Muhammed Emin Er el-Mîrânî’nin (ö. 2013) Fehmü’l-Fıkh fî Usûli’l-Fıkh Risâlesi Çerçevesinde Hadis Usulü ile İlgili Konulara Yaklaşımı

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 21, 607 - 620, 29.12.2018

Recep Aslan

Öz

Milâdî 1914, hicrî 1332 tarihinde, Birinci Dünya Savaşı’nın başlarında Diyarbakır’ın Çermik ilçesinin Külüyan (yeni ismi Kalaş) köyünde doğmuş olan Muhammed Emin Er, Sarf, Nahv, Mantık, Vad’ı, İstiâre, Münazara, Beyân, Meâ’nî, Bedi’, Usûlu’d-din, Usulu’l-fıkh ve Kelâm gibi ilimleri şark medreselerinde tahsil etmiştir. Ayrıca, tasavvufta muhtelif mürşidlerin terbiyesinden geçmiştir. İlim tahsilinden sonra hayatı boyunca imamlık, vâizlik, müderislik, tebliğ gibi hizmetlerle meşgul olmuştur. Kendisi okuduğu bu ilimleri içeren Câmiu’l-Mütüni’d-Dirasiyye adında bir eser de te’lif etmiştir. Bu eserde yukarıda söz edilen bu ilimleri özetleyen “risâle” hacminde eserler yazmıştır.

Muhammed Emin Er Hoca, her ne kadar Diyarbakırlı olsa da O, ömrünün en verimli çağını Gaziantep’in Nizip ilçesinin Kertüşe (Kıratlı) köyü ile Gaziantep merkezde geçirmiştir. Bu sebeple bu çalışmada, Gaziantep’in dinî, ilmî ve kültürel hayatına katkısı olan bu zâtın risâlelerinden Fehmü’l-Fıkh fî Usûli’l-Fıkh adlı risâlesini esas alarak hem bu risâleyi tanıtacağız hem de hadis/sünnet usulüne yaklaşımını değerlendireceğiz.  

Anahtar Kelimeler

Muhammed Emin Er, Fehmü’l-Fıkh fî Usûli’l-Fıkh, sünnet, hadis, usûl, Gaziantep

Kaynakça

• Aydınlı, Abdullah. Hadis Istılahları Sözlüğü. İstanbul: Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, 2009.
• Buhârî, Ebû Abdillah Muhammed b. İsmâil. el-Câmiu’s-Sahîh. Kahire: el-Matbaatu’s-Selefiyye, 1400/1980.
• Ebû Dâvûd, Süleymân b. Eş‘as es-Sicistânî. es-Sunen. Riyâd: Beytu Efâru’d-Devliyye, 1999.
• Er, İbrahim Halil. Muhammed Emin Er Seyda (Son Osmanlı Âlimi). Ankara: Muhammed Emin Er Derneği Yayınları, 2014.
• Er, Muhammed Emin. Allah Katında Din. İstanbul: Arı Sanat Yayınları, 2011.
• Er, Muhammed Emin. Din Güzel Ahlaktır. İstanbul: Arı Sanat Yayınları, 2013.
• Er, Muhammed Emin. Fıkh-ı Bâtın. İstanbul: Arı Sanat Yayınları, 2015.
• Er, Muhammed Emin. İslâm’a Giriş. İstanbul: Arı Sanat Yayınları, 2015.
• İbn Mâce, Ebû Abdullah Muhammed b. Yezîd. es-Sunen. Neşreden: Muhammed Fuâd Abdülbâkî. Beyrut: Dâru’l-Fikîr, ts.
• İbnü’l-Cevzî, Ebû’l-Ferec Abdurrahmân b. Alî. el-Mevzû‘ât. Neşreden: Abdurrahmân Muhammed Osmân. Medine: el-Mektebü’s-Selefiyye, 1966.
• Karacabey, Salih. Hadis Tenkidi. Bursa: Emin Yayınları, 2013.
• Keskin, Mustafa. “Doğu Medreseleri Ekseninde Eğitim-Öğretim Faaliyetleri: Gaziantep Örneği”. Siirt Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 4, sy. 1 (2017): 61-82.
• Mîrânî, Muhammed Emin. Câmiu’l-Mütûnu’d-Dirâsiyye. Dımeşk: Dâru’l-Endülüs, 2011.
• Müslim, Ebu’l-Hüseyin b. el-Haccâc el-Kuşeyrî. Sahîhu Müslim. Riyâd: Dâru Tayyibe, 2006.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ. es-Sunen. Neşreden: Ahmed Muhammed Şakir. Beyrut: Dâru İhyâu’t-Turasi’l-Arabîyye, ts.