İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARININ ÇALIŞMA KOŞULLARI VE KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR: DİLOVASI ÖRNEĞİ

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 873 - 892

Süleyman Enes Hacıbektaşoğlu , Fatih Deniz , Fatih Kurutay , Doğukan Gök

https://doi.org/10.30561/sinopusd.1582386

Öz

İş güvenliği uzmanları, işyerlerinde çalışanların sağlığını, güvenliğini ve performansını etkileyen riskleri önlemeye yönelik çalışmalar yürütmektedir. Bu araştırma, Kocaeli/Dilovası'nda görev yapan iş güvenliği uzmanlarının karşılaştıkları sorunların değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Bu kapsamda, iş güvenliği uzmanlarına literatürde yer alan “İş Güvenliği Uzmanlarının Sorunları Ölçeği (İSGUYS)” uygulanmıştır. Araştırma, 2024 yılının Ocak, Şubat ve Mart aylarında yüz yüze ve çevrimiçi görüşmeler yoluyla toplanan verilerle gerçekleştirilmiş olup, veriler SPSS yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Katılımcıların %59,3’ü erkek, %40,7’si kadın olup, sertifika düzeyleri A sınıfı %19,3, B sınıfı %24,7, C sınıfı %30 ve tekniker %26 oranında dağılım göstermektedir. Çalışmanın bulguları, iş güvenliği uzmanlarının iş ortamında kaynak eksikliği, yetersiz işveren desteği, sınırlı yetki ve yüksek iş yükü gibi zorluklarla karşılaştığını ortaya koymaktadır. Bu bulgular doğrultusunda, çalışanların güvenlik bilinci ve katılımının artırılması, işverenlerin İSG yatırımlarına daha fazla önem vermesi ve mevzuatın uzmanları destekleyecek şekilde geliştirilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İş sağlığı ve güvenliği , İş güvenliği uzmanı , İşyeri problemleri , Anket çalışması.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012333514

Teşekkür

2209-A projesi kapsamında çalışmamızı destekleyen TÜBİTAK'a teşekkür ederiz.

Working Conditions And Challenges Of Occupational Safety Specialists: The Case Of Dilovası

Öz

Occupational safety specialists carry out studies to prevent risks that affect the health, safety and performance of employees in workplaces. This study aims to evaluate the prob-lems faced by occupational safety specialists working in Kocaeli/Dilovası. In this context, the “Scale of Problems of Occupational Safety Specialists” in the literature was applied to occupational safety specialists. The research was conducted with the data collected through face-to-face and online interviews in January, February and March of 2024, and the data were analyzed using SPSS software. 59.3% of the participants were male and 40.7% were female, and their certification levels were Class A 19.3%, Class B 24.7%, Class C 30% and technician 26%. The findings of the study reveal that occupational safety specialists face challenges such as lack of resources, insufficient employer support, lim-ited authority and high workload in the work environment. In line with these findings, it is concluded that safety awareness and participation of employees should be increased, employers should pay more attention to OHS investments and legislation should be improved to support specialists.

Anahtar Kelimeler

Occupational health and safety , Occupational safety expert , Workplace issues , Questionnaire study

Proje Numarası

1919B012333514

Kaynakça

• Akboğa, Ö., Baradan, S., Gürcanlı, G. E., Dikmen, Ü., & Bayram, İ. (2016). İş güvenliği uzmanlığı: sistemin işleyişinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma çalışması. Türkiye Mühendislik Haberleri, 489(2016), 1.
• Aksoy, Ş., & Mamatoğlu, N. (2019). Challenges of occupational safety specialists scale: A scale development study. Kıbrıs Türk Psikiyatri ve Psikoloji Dergisi, 1(2), 76-84.
• Arslan, V., & Ulubeyli, S. (2016). İş güvenliği uzmanlarının sorunlarına yönelik bir saha araştırması. Çalışma ve Toplum, 3(50), 1321-1340.
• Cerev, G., & Yıldırım, S. (2018). Çalışanların Kişisel Özelliklerinin İş Kazası ve Meslek Hastalıklarına Etkisi Üzerine Bir İnceleme. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 2(1), 53-72.
• Çetinkanat, C. (2000). Örgütlerde güdüleme ve iş doyumu. Anı Yayıncılık.
• Çiçek, Ö., & Öçal, M. (2016). Dünyada ve Türkiye’de iş sağliği ve iş güvenliğinin tarihsel gelişimi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 5(11), 106-129.
• Davis, G. (2004). Job satisfaction survey among employees in small businesses. Journal of small business and enterprise development, 11(4), 495-503.
• Erdoğan, İ. (1996). İşletme yönetiminde örgütsel davranış. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi. Güngör, A., & Barlas, B. (2019). Dördüncü Sanayi Devriminin Gemi İnşa Sanayinde İş Sağlığı ve Güvenliği Üzerine Etkileri. Gemi ve Deniz Teknolojisi, (215), 28-42.
• Karakaya, A., & Sancı, V. (2017). İş güvenliği uzmanlarının iş tatminleri üzerine bir araştırma: Karadeniz bölgesi örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler En-stitüsü Dergisi, 7(1), 1-13.
• Karakuyu, A., & Erdoğan, B. (2017). Ortak Sağlık Güvenlik Birim OSGB’ler de Aktif Olarak Çalışan İş Güvenliği Uzmanlarının Sorunları ve Beklentileri: Antakya Örneği. Researcher, 5(4), 1-10.
• Karanfil, İ. (2023). İş Güvenliği Uzmanlığı Mesleğinin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi: Gelişmiş Ülkelerde ve Türkiye’de İş Güvenliği Uzmanı. Çalışma ve Toplum, 3(78), 2253-2286.
• Karcıoğlu, F., & Bakan, S. (2016). İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulamalarının Düzeyi İle İş Tatmini Arasındaki İlişki. Ataturk University Journal of Economics & Administra-tive Sciences, 30(5). Keser, A. (2005). İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi: Otomotiv sektöründe bir uygula-ma. Çalışma ve Toplum, 4(7), 77-96.
• Khan, L. J., & Morrow, P. C. (1991). Objective and subjective underemployment relation-ships to job satisfaction. Journal of business research, 22(3), 211-218.
• Lawler III, E. E. (1994). From job‐based to competency‐based organizations. Journal of organizational behavior, 15(1), 3-15.
• Maslow, A. H. (1954). The instinctoid nature of basic needs. Journal of personality.
• Oksay, A. (2005). Çalışanlarda iş tatmini: Sağlık sektörü üzerine bir araştırma (Doctoral dissertation, SDÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• Orhan, S. (2014). İş Güvenliği Uzmanlarinin İş Güvencesi Sorunu. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 3(6), 70-89.
• Takaoğlu, Z. B., Kaya, E. Ç., & İri, N. Ö. (2018). İş güvenliği uzmanlarının yaşadığı sorunlar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 1-9.
• Taşkıran, G. (2016). Güvencesiz iş güvenliği uzmanları, piyasalaşan iş güvenliği: Bir alan araştırması. Çalışma ve Toplum, 4(51), 1747-1768.
• Toker, B. (2007). Konaklama İşletmelerinde İş Doyumu: Demografik Değişkenlerin İş Doyumu Faktörlerine Etkisi Üzerine Bir Çalışma. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 2(6), 591-615.
• Yıldırım, S. (1995). Yöneticilerin algıladıkları iş tatmini. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilg-iler Fakültesi Dergisi, 50(1-2), 442.