Abdullah b. Cahş’ın Hayatı ve İslam’a Hizmetleri

Yıl 2022, Sayı: 12, 79 - 98, 01.01.2022

Mustafa Havyar

Öz

Hz. Peygamber’in İslâm davetine olumlu yanıt vererek Müslümanların öncülerinden olan sahâbe, ona gösterdikleri bağlılık, teslimiyet ve verdikleri destekleri nedeniyle İslâm dininde önemli yere sahiptir. İslâm’ın yayılmasından doğru anlaşılmasına kadar pek çok alanda sahâbenin üstün hizmetleri tarihteki yerini almakla kalmamış, sevgi ve saygı gösterilen şahsiyetler olarak daha sonra gelenler için örnek olmuştur. Büyük bir kısmı yaşadığı şirk hayatından kurtularak yeni bir hayata kavuşmuş, Hz. Peygamber’den öğrendikleri İslâm’ı, en güzel şekilde yaşama gayreti içerisinde olmuşlardır. Bu çalışmada, asr-ı saadet döneminde yaşayan ve genç yaşta sahâbe içerisinde yerini alan Abdullah b. Cahş’ın hayatının araştırılması hedeflenmiştir. Nitekim Abdullah, Allah’a ve Rasulüne olan imanı gereği her şeyini geride bırakıp hicret eden, İslâm’ın yeryüzüne hâkim olması uğruna şehid olmayı arzulayarak mücadeleden geri durmayan bir sahâbidir.

Anahtar Kelimeler

Siyer, Abdullah b. Cahş, Seriyye, Nahle, Uhud

Abdullah b. Jahsh’s Life and Services to Islam

Öz

Sahaba, who is one of the pioneers of Muslims by responding positively to the Islamic invitation of the Prophet’s, has an important place in the Islamic religion thanks to the devotion, submission and support they have shown to . In many areas, from the spread of Islam to the correct understanding, the outstanding services of the sahaba have not only taken their place in history, but have been an example for those who came later as loving and respected personalities as well. A large part of them dropped out of their polytheistic life and got a new life. They have tried to live the Islam they learned from the Prophet in the most beautiful way In this study, it is aimed to investigate the life of Abdullah b. Jahsh, who lived during the asr-ı saadet period and took his place in the sahaba at a young age. As a matter of fact, Abdullah is a sahaba who left everything behind and emigrated due to his faith in Allah and His Messenger, and didn’t back down from struggle by wishing to become a martyr for the sake of Islam's domination of the earth.

Anahtar Kelimeler

Sirah, Abdullah b. Jahsh, Contingent, Nahla, Uhud

Kaynakça

• Ağırman, Cemal. “Velîd b. Velîd”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 43: 37. İstanbul: TDV Yayınları, 2013.
• Apak, Âdem. “Habeşistan’a Hicret”, İslam Tarihi ve Medeniyeti- Hz. Peygamber Dönemi-, İstanbul: Siyer Yayınları, 2018.
• Apak, Âdem. İslam’ın Örnek Şahsiyetleri Ashâb-ı Kirâm. 2. Baskı. İstanbul: Ensar Yayınları, 2016.
• Algül, Hüseyin. “Muâhât”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 30: 308-309. İstanbul: TDV Yayınları, 2005.
• Azimli, Mehmet. Siyeri Farklı Okumak, 11. Baskı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2018.
• Belâzürî, Ahmed b. Yahya b. Câbir. Enṣâbu’l-eşrâf. thk: Süheyl Zekkâr. 13 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Fikr, 1417/1996.
• Berki, Ali Himmet – Keskioğlu, Osman. Hatemü’l-Enbiyâ Hz. Muhammed ve Hayatı. 15. Baskı Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 1995.
• Cerrahoğlu, İsmail. “Garânik”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 13: 361-366. İstanbul: TDV Yayınları, 1996.
• Dağcı, Şamil. “İşkence”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 23: 429-433. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• Fayda, Mustafa. “Batn-ı Nahle Seriyyesi”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 5: 202-203. İstanbul: TDV Yayınları, 1992.
• Hamidullah, Muhammed. Hz. Peygamber’in Savaşları. Çev: Nazire Erinç Yurter. İstanbul: Beyan Yayınları, 2002.
• Hamidullah, Muhammed. İslam Peygamberi. 2 Cilt. Ankara: İmaj Baskı, 2003.
• Hamidullah, Muhammed. Mecmûʿatü’l-ves̱âʾiḳı’s-siyâsiyye li’l-ʿahdi’n-nebevî ve’l-ḫilâfeti’r-râşide, 5. Baskı. Beyrut: Dâru’n-Nefâis, 1405/1985.
• İbn Abdilber, Ebî Ömer Yusuf b. Abdillah el-Kurtubî. el-İstîʻâb fî maʻrifeti’l- ashâb, Thk: Adil Mürşid. Ürdün: Daru’l-Aʻlâm, 1423/2002.
• İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî. el-İṣâbe fî maʻrifeti’s-sahâbe. Thk: Adil Ahmed Abdulmevcud, Ali Muhammed Muavvid. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l- Kütübi’l-İlmiyye, 1415/1995.
• İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdülmelik el-Himyerî. es-Sîretü’n-nebeviyye, Thk: Ömer Abdisselam Tedmürî, 3. Baskı. 4 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, 1410/1990.
• İbn İshâk, Ebû Bekir Muhammed. es-Sîretü’n-nebeviyye, Thk: Ahmed Ferîd el-Mezîdî, 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1424/2004.
• İbn Kesîr, Ebû’l-Fidâ İsmail b. Ömer. el-Bidâye ve’n-nihâye, Thk: Abdullah b. Abdulmuhsin et-Türkî. 21 Cilt. b.y. Dâru Hicr: 1418/1997.
• İbn Saʻd, Ebû Muhammed b. Abdullah. Kitâbu’ṭ- ṭabaḳāti’l-kebîr. Thk: Ali Muhammed Ömer. 11 Cilt. Kahire: Mektebetü’l-Hancî, 1421/2001.
• İbnü’l-Esîr, İzzüddin Ebu’l-Hasan, Usdü’l- ġābe fî maʻrifeti’s- sahâbe. Thk: Ali Muhammed Muavvid, Ahmed Abdulmevcud. 8 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, ts.
• İbnü’l-Esîr, İzzüddîn Ebu’l-Hasan. el-Kâmil fî-t-Târîḫ. Thk: Ebü’l-Fidâ Abdullah el-Kâdî. 11 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1407/ 1987.
• Karaman, Hayreddin – Çağrıcı, Mustafa – Dönmez, İbrahim Kâfi – Gümüş, Sadrettin. Kur’an Yolu Türkçe Meal ve Tefsir. 5 Cilt. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
• Kettânî, Muhammed Abdülhay. et-Terâtîbü’l- İdâriyye- Hz. Peygamber’in Yönetimi. Çev: Ahmet Özel. 3. Baskı. 2 Cilt. İstanbul: İz Yayıncılık, 2012.
• Özkan, Mustafa. “Medine Vesikası”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. Gözden geçirilmiş 3. Basım. Ankara: TDV Yayınları, 2019.
• Sarıçam, İbrahim. Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, 5. Baskı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.
• Taberî, Ebu Cafer Muhammed b. Cerîr. Târîḫu’r-rusül ve’l-mülûk, Thk: Muhammed Ebu’l-Fazl İbrahim. 11 Cilt. Kahire: Dâru’l-Meârif, ts.
• Uğur, Mücteba. “Âsım b. Sâbit”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. 3: 479-480. İstanbul: TDV Yayınları, 1991.
• Vâkıdî, Muhammed b. Ömer. Kitâbü’l-meġāzî. Thk: Marsden Jones, 3. Baskı. 2 Cilt. b.y. Âlemü’l-Kütüb, 1404/1984.
• Yaʻkûbî, Ahmed b. Ebî Yaʻkub el-Abbâsî. Târîḫu’l-yaʻḳūbî. Thk: Abdu’l-Emîr Minhâ. 2 Cilt. Beyrut: Müessesetü’l-Eʻlemî, 1413/1993.
• Yâkut el-Hamevî, Şihabuddîn Ebî Abdillah. Muʻcemu’l-buldân. 5 Cilt. Beyrut: Dâru Sadr, 1397/1977.