The Principle of Public Broadcasting in War-Time Broadcasting Policies: The Cases of Turkiye and Germany

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 3, 585 - 593, 30.11.2024

Doğukan Celal Çetin

https://doi.org/10.30692/sisad.1510909

Öz

By the mid-1930s, significant movements were occurring in Germany and Italy, countries that were discontented with the European continent following World War I. Germany, having been forced to sign the harsh terms of the Treaty of Versailles, and Italy, which had entered the war with promises of dominating the Aegean coast of Anatolia from the British Empire but was forced to shift to Southwestern Anatolia due to British policy changes, saw the rise of political parties with radical ideologies that we now refer to as the 'far right.' The Industrial Revolution, which began in 1850, brought about rapid technological advancements in the 20th century, and a development in the 1920s would mark history, including the upcoming war. This invention would later prove the possibility of visual transmission and pave the way for other inventions.
This study will examine the invention in question, the 'radio,' and how this new tool was used as a means of propaganda in Germany during that period. It will also explore how Turkey perceived the war, and the differences and similarities between the broadcasts of that era and today's concept of 'public broadcasting'.

Anahtar Kelimeler

Communication, Propaganda, Public Broadcasting, Radio, World War II

SAVAŞ DÖNEMİ YAYIN POLİTİKALARINDA KAMU YAYINCILIĞI İLKESİ: TÜRKİYE VE ALMANYA ÖRNEĞİ

Öz

1930’lu yılların ortalarına gelindiğinde I. Dünya Savaşı’nın ardından Avrupa’nın kıtasına dargın ülkeleri Almanya ve İtalya’da birtakım hareketlenmelerin meydana geldiği görülmektedir. Savaşın ardından Versailles gibi çok ağır şartlara imza atmak zorunda kalan Almanya ve Britanya İmparatorluğu’ndan Anadolu topraklarında bulunan Ege kıyılarına hakim olma vaadiyle savaşa girmiş olan ancak yine İngilizlerin politika değiştirmesiyle Güneybatı Anadolu’ya kaymak zorunda kalan İtalya’da bu dönemde günümüzde “aşırı sağ” olarak adlandırdığımız radikal fikirlere sahip siyasi partilerin iktidara geldiği görülmektedir. 1850 yılında başlayan Sanayi Devrimi dolayısıyla teknolojik yenilikler açısından doludizgin seyretmekte olan XX. yüzyılda 1920’lerde yaşanan bir gelişme yaklaşmakta olan savaş başta olmak üzere tüm tarihe damga vuracaktır. Bu icat ileride görüntü aktarımının da mümkün olduğunun kanıtlanmasına sebep olacak ve bu yönüyle daha başka icatların yolunu açacaktır.
Bu çalışmada söz konusu icat “radyo” ve bu yeni aracın dönemin Almanyasında propaganda aracı olarak kullanılış biçimi, Türkiye’nin savaşı nasıl gördüğü ve dönem yayınları ile günümüz “kamu yayıncılığı” kavramı arasındaki farklar ve benzerlikler ortaya konacaktır.

Anahtar Kelimeler

İkinci Dünya Savaşı, İletişim, Propaganda, Kamu Yayıncılığı, Radyo

Kaynakça

• (BCA), Devlet Arşivleri Başkanlığı Cumhuriyet Arşivi Fon:30.10, Yer No:129.929.1, 27 İlkteşrin 1934. Muamelat Genel Müdürlüğü, 129-929-1, 654, (27 Ekim 1934).
• AKIN, D. (2022). İkinci Dünya Savaşı’nda Basın ve Yayın Organlarının Etkisi. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C. VI (2), 474-519.
• AKKAYA, A. Y. Burhan Asaf Belge (1899-1967). Atatürk Ansiklopedisi. Erişim Tarihi: 7 Ağustos 2024. https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/burhan-asaf-belge-1899-1967/?pdf=6133
• ARVAS, İ. S. (2018). Türkiye’nin Radyo ile Tanışması ve Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketi. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), C. IV (2), 406-428.
• BAETZ, B. (2013). 90 Jahre Radio: Erster Hörfunksender in Deutschland nimmt seinen Betrieb auf. Deutschlandfunk. Erişim: https://www.deutschlandfunk.de/90-jahre-radio-erster-hoerfunksender-in-deutschland-nimmt-100.html
• BRENDON, P. (2000). The Dark Valley, A Panorama of the 1930s. New York: Alfred A. Knopf.
• BYTWERK, R. L. (2008). Landmark Speeches of National Socialism. Texas: Texas A&M University Press.
• CHALK, F. (1999). Radio Propaganda and Genocide, Montreal Institute for Genocide Studies: Occasional Paper Series, Erişim: https://spectrum.library.concordia.ca/id/eprint/979957/1/A-MIGS__Occasional_Paper_Series__RADIO_PROPAGANDA_AND_GENOCIDE.pdf
• DENİZ, Ü. (2019). Konser Salonlarından Radyo Stüdyosuna (1927): Cumhuriyet Döneminin İlk Türk Mûsikisi Radyo Sanatçıları ve İlk Radyo Konserleri. Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi, C. XII (27), 813-832.
• DETHLEFS F. & BIRDSALL, C. (2021). Geschichte der Audiobestände der Reichs-Rundfunk-Gesellschaft (RRG) und ihrer Archivierung. Rundfunk und Geschichte, C. XLVII (3-4), 9-31.
• Deutsches Reichsgesetzblatt Teil I, 75 No’lu ve 5 Temmuz 1933 tarihli Alman Resmi Gazetesi.
• Empowering Society a Declaration on the Core Values of Public Service Media. European Broadcasting Union (EBU), Cenevre Ekim 2012. Erişim: https://www.ebu.ch/files/live/sites/ebu/files/Publications/EBU-Empowering-Society_EN.pdf
• GOEBBELS, J. (1938). Der Rundfunk als achte Großmacht. Signale der neuen Zeit. 25 ausgewählte Reden von Dr. Joseph Goebbels, Calvin University German Propaganda Archive, Münih. Erişim: https://research.calvin.edu/german-propaganda-archive/goeb56.htm
• HEITGER, U. (2003). Vom Zeitzeichen zum politischen Führungsmittel: Entwicklungstendenzen und Strukturen der Nachrichtenprogramme des Rundfunks in der Weimarer Republik 1923-1932. Münster: LIT Verlag.
• https://www.trt.net.tr/kurumsal/tarihce (Erişim Tarihi: 24.06.2024 15:48).
• KASIM, M. (2011). Hitler Döneminde Propaganda Aracı Olarak Radyo. Selçuk İletişim, C. VI (4), 64-75.
• KOÇ, N. (2012). Cumhuriyetin İlk Yıllarında Radyo. Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, C. VIII (15), 69-103.
• KOONZ, C. (2003). The Nazi Conscience. Londra: Harvard University Press.
• MOSSE, G. L. (2003). Nazi Culture: Intellectual, Cultural and Social Life in the Third Reich. Wisconsin: University of Wisconsin Press.
• ÖZÇAĞLAYAN, M. (2002). Türkiye’de Radyo Yayıncılığının Gelişimi (1926-1991). İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (14), 529-557.
• TIEßLER, W. (1939). Redner formen die Volksseele. Der Hoheitsträger 3.
• YAYLALI, H. (2018). 1927’den Çok Partili Döneme Kadar Türkiye’de Radyo Yayıncılığı. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, C. X (1), 33-50.
• YAZGAN, T. (2016). Cumhuriyet’in Örnek Bir Kültür Kurumu: Ankara Radyosu. TRT Akademi Dergisi, C. I (1), 300-314.