Beyazperdede Erkeğin Gölgesindeki Kadınlar: Feminist Film Teorileri Bağlamında Bombshell Filmi İncelemesi

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 16, 365 - 378, 29.12.2023

Hilal Satıcı

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.1228961

Öz

Feminist kuramcılar kadın temsillerinin erkek bakış açısının bir uzantısı olarak var olması konusu üzerine yoğunlaşmaktadır. Ataerkil bir düzende varlığını sürdüren sinema endüstrisi içerisindeki kadın karakterlerin varlığı, sinemada feminizm bağlamında film anlatı yapısında kendine yer bulmaktadır. Güçsüz, erkek egemenliği altında ezilen, fiziksel görüntüsüyle zekası ölçülen stereotipleşmiş kadın karakterlerden farklı olarak, kendi ayakları üzerinde duran, eril düzene boyun eğmeyen ve savunduğu düşüncelerinin arkasında duran güçlü kadın karakterlerin varlığı sinema tarihi için umut vermektedir. Sinemada kadın imgesi, kadın yönetmenlerin gözünden kadın bakış açısıyla beyazperdeye aktarıldığı gibi erkek yönetmenlerin gözünden kadın bakış açısıyla ya da erkek yönetmenlerin gözünden erkek bakış açısıyla beyazperdeye taşınmaktadır. Mathew Jay Roach’un 2019 yapımı Bombshell (Skandal, Jay Roach, 2019) filminde, feminist film teorileri çerçevesinde kadın karakterlerin medya sektöründe yaşadığı sıkıntılar, televizyon ekranlarında bedenleriyle görünür olmaları durumunu, kadınlık maskesinin altında yaşadıkları varlık sorunlarını film anlatısı içerisinde tek potada eritilerek izleyiciye aktarılmaktadır. Film boyunca görülen güçlü kadın karakterlerin varlığının yanı sıra, erkek egemen bakış açısının vurgulandığı sahneler hem kamera açıları hem de söylemler üzerinden açık bir şekilde göze çarpmaktadır. Bu bağlamda çalışmada, feminist kuramlar perspektifinden kadının bedenleştirilmesi ve bedenine yabancılaşarak ötekileştirilmesi kavramları Bombshell filmi üzerinden detaylıca irdelenmektedir. Bombshell, hem kadınların medya sektörü içerisinde yaşadıkları sorunları gerçek bir hikayeden esinlenerek ele alması, hem de kadın dayanışması ile verilen mücadelenin zaferle sonuçlanabileceği algısını izleyiciye aktarmasıyla sinema tarihi içerisinde önemli bir yere sahiptir.

Anahtar Kelimeler

Feminizm, Kadın, Sinema, Feminist Sinema, Bombshell

Kaynakça

• Aslan, M. (2018). Sinemada Kadın: Başka Dilde Aşk Filmi Üzerine Bir İnceleme. Selçuk İletişim, 12(1), 199-215.
• Baudrillard, J. (2012). Tüketim toplumu söylenceleri/ yapıları. (H. Deliceçaylı ve F. Keskin, Çev.). (5.Basım). (Orijinal basım: 1970).Ayrıntı Yayınları: İstanbul.
• Bayoğlu, F. (2010). Simone de Beauvoir: Öteki olarak kadın.
• Beauvoir, S. D. (1952). The Second Sex. New York: Bantham.
• Beauvoir, S. D. (1993). Kadın İkinci Cins I: Genç Kızlık Çağı, çev. Bertan Onaran, 7.Baskı, İstanbul: Payel Yayınları.
• Berger, John. (2005). Görme Biçimleri. (Y. Salman, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Boxoffice, 2021. https://boxofficeturkiye.com/film/skandal--2014681
• Butler, A. (2002). Women's cinema: the contested screen (Vol. 14). Wallflower Press.
• Butler, J. (2008). Cinsiyet Belası. İstanbul: Metis Yayınları.
• Doane, M. A. (1982). Film and The Masquerade: Theorising The Female Spectator. Screen, 23(3-4), 74-88.
• Foucault, M. (2007). Göz Kamaştırıcı Hayvan: İktidar, İktidarın Gözü. (I. Ergüden, Çev.). Ayrıntı Yayınları, Seçme Yazılar 4: İstanbul.
• Hooks, B. (2000). Feminism is For Everybody: Passionate Politics. Pluto Press.
• İlbuğa E, U. (2018) Yeşim Ustaoğlu Sinemasında Kadın Karakterlerin Özgürlük Arayışları, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi 11, 292-320.
• İmren, M. (2018). İşte benim kimliğim: Moda ve medyanın kadınların kimlik inşası ve ideal beden söylemlerindeki rolü üzerine. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 103-111. Johnston, C. (1973). Women's cinema as counter cinema. Screen Pamplet.
• Lawrence, D.H. (2015). Pornografi ve Müstehcenlik (Burcu Sipahi Çev.). İstanbul: Fabula Kitap.
• Lin, C. A. (1998). Uses of sex appeals in prime-time television commercials. Sex Roles, 38(5 6), 461- 475. Mulvey, L. (1997). Görsel Haz ve Anlatı Sineması. (N. Abisel, Çev.) 25. Kare: Sinema Kültür Dergisi. Ekim/Aralık, 38- 46. Öğüt, H. (2009). Cogito Sayı: 58/ Bahar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Öz, G. & Seçen, D. (2019). Türk Sinemasında Kadının Temsil Sorununa Alternatif Bir Yöntemle Bakmak: Bechdel Test . Erciyes İletişim Dergisi , 6 (1) , 467-486 . DOI: 10.17680/erciyesiletisim.460827
• Özdemir, B. G. (2017). Türk Sineması’nda Özel Alan Kamusal Alan Karşıtlığında Anlatıda Mekan Öğesinin Kullanımı. Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Dergisi (IBAD) , 2 (1) , 108-118 . DOI: 10.21733/ibad.2100.
• Öztürk, S. R. (2000). Feminist Film Politikası: Mürebbiye Örneği, Kültür ve İletişim, 3, 51-70.
• Roach, J. (Yönetmen). Bombshell [Sinema Filmi]. ABD,Kanada: BG Film.
• Taş, G. (2016). Feminizm Üzerine Genel Bir Değerlendirme: Kavramsal Analizi, Tarihsel Süreçleri ve Dönüşümleri. Akademik Hassasiyetler, 3(5).
• The Guardian, 2018. https://www.theguardian.com/film/2014/jul/22/gender-bias-film-industry-75-percent-male Vineyard, J. (2010). Sinemada Çekim Teknikleri. (G. Rızaoğlu, Çev.). İstanbul: İstanbul Organizasyon Yayınları.
• Yanat Bağcı, Y. (2021). Netflix Filmleri’nde Kadın Anlatısı: Marriage Story Filminin Feminist Kuram Bağlamında İncelenmesi. Uluslararası Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli Dergisi , 4 (1) , 52-68 . DOI: 10.33464/mediaj.884085.