Acarlar Longozu'nun Sürdürülebilir Turizm Bağlamında Arazi Kullanım Analizi

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 170 - 194, 31.05.2025

Esra Erşahin

https://doi.org/10.30561/sinopusd.1624132

Öz

Öz
Bu çalışma, Sakarya il sınırları içerisinde yer alan Acarlar Longozu ve çevresindeki 2017-2023 yılları arasında arazi kullanımındaki değişimleri kapsamaktadır. Çalışmanın amacı; önemli turizm destinasyon ve rekreasyon sahalarından biri olan, dünyada ve Türkiye’de fauna ve flora bakımından önemli bir destinasyon noktası olarak kabul edilen, Acarlar Longozu çevresindeki arazi kullanımındaki değişimleri ortaya koyarak sürdürülebilir bağlamında, turizm alanlarında yaşanabilecek ekolojik ve çevresel faktörlerdeki değişimi ortaya koymaktır. NDVI analizinde ve arazi kullanım değişikliği haritaları için veriler Sentinel-2 uydusundan, yol ağı verileri “Open Street Map” web sitesi üzerinden, demografik bilgiler ise TUİK aracılığı ile temin edilmiştir. Haritaların oluşturulmasında ArcGIS pro yazılım programı kullanılmıştır. 2019-2023 yılları arasındaki nüfus artışları değerlendirildiğinde şehir merkezlerine yakın alanlarda nüfusun belirgin bir artış gösterdiği, bölgenin ulaşım ağı açısından önemli turizm destinasyon alanlarına ve büyük şehirlere bağlantılarının olduğu gözlemlenmiştir. 2017-2023 yılları arasında NDVI analizi ve arazi kullanım değişikliği haritaları incelendiğinde yapılaşmanın 2017 yılına göre %3 artış gösterdiği, su taşkın alanlarının %1 seviyelerine ulaştığı, ağaçlık ve mera alanlarında azalmaların olduğu sonucuna varılmıştır. Acarlar Longozu gibi hassas ekosistemlerde yapılaşmanın artması ve ulaşım altyapısının gelişmesi ile birlikte turistik baskının artması bölgenin sürdürülebilirliği açısından olumsuz sonuçlar doğuracaktır.

Anahtar Kelimeler

Acarlar Longozu , Sürdürülebilir Turizm , Ekolojik Baskı , Arazi Kullanım Analizi.

Kaynakça

• Çiçek, E. (2004). Subasar ormanların özellikleri ve Türkiye’nin subasar ormanları. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 54(2), 107-114, https://doi.org/10.17099/jffiu.01580
• Gökmen, Ö. & Ege, İ. (2019). Türkiye’de farklı bir ekosistem: İğneada longoz ormanları. Ulusal Safranbolu Girişimcilik ve Sosyal Bilimler Kongresi, Erişim Adresi: https://www.researchgate.net/publication/363436623_turkiye'de_farkli_bir_ekosistem_igneada_longoz_ormanlari.
• Gönençgil, B. (2008). Tehdit altındaki kıyı alanlarına bir örnek: Acarlar Longozu – Karasu, Sakarya. Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi TÜCAUM V. Ulusal Coğrafya Sempozyumu, Ankara, Türkiye, ss. 31-38.
• Halk54 (22.12.2023). Karasu sahilini ilgilendiren imar planı onaylandı!. Erişim adresi: https://www.halk54.com/karasu-sahilini-ilgilendiren-imar-plani-onaylandi
• Karaca, Ö. F. (2025). Yozgat ili NDVI yersel ve zamansal değişiminin uydu görüntüleri yardımıyla tespit edilmesi. Bozok Tarım Ve Doğa Bilimleri Dergisi, 3(2), 155-167. https://doi.org/10.59128/bojans.1576006
• Karaduman, D., & Sağıroğlu, M. (2021). Flora of acarlar longoz (floodplain) (sakarya) and its surroundings. Sakarya University Journal of Science, 25(1), 252-274. https://doi.org/10.16984/saufenbilder.825413
• Morgül, Ş. (2014). Kırklareli ilinde eko turizm olanakları. Ejovoc (Electronic Journal of Vocational Colleges), 4(4), 27-38. https://doi.org/10.17339/ejovoc.75153
• NTV (06.05.2021). Dünyada ikinci, Türkiye'de ise tek parça halindeki en büyük longoz: Sakarya Acarlar Longozu. Erişim: https://www.ntv.com.tr/galeri/seyahat/dunyada-ikinci-turkiyede-ise-tek-parca-halindeki-en-buyuk-longoz-sakarya-acarlar-longozu,oJNbEIS0ZECPqQtwcLbQog/fbvnbOOeuEaPC80TKHRDyQ
• OpenStreetMap contributors. (n.d.). Ulaşım haritası [Harita]. OpenStreetMap. https://www.openstreetmap.org/#map=6/39.03/35.25
• Sakarya Büyükşehir Belediyesi (9.01.2025). Longoz ve İl Ormanı’nın muhteşem doğası 2024’ün gözdesi oldu: Rekor ziyaretçi rakamı. Erişim: https://www.sakarya.bel.tr/tr/Haber/longoz-ve-il-ormaninin-muhtesem-dogasi-2024un-gozdesi-oldu-rekor-ziyaretci-rakami/23657#:~:text=T%C3%BCrkiye'nin%20%C3%B6nemli%20turizm%20duraklar%C4%B1ndan,%C3%A7%C4%B1karak%20rekor%20bir%20rakama%20ula%C5%9Ft%C4%B1.
• Savaşkan, Y., & Haliloğlu, S. (2021). Ekolojik turizm çerçevesinde Acarlar Longozu’na yönelik e-yorumların analizi. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 6-20.
• Sürmen, B., Kutbay, H. G., & İmamoğlu, A. (2023). Türkiye’deki farklı tahribat dereceli su basar ormanların karakter türleri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Mühendislik Ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(2), 152-168, https://doi.org/10.55213/kmujens.1364455
• T.C. Karasu Kaymakamlığı (17.01.2023). Acarlar Longozu. Erişim adresi: http://www.karasu.gov.tr/acarlar-longozu-
• T.C. Kaynarca Kaymakamlığı (20.05.2019). Acarlar Longozu. Erişim adresi: http://www.kaynarca.gov.tr/acarlar-longozu1
• Tan, Ö. (2012). Kırsal kalkınmada turizmin rolü ve İğneada’nın turizm potansiyeli. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(1), 141-147.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2019 & 2023). Sakarya nüfus haritası [Harita]. https://www.tuik.gov.tr
• Ursavaş, S. & Keçeli T. (2021). Acarlar Gölü Longoz Ormanı (Sakarya) karayosunu florası. Anatolian Bryology, 7(1), 23-32.
• USGS. (2017 & 2023). Arazi kullanım değişikliği analizi haritası, Sakarya [Harita]. Earth Explorer. https://earthexplorer.usgs.gov
• USGS. (2017 & 2023). Sakarya NDVI analizi haritası [Harita]. Earth Explorer. https://earthexplorer.usgs.gov
• Uzun, S. & Genç, A. (2018). Acarlar Longoz Ormanı ve çevresinin rekreasyon olanakları açısından değerlendirilmesi. 2. International Symposium on Multidisciplinary Academic Studies- IMASES. Erişim: https://www.researchgate.net/publication/371340476_acarlar_longoz_ormani_ve_cevresinin_rekreasyon_olanaklari_acisindan_degerlendirilmesi
• Uzun, Şengül, H. B., Çabuk S. N., Özenen-Kavlak, M. & Bilge Öztürk, G. (2024). Examination Determination of recreation areas in Acarlar Longoz. GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism, Recreation and Sports Sciences (ATRSS), 7 (2), 516-542.
• Yeler, O., Çamur Elipek, B., & Aydın, G. B. (2023). Mert Gölü (İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı / Kırklareli) morfolojisinde zamansal değişimin CBS desteğiyle incelenmesi ve ekolojik açıdan değerlendirilmesi. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences, 10(4), 876-886, https://doi.org/10.30910/turkjans.1298920
• Yeniyurt, C., Hemmami, M., Çağırankaya, S., & Koopmanschap E. (2011). Türkiye’nin ramsar alanlarında sulak alan yönetim planları değerlendirme raporu. Doğa Derneği, Ankara, Türkiye.
• Yılmaz, E., Dölarslan, M., & Gül, E. (2016). The origin of vegetation studies and vegetation sampling methods. Turkish Journal of Scientific Reviews, (2), 25-28.
• Yılmaz, O. & Solak, R. D. (2022). Subasar ormanlarının biyosfer rezervi olarak planlanması üzerine araştırmalar; Acarlar Longozu örneği. International Academic Social Resources Journal, 7(41), 961- 969.