TÜRK ULUSAL KİMLİĞİNİN DÖNÜŞÜMÜ VE YENİ OSMANLICILIK

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 299 - 316, 18.07.2020

Şenol Durgun

https://doi.org/10.30692/sisad.735977

Cited By: 5

Öz

Son yıllarda Türk siyasal hayatında, cumhuriyetin kuruluş yıllarında kapsam dışı bırakılan İslami dönem Türk tarihine ilginin artmaya başladığını görüyoruz. Bu ilginin sadece siyasi tercih ve uygulamalarda değil, toplumsal alanda da görünür hale gelindiğine şahit olmaktayız. Bu ilgi yeni bir durum olmayıp Türkiye’de çok partili siyasal hayata geçişle birlikte ortaya çıkmış; uluslararası alanda meydana gelen olayların etkisiyle 1980’li yıllar sonrasında toplumsallaşmaya ve 2002’den sonra da devlet içerisine yerleşmeye başlamıştır. Devletin merkezine giderek yerleşmesi ise, Cumhuriyet’in kurucu anlayışının ve ona dayalı kimlik inşâsının da dönüşmesi demektir. Çünkü Cumhuriyet’le Türk tarihinin İslami geçmişi paranteze alınmıştı. Özellikle Osmanlı dönemi adeta ötekileştirilmişti. Ulusal kimlik de bu anlayış üzerine geliştirilmeye çalışılmıştı. Ancak 1980 sonrasında gerek iç siyasette gerekse dış siyasette yaşanılan gelişmeler, İslami geçmişi ve Osmanlı’yı öne çıkarmış ve bu doğrultuda bir aidiyet duygusu ve kimlik oluşumunu gündeme taşımıştır. Ortaya çıkan bu değişim kamuoyunda “Yeni Osmanlıcılık” olarak adlandırılmaktadır. Bu makale de; “Yeni Osmanlıcılık” olarak adlandırılan bu eğiliminin ortaya çıkış sürecinden günümüze kadar geçirdiği aşamaları ve öne çıkarmaya çalıştığı unsurları dikkate alarak; özellikle tercih edilen sembol, mit ve simgeler yönünden Türk ulusal kimliğindeki dönüşümü analiz etmeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sembolik Siyaset, Tarih Yazımı, Ulus Devlet, Ulusal Kimlik, Yeni Osmanlıcılık

Kaynakça

• Ayas, G. (2014). Musiki İnkılabı’nın Sosyolojisi; Klasik Türk Müziği Geleneğinde Süreklilik ve Değişim. İstanbul: Doğu Kitabevi.
• Çalık, M. (1992). Neo-Osmanlılık Tartışmalarına Sade Bir Derkenar. Türkiye Günlüğü, S.21, Kış 1992.
• Durgun, Ş. (2019). Post İslamcılık: İslamcı Siyasetin Sonu mu?. V. Uluslararası Orta Doğu Sempozyumu: Orta Doğu’da Tarih ve Kimliği Yeniden Okumak (9-11 Nisan 2019), (derl). Viktoriia Demydova, Hakkı Göker Önen ve Emine Akçadağ Alagöz. İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Yayınları.
• Kalyoncu, Ş., Yücel, G. (2019). Soğuk Savaş Sonrası Kosova’da Yükselen Etnik Milliyetçilik ve Balkan Güvenliği. Akademik Hassasiyetler, Cilt.6, S.12, Aralık 2019, ss. 251-267.
• Kloos, S. (2016). The Neo-Ottoman Turn in Turkey’s Refugee Reception Discourse. Alternatif Politika, Cilt.8, S.3, Ekim 2016.
• Korkusuz, M. H., Kutluk, E. (2015). From the Ottoman Empire to the Republic of Turkey Manifestation of Nationalism and National Imaginations. Mukaddime, Cilt.6, S.2, ss.237-262 Koyuncu, B. (2014). “Benim Milletim…”. -Ak Parti İktidarı, Din ve Ulusal Kimlik-, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Öğün, S.S. (1998). Türk Milliyetçiliğinde Hâkim Millet Kodunun Dönüşümü. Türkiye Günlüğü, S.50, Mart-Nisan 1998.
• Özekmekçi, M.İ. (2012). Türk Sağında Ayasofya İmgesi. (derl). İnci Özkan Kerestecioğlu ve Güven Gürkan Öztan, Türk Sağı-Mitler, Fetişler, Düşman İmgeleri-, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Özkan, B. (2016). Yeni-Osmanlıcılık ve Pan-İslamcılık. Evren Haspolat ve Deniz Yıldırım (Ed.), Türkiye’de Yeni Siyasal Akımlar (1980 Sonrası). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Smith, A. (1994). Milli Kimlik. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Smith, A. (2017). Etno-Sembolizm ve Milliyetçilik. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Tokdoğan, N. (2018). Yeni Osmanlıcılık-Hınç, Nostalji, Narsizm. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Tuncer, F.F. (2019). Discussion About The Ottoman Image In Kosovo’s History Writing: Kosovo War And Skanderbeg. Akademik Hassasiyetler, C.6, S.11, Mayıs 2019, ss. 127-145.
• Türkiye Günlüğü (1993). Turgut Özal’ın Bosna Hersek Mitingi Konuşması. S.22, Bahar 1993.
• White, J. (2013). Müslüman Milliyetçiliği ve Yeni Türkler. Fuat Güllüpınar ve Coşkun Taştan (Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yücel, G. (2018). Türklerin Varoluş Yolculuğunda İlk Adım: Devlet-Kimlik-Mekan. Mehmet Akif Okur (Ed.), Güvenlik: Kargaşa ve Belirsizlik Çağından Nereye?, İstanbul: KOCAV Yayınları, ss.77-89.