TARİHTE İLK DOĞU-BATI ÇATIŞMASI OLARAK GÖRÜLEN TRUVA SAVAŞI’NIN ‘TARAFLARI ÜZERİNE’ PSİKOPOLİTİK BİR DEĞERLENDİRME: Batı Düşününde Truvalılar ve Akalılar

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: ÖZEL SAYI "TÜRK YUNAN İLİŞKİLERİ" - Cilt 5 Türk-Yunan İlişkileri Özel Sayısı, 173 - 196, 30.08.2021

Şenol Kantarcı

https://doi.org/10.30692/sisad.973889

Öz

Çalışma Truva Savaşı özelinde Batılı bakış açısıyla savaşın tarafları üzerine psikopolitik bir analizi hedeflemiştir. Bu amaçla, Kolektif Bilinç, Sosyodrama, Kültürel Travma, Seçilmiş Zafer, Seçilmiş Travma, Kolektif Yanılsama, Retrospektif Çarpıtma/Uydurma, Zeigranik Etkisi, Sıcak Yer, Kolektif Psikoz, Atıf (Yükleme) Kuramı, Analoji ve Bilişsel Uyumsuzluk Teorisi gibi bir takım teori ve psikolojik yaklaşımlardan yararlanarak bu çalışma, kendilerini Akalılar olarak gören Batılıların Truvalıların etnik kimliği üzerine yapmış oldukları tartışmalarına odaklanmaktadır. Tarihte, Doğu ile Batı arasında bilinen ilk büyük mücadele hatta tamamen efsanelere dayalı olsa da ilk dünya savaşı olarak görülen Truva Savaşı, bu incelemede hem mitolojik hem de stratejik olarak Boğazlar ve Karadeniz’deki güç mücadelesi ekseninde değerlendirilmiştir. Rönesans aydınlarının, Konstantinapol’ün düşerek, Doğu Roma İmparatorluğu’nun ortadan kaldırılışı öncesi/sonrası düşüncelerini Truva Savaşı ile nasıl özdeşleştirdikleri konusunun da incelendiği çalışmada ayrıca, Truva Savaşı mitinin Batılılar tarafından bu defa Birinci Dünya Savaşı’nda nasıl işlendiği konusu tarihi ve psikolojik bir analize tabi tutulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Truva Savaşı, Politik Psikoloji, Truvalılar, Akalılar, Batı Dünyası, Türkler.

A PSYCHOPOLITICAL ASSESMENT ‘ON THE SIDES' OF THE TROJAN WAR WHICH IS SEEN AS THE FIRST EAST-WEST CONFLICT IN HISTORY: Trojans and Achaeans in Western Thought

Öz

The aim of the study is to provide a psychopolitical analysis on the sides of the Trojan War from the Westerners’ perspective. For this purpose, applying to a set of theories and psychological approaches; such as, the Theory of Collective Consciousness, Sociodrama, Cultural Trauma, Chosen Victory, Chosen Trauma, Collective Illusion, Retrospective Distortion, Zeigarnik Effect, Hot Place, Collective Psychosis, Attribution Theory, Analogy, and Cognitive Dissonance Theory; this study focuses on the discussions of the Westerners, who see themselves as Achaeans, on the ethnic identity of the Trojans. Even though it is completely based on legends; the Trojan War, which is regarded as the first conflict and even the Great War between the East and the West, is evaluated in this study both mythologically and strategically within the framework of the power struggle for the Bosphorus and the Black Sea. Besides, how the Renaissance intellectuals identified their thoughts before and after the abolishment of the Eastern Roman Empire as a result of the fall of Constantinople with the Trojan War is also examined. Finally, how the Trojan War myth was treated by the Westerners during the World War I is also analyzed from historical and psychological perspectives.

Anahtar Kelimeler

The Trojan War, Political Psychology, The Trojans, The Achaeans, The Western World, Turks.

Kaynakça

• Alexander, J. C. (2004). Toward a Theory of Cultural Trauma. Jeffrey C. Alexander, Ron Eyerman, vd. (Ed.), Cultural Trauma and Collective Identity, Berkeley: University of California Press.
• Atabinen, R. S. (1943). Türklerin Avrupalı’larla Müşterek Troya Menşeleri Efsanesi Üzerinde Araştırma. III. Türk Tarih Kongresi Bildirileri, 543-556.
• Bilişsel Uyumsuzluk Teorisi, (2019, 18 Haziran) Erişim Adresi https://www.zen.com.tr/bilissel-uyumsuzluk-teorisi/
• Boyacıoğlu, F. ve Çelik, K. (2013). İki Bin Yıl Süren Düş: Aydınlanma. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(10),165-175.
• Dupleix, S. (1619). Mémoires des Gaules depuis le déluge jusqu’à l’établissement de la monarchie française, Paris.
• Eğribel, E. (2017). Anadolu: Savaş Yolları Kavşağı”, Eğribel, E. ve Özcan, U. (Ed.), Tarihte Doğu Batı Çatışması, İstanbul: Doğu Kitabevi.
• Garaşarlı, Ç. (2005). Eski Yunan, Roman, Kelt ve German Dillerinde Türkizmler. Bakü.
• Garaşarlı, Ç. (2011). The Turkic Civilization Lost in the Mediterranean Basin, Bakü.
• Garaşarlı, Ç. (2014). Truvalılar ve Etrüksler Türk İdiler, (Çev. S. Yavuzaslan), Konya: Kömen Yayınları.
• Dinç, G. (2019). Neden Mondros? Bir Antlaşmada Mekân Seçimi, Mondros Mütarekesi’nin 100. Yılı: 1. Dünya Savaşı’nın Sonu Mütârekeler ve Barış Antlaşmaları Uluslararası Sempozyumu Bildiriler Kitabı (24-26 Ekim 2018) Kahramanmaraş. Bildiriler. (Yay. Haz. A. Y. Akengin, H.A. Tokur). C.II, içinde (1188-1215 ss.). Ankara.
• Herodotos, (2012). Tarih, (Çev. M. Ökmeni), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Homeros, (1984). İlyada, (Çev. A. Erhat, A. Kadir), İstanbul: Can Yayınları.
• Hamilton, I. (2006). Gelibolu Hatıraları, (Gallipoli Diary – 1915), İstanbul: Örgün Yayınevi.
• Kellermann, P. F. (2007). Sociodrama and Collective Trauma. London: Jessica Kingsley Publishers.
• Lagerbring, S. (1764). Bref till Cancellie Rådet och Riddaren, Herr Joh. Ihre om Svenska och Turkiska Språkenslikhet. Lund.
• Lagerbring, S. (2008). İsveççe’nin Türkçe ile Benzerlikleri, İsveçlilerin Türk Ataları, (Yayına Haz. Abdullah Gürgün), İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Montaigne, (2011). Denemeler, (Çev. Prof. Dr. Sabahattin Eyyupoğlu), İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Zabunoğlu, O. Truva Atı. (2019, 29 Mayıs) Erişim Adresi http://jeofizikbric.com/web/images/bb/makale/truva.pdf
• Pertusi, A. (1970). I primi studi in Occidentesu H’Origme e la potenza dei Turchi, Studi Veneziani, XII, 479¬ 482.
• Körpe, R. (2015). Aynı Coğrafyada İki Savaş: Troia ve Çanakkale Savaşlarının Karşılaştırılması. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 13 (18), 131-160.
• Emden, R. V. ve Chambers S. (2015), Gallipoli: The Dardanelles Disaster in Soldiers' Words and Photographs, London: Bloomsbury Publishing.
• Schützenberger, A. A. (2021). Psikosoybim: Aile Yaralarını İyileştirmek ve Kendini Bulmak. (Çev.) Kağan Kahveci, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Schwoebel, R. (1967). The Shadow of the Crescent: The Renaissance image of the Turk (1453-1517), Newyork: St. Martin’s Press.
• Spencer, T. (1952). Turks and Trojans in the Renaissance. Modem Language Review, XLVII, 320- 322.
• Yerasimos, S. (2010). Milliyetler ve Sınırlar Balkanlar, Kafkasya ve Ortadoğu, Çev. Şirin Tekeli, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Spelling, S. (2016). The Wooden Horse of Gallipoli: The Heroic Saga of An Icon The First World War The SS River Clyde in 1915, London: Frontline Books.
• Tarih-i Sultan Mehmed Han Sâni, (1328). Karolidi Tercümesi, İstanbul:Ahmet İhsan Matbaası.
• Volkan, V. D. (2012). Divandaki Düşmanlar: Bir Türk Psikanalistin Siyaset Psikolojisi, (Çev.) Serap Aydoğan Taycan, İstanbul: Alfa Yayınevi.
• Volkan, V. D. (2001). Transgenerational Transmissions and Chosen Traumas: An Aspect of Large-Group Identity, Group Analysis, 34(1),79-97.
• Volkan, V. D. ve Itzkowitz, N. (1994). Turks and Greeks: Neighbors in Conflict. Cambridgeshire: Eothen Press.
• Volkan, V. D. ve Itzkowitz, N. (2017). Atatürk’ün Psikanalitik Biyografisi: “Atatürk-Anatürk”. İstanbul: Pusula Yayınevi.
• Yerasimos, S. (1993). Türk Metinlerinde Konstantiniye ve Ayasofya Efsaneleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Arıkan, Z. (1993). Montaigne ve Türkler, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi (OTAM) Dergisi, 4 (4), 23-42