroğlu). Esenkal Yayıncılık.
• Mcwilliams, N. (2017). Psikanalitik Tanı (Çev. E. Kalem). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Sadock, B.J, Sadock, V. A & Ruiz, P. (2016).Psikiyatri Davranış Bilimleri/ Klinik Psikiyatri (Çev. A. Bozkurt). Güneş Tıp Yayıncılık.
• Masterson J. M. (2010). Kendilik Bozukluklarının Psikoterapisi (Çev P. Özdemir). Litera Yayıncılık.
• Masterson J. F. (2006). Borderline yetişkinlerde psikoterapi (M. Macit ve H. Macit, Çev.). Litera Yayıncılık.
• Rafaeli, E., Bernstein, D. P. ve Young, J. E. (2016). Şema terapi ayırıcı özellikler. (H. A. Karaosmanoğlu, Çev.). Psikonet Yayınları.
• Roediger, E., Behary, W. T. ve Zarbock, G. (2016). Demek ki oluyormuş. (N. Aizerli, Çev.). Psikonet Yayınları.
• Saccıo, D. 2010. Felsefeye Giriş. Kaknüs Yayınları.
• Ögel, K. (2015). Bağımlı aileleri için rehber kitap. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Ögel, K. (2017). Bağımlılık ve tedavisi temel kitabı. IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Özakkaş, T, Çorak, A, Sezgin, B, Yamlı, İ (2014). Bütüncül Psikoterapi 11. Dönem Şubat 2013 Ders Notları. Psikoterapi Ensitüsü Eğitim Yayınları.
• Özcan, C. D (2014). Diziler Bağımlılık Yapıyor. Erişim Adresi. https://www.hurriyet.com.tr/aile/yazarlar/cisem-doganlaroglu-ozkan/diziler-bagimlilik-yapiyor-416938
• Öztürk. O. ve Uluşahin, N. A. (2016). Ruh sağlığı ve bozuklukları (14. Baskı). Nobel Tıp Kitapevi.
• Tamam, L. (2018). Dürtüsellik. Kaknüs Yayınları.
• Tarhan, N. ve Nurmedov, S. (2012). Bağımlılık. Timaş Yayınları.
• Tarhan, N. ve Tutgun-Ünal, A. (2020). Sosyal Medya Psikolojisi, Der Yayınları.
• Tutgun Ünal, A. (2020). A comparative study of social media addiction among Turkish and Korean University Students. Journal of Economy Culture and Society, (62), 307–322. DOI: 10.26650/JECS2020-0064
• Yalom, I. (2018). Varoluşçu Psikoterapi. Pegasus Yayınları.
• Young, J.E, Klosko, J.S, Weishaar, M.E. (2013). Şema Terapi (Çev. T. V. Soylu). Litera Yayıncılık.