Yahudilikte, Hıristiyanlıkta ve İslam’da Ötanazi

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 14, 115 - 132, 15.09.2016

Necati Sümer

Öz

Ötanazi, çaresi olmayan bir hastalığa yakalanan kişiye, acı çekmemesi için bilinçli olarak uygulanan bir uygulamadır. Burada, kişinin kendisinin veya bir yakının talebi üzerine hayatına son vermesi durumu vardır. Amaç, kişiyi dayanılmaz ağrılarından ve acılarından kurtarmaktır. Geçmiş zamanlardan beri başvurulan bu yol, bugün modern dünyada yoğun olarak tartışılmaktadır. Bazı toplumlar ötanaziyi resmi bir uygulama haline getirirken bazıları da etik olmadığı gerekçesiyle onu yasaklamıştır. Dinlerin ötanaziye yaklaşımı nasıl olmuştur? Çalışmada cevabı aranan temel soru budur. Bu makalede karşılaştırmalı bir yöntemle ve tarihsel sıralamasına uygun olarak Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam dininin ötanaziye bakışı ele alınmıştır. Üç dinin, hayatı önceleyen tutumunun ötanaziye bakışın sınırını ortaya koyduğu görülmüştür. Çünkü ister kutsal ister dindışı olarak görülsün bütün toplumlarda hayata değer verilmiştir. Dinlerin ve yönetimlerin hayat hakkını, kişi için savunması ve muhafaza etmesi önemli bir gereklilik olarak ön plana çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hayat, Acı, Ötanazi, Yahudilik, Hıristiyanlık, İslam

Kaynakça

• Adam, Baki, “Yahudilik”, Yaşayan Dünya Dinleri, İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
• Alpert, Rebecca, Grief and Rituals Surrounding Death A Jewish Approach, Religion, Death and Dying, Perspectives on Dying and Death, vol. 1, California: Praeger Perspectives Publishers, 2010.
• Bardakoğlu, Ali, “Haramlar ve Helaller”, İlmihal: İslam ve Toplum, c. 2, ed. Komisyon, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2005.
• Blech, Rabi Benjamin, Nedenleri ve Niçinleriyle Yahudilik, çev. Estreya Seval Vali, İstanbul: Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın AŞ, 2003.
• Canan, İbrahim, Hadis Ansiklopedisi Kütüb-i Sitte, İstanbul: Akçağ Yayınevi, 1993.
• Dinim, Eisenstein, “Pikku’ah Nefesh”, Encyclopedia Judaica, ed. Fred Skolnik, 2. Edition, vol.16, New York: Tomson Gale Press, 2007.
• Dosick, Rabbi Wayne D., An Essay on Life and Death, Living Judaism, Te Complete Guide to Jewish Belief Tradition and Practice, New York: Harper One Press, 1995.
• Evangelical Lutheran Church in America, End of Life Decisions, Chicago: Department for Studies Division for Church in Society Evangelical Lutheran Church in America,, 1992. http://www.elca.org/What-We-Believe/Social İssues/Messages/End-of-LifeDecision.aspx. 06.11.2013.
• Freedman, Harry and Stephen G. Wald, “Akiva”, Encyclopedia Judaica, ed. Fred Skolnik, 2. Edition, vol. 1, New York: Tomson Gale Press, 2007.
• Gill, Robin, “Euthanasia”, Te Encyclopedia of Protestanism, ed. Hans J. Hillerbrand, vol. 2, New York: Routledge Press, 2004.
• Harakas, Stanley S., Te Stand of the Orthodox Church on Controversial Issues, Brookline: Holy Cross Orthodox Press, 1983.
• İnceoğlu, Sibel, Ölme Hakkı: Ötanazi, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1999.
• Kalyoncu, Hamdi, Ölümsüzlük İhtiyacı: İntihar, Ötanazi ve Reenkarnasyon, İstanbul: Boğaziçi Yayınları, 2011.
• Kaplan, Zvi, “Ben Petura”, Encyclopedia Judaica, ed. Fred Skolnik, 2. Edition, vol. 3, İstanbul: Tomson Gale Press, İstanbul, 2007.
• Kaya, Ali, “İslam Hukukuna Göre Ötanazi”, UÜİFD, VI, 6 (1994), s. 133-146.
• Keown, John, Euthanasia, Ethics and Public Policy: An Argument against Legalisation, Cambridge: Cambridge University Press, 2004.
• Kohl, Marvin, “Euthanasia”, Encyclopedia of Ethics, ed. Lawrence C. Becker, 2. Edition, New York: Routledge Press, 2001.
• Kutsal Kitap: Eski ve Yeni Antlaşma, İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları, 2001.
• Kur’an-I Kerim Meali, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2005.
• Lavi, Shai J., Te Modern Art of Dying, A History of Euthanasia in the United States, Princeton: Princeton University Press, 2005.
• McDougall, Jenifer F. and Martha Gorman, Euthanasia, A Reference Handbook, 2. Edition, California: ABC Clio Press, 2008.
• O.P., Austini Flannery, “Ötanazi Üzerine Beyanname”, çev. Osman Taştan, AÜİFD, XLIII, 2 (2002), s. 405-412.
• Parry, Rabbi Aaron, Talmud Nedir?, çev. Estreya Seval Vali, İstanbul: Gözlem Gazetecilik Basın ve Yayın AŞ, 2005.
• Roberts, Carolyn S. and Martha Gorman, Euthanasia: Contemporary World İssues, Oxford: ABC-CLİO Press, 1996.
• Robinson, Rita, Survivors of Suicide, Revised Edition, USA: New Pages Books, 2001.
• Sarıkçıoğlu, Ekrem, Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi, 7. bs., Isparta: Fakülte Kitabevi, 2011.
• Tan, Oğuzhan ve Ünal Yerlikaya, “Tıpla İlgili Problemler”, İslam Hukuku El Kitabı, ed. Galip Türcan, Ankara: Grafiker Yayınları, 2012.
• Te Catholic Encyclopedia, “Euthanasia”, ed. Charles G. Herberman, vol. 5, NewYork: Te Encyclopedia Press, 1909. www.newadvent.org/cathen/05630a. htm. (05.11.2013)
• Yount, Lisa, Right to Die and Euthanasia, Revised Edition, New York: Facts on File Publishing, 2007.