Şemseddin Sami’nin Milliyetçilik Anlayışı (The Understanding of Nationalism of Semsettin Sami)

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 10, 49 - 88, 24.10.2019

Eri Syzo

https://doi.org/10.25306/skad.527831

Cited By: 1

Öz

Çalışmamızın amacı sadece
‘olmuş bitmişi’ incelemek değil tarihi varlığı, içerdiği özellik ve süreçler
çerçevesinde anlamak ve açıklamak çabasını da barındırır. Sistemli bir şekilde
bir şahsiyeti incelemek için, toplumun koşullarını da araştırmak gerekir.
Böylelikle, insanı sadece birey olarak değil toplumun parçası olarak
değerlendirmek elzemdir. Zira Şemseddin Sami, hem fert olarak topluma etki
etmiş ve hem de toplumun etkisi altında kalmış bir şahsiyettir. Faaliyetleri ve
eserlerinin belli bir dönemin özelliklerini taşıdığı aşikârdır. Şemsettin Sami,
Türk ve Arnavut dünyası dışında da etkili olmuş bir kişidir. Özellikle, milliyetçilik
akımlarının olduğu dönemde, yaşamış bir isimdir. Bu çalışmada, bütün bu ortam,
koşul ve süreçler doğrultusunda, Şemsettin Sami’nin milliyetçilik düşüncesi
anlaşılmaya ve açıklanmaya, söz konusu literatüre katkıda bulunmaya
çalışılmıştır.

 

Anahtar Kelimeler

Şemsettin, Sami, Arnavut, Milliyetçilik, Osmanlı

Kaynakça

• Kaynaklar
• Agâh Sırrı Levend, Şemsettin Sami, Can Sanat Yayınları, İstanbul 2010,
• Ahbullah Hamiti, Kush e Prish Paqen në Ballkan, Dukagjini, Prishtine, 2000.
• Benedict Anderson, Hayali Cemaatler, Metis Yayınları, İstanbul, 2007, s. 87.
• BOA, Yıldız Evrakı, 1187/1.
• Buda ve Domi, Studimet Historike, Tiran 1972, s. 273-275.
• D. Kushner, Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu: 1876-1908, Çev. Şevket Serdar Türet, Rekin Ertemi İstanbul 1979, s. 25-26.
• Enis Sulstarova, Arratisje nga Lindja, [Doğudan Kaçış], Botimet Dudaj, Tiranë, 2006, s. 35.
• Eric J.Hobsbawm, Devrim Çağı 1789-1848, Dost Yayınları, İstanbul 2016 s. 83.
• Ernest Gellner, Uluslar ve Ulusçuluk, Hil Yayınları, İstanbul 2006.
• Esat Reso, Pikëpamjet filozofike, politike dhe shoqërore të Sami Frashërit, (Şemseddin Sami’nin toplumsal, siyasi ve felsefi görüşleri), 8 Nentori, Tiran, 1980, s. 142.
• Frances Trix, “The Stamboul Alphabet of Shemseddin Sami Bey: Precursor to Turkish Script Reform”, International Journal of Middle East Studies, Vol. 31, No. 2,
• Cambridge University Press, 1999, s. 257.
• Historia e Popullit Shqiptar, II, Prishtine, 1979, 125.
• Historia e Shqiperise, c. II, Tiran 1984, s. 74.
• Hysni Müzünri, Shoqeria e te SHtypurit Shronja Shqip, Tiran 1979, s. 34.
• Nathalie Clayer, Arnavut Milliyetçiliğinin Kökenleri, İstanbul Bilgi Yayınları, İstanbul 2013, s. 291.
• Ndriçim Kulla, Antologji e Mendimit Shqiptar, [Arnavut Düşüncesinin Antolojisi], Tiranë, 2003, s. 82.
• Pashko Vaso, E vertata mbi Shqiperine dhe Shqiptaret, Argeta-LMG, 2010, s. 43.
• Preserved Smith, Rönesans ve Reform Çağı, Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul, 2001,s. 43.
• Sami Frashëri, Revista Dheshkronja (Harf Dergisi), Bukuresht 1888.
• Sami Frashëri, Shqipëria Ç’ka Qenë Ç’është E Ç’do Të Bëhetë, Priştine 1978 s. 22.
• Stavro Skendi, Zgjimi i Nacionalizmit Shqiptar, s. 169-170.
• Şaban Çolaku, İstanbul’daki Bazı Arnavut Aydınlarının 19. Yüzyılın Son Çeyreğinde Arnavutluk Sorununa Katkısı Üzerine, XI. Türk Tarih Kongresi’nden Ayrı Basım, TTK, Ankara 1994, s. 173.
• Şemseddin Sami, “Arnavud”, Kâmûs-ı Türkî, c.I, 1889, s. 146.
• Şemseddin Sami, “Cinsiyet”, Kâmûs-ı Türkî, c.I, 1889, s. 483.
• Şemseddin Sami, “Kavim”, Kâmûs-ı Türkî, c.I, 1889, s. 1113.
• Şemseddin Sami, “Lisan-ı Türkî”, Hafta, 10 Zilhicce 1298, s. 177-181.
• Şemseddin Sami, Elsine-ı Sâmiye ve Arabî, Sabah, Nu:3174, 2 Cemaziyelevvel 1316/ 18 Ekim 1898, s. 3.
• Şemseddin Sami, Kâmûs-ı Türkî, Çağrı Yayınları, İstanbul 1978, s. 1400.
• Şemseddin Sami, Kamusu’l-Alâm, c.I, İstanbul 1306, s. 143-148.
• Şemseddin Sami, Lisan ve Edebiyatımız, Sabah, Nu:3132, 20 Rebiülevvel 1316/ 8 Ağustos 1878, s. 3.
• Şemseddin Sami, Lisan-ı Edebimiz, Sabah, No:3146, 4 Rebiülahir 1316/ 22 Ağustos 1898, s. 3.
• Şemseddin Sami, Taaşşuk-i Talat ve Fitnat, Yakup Çelik (yay. Haz.) Enderun Kitabevi, İstanbul 1999, s. 270-303.
• Tercüman-ı Hakikat, 14 muharrem 1296.
• Tercüman-ı Hakikat, 20 Cemaziyelahir 1290, s. 1.
• Tercüman-ı Hakikat, 20 Muharrem 1296.
• Tercüman-ı Hakikat, 29 Zilhicce 1295.
• Tercüman-ı Hakikat, 9 Muharrem 1296.
• Tercüman-ı Şark, 14 ocak 1879/20 muharrem 1296.
• Tercüman-ı Şark, 20 Cemaziyelahir 1290.
• Tercüman-ı Şark, İstanbul 1225, S.78, s. 1.
• Tercüman-ı Şark, İstanbul 1295, 5/7 Aralık 1878.
• Yüksel Topaloğlu, Şemsettin Sami, Ötüken Neşriyatı, İstanbul 2012, s. 55.
• Zija Xholi, Sami Frashëri, Vepra IV, Rilindja, Prishtinë, 1978, s. 78.