المشكلات اللغوية التي تواجه طلاب كليات الالهيات في تركيا في تعليم اللغة العربية Türkiye’deki İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Arapça Öğretiminde Karşılaştığı Dilsel Problemler

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 15, 53 - 73, 31.12.2016

Yaşar Acat

Öz

Arapça, dış
etkenlerin de etkisi ile büyük önem kazanmış dillerdendir. Dini boyut bu
etkenlerin en başında gelmektedir. Araplar kadar Arap olmayan Müslümanların da
güçlü bir şekilde inandıkları Kur’an, Arapça ile nazil olmuş ve Hz. Peygamber
de bu dil ile Ashabına hitap etmiştir. Araplar ve Arap olmayan Müslümanlar,
Kur’an ve Sünneti daha iyi anlamak için İslam’ın dili olan Arapçaya daha fazla
yoğunlaştılar. Arap dili, daha çok dini gerekçelerden dolayı Türkiye, Nijer,
Nijerya, Çad, Pakistan, Malezya ve Senegal gibi ülkelerde ders olarak
okutulmaktadır.

Arapçanın
anadil olarak konuşulmadığı ülkelerde Arapça öğretimi ile ilgili güçlükler,
dilsel olmayanlar ve dilsel olanlar şeklinde iki kısma ayrılmaktadır. Dilsel
olmayan güçlükler genellikle öğrenci, öğretmen, ders kitabı, sınıf ortamı ve
ders anlatma yöntemleri ile ilgili sorunları ifade ederken, dilsel güçlükler
ise sesbilimsel, biçimbilimsel ve
sözdizimsel güçlükler ile okuma, yazma ve anlama güçlüklerini ifade etmektedir.
Bizzat dilden kaynaklanan güçlüklerin derecesi ise Arapçanın anadil olarak
konuşulmadığı toplumlarda değişebilmektedir. Bu makalede ele alıp
inceleyeceğimiz konu, bu dilin bizzat kendisinden kaynaklanan güçlükler ile
nedenleri, çözüm yolları ve bu sorunlara dair sunacağımız öneriler olacaktır.
Bu çalışma ile daha iyi bir dil öğretiminin yanı sıra İlahiyat Fakültesi
öğrencilerinin dil becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Arapça, Yabancılar İçin Arapça Öğretimi, Dil Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar, Çözümler

Kaynakça

• Abdulhamit, Abulhamit Abdullah, el-Esâlibu’l-Hadisetü fî Ta‘lîmi’l-Lüğati’l-Arabiyye, Kuveyt: Mektebetü’l-Fellâh, 1998.
• Avcı, Yaşar, “Arapça Kökenli Osmanlıca Sözcükler”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van: 2006.
• el-Bûşeyhî, İzzuddin Mevlûd, el-Mukârebetu’t-Tevâsuliyyetu fî Ta‘lîmi’l-Lüğati’l-‘Arabiyyeti li’n-Nâtikîne Biğayrihâ, y.y., Dâru’r-Reşîd, 1982.
• Cangir, Mücella, “İmam-Hatip Liselerinde Arapça Öğreniminde Karşılaşılan Sorunlar”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara: 2001.
• Cemîle Halîl Ahmed Hüseyin, “Ehemmü’s-Su‘ubâti’l-leti Tüvâcihu Müte‘allime’l-Lüğati’l-‘Arabiyyeti Lin’n-Nâtikîne Biğayriha” (Yayınlanmamış Bitirme Tezi), Câmi‘atü’s-Sudâni’l-Meftûha, 2012-2013.
• Doğan, Candemir. “Arapça Öğretiminde Yöntem Orijinli Problemler ve Çözüm Önerileri”, Nüsha, 21 (2006).
• Doğan, Yusuf ve Tahirhan Aydın, “Türkiye’de Arapça Öğretiminde karşılaşılan Sorunlar”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1 (2013).
• Ferîha, Enîs, Tabsîtu Kavâ‘idi’l-‘Arabiyyeti ve Tebvîbuha ‘alâ Esâsin Mantikiyyin Cedîd, Beyrut: Tab‘ Metâbi‘i’l-Mürselîn el-Lübnâniyyîn, t.y.
• İbn Hafîf, Zâhir b. Merhûn, Menâhic ve Kutübü Ta‘lîmi’l-Lüğati’l-‘Arabiyyeti li’n-Nâtikîne Biğayrihâ, Kahire: Dâru’l-Me‘ârif, 1970.
• İstîtiyye, Samîr Şerif, el-Asvâtü’l-Lüğaviyyetü Rüyatün ‘Udviyyetün ve Nutkiyyetün ve Fîzyâiyye, y.y., Dâru Vâil, 2003.
• İşler, Emrullah, “el-Asvâtu’l-Lüğaviyye fî’t-Türkiyyeti ve’l-‘Arabiyye: Dirâse Tekâbüliyye”, Mecelletü Câmiati’l-Melik Su‘ûd, XVI (2004).
• Mansur, İbrahim Yusuf, Menâhic Muhtelife li Ta‘lîmi’l-Kitâbeti’l-Arabiyye li Gayri’n-Nâtikîne Bihâ, Irak: Mektebetü Bağdât, 2011.
• en-Nâke, Muhammed Kamil, el-Medhal fî Tedrîsi’n-Nahv, Riyad: Dâru’n-Neşr, Mektebetü’r-Reşîd, 2011.
• er-Râhî, ‘Abde, en-Nahvü’l-Arabiyyu ve’d-Dersü’l-Hadîs, Beyrut: 1986.
• er-Rukb, Sa‘îd Muhammed Abdurrhaman, Takvîmu Mahârâti’l-Kitâbeti fi’l-Lüğati’l-‘Arabiyyeti li’s-Sufûfi’s-Selâseti’l-Ûlâ, Amman: Vezâretü’t-Terbiyeti ve’t-Ta‘lîm, 2010.
• Türkçe Sözlük, haz. Şükrü Haluk Akalın ve dğr., Ankara: Türk Dil Kurumu, 2005.
• el-‘Usaylî, Abdulaziz b. İbrahim, ‘İlmu’l-Lüğatin’n-Nefsiyy, Suudi Arabistan: 2006.
• ez-Ziyâb, Ahmed, “el-Meşâkilü’l-letî Tuvâcihu’l-Etrâke fî Ta‘lîmi’l-Lüğati’l-Arabiyyeti ve’l-Mukterahât”, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara: 2013.