National Order Party: A Historical and Theoretical Assessment

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 12, 133 - 153, 21.06.2020

Ensar Kıvrak

https://doi.org/10.25306/skad.689268

Öz

Milli Nizam Partisi: Tarihsel ve Kuramsal Bir Değerlendirme

Öz

Bu çalışmanın amacı, Cumhuriyet dönemi Türk siyasal hayatında kendini İslami bir kimlikle tanımlayan Milli Nizam Partisi’ni siyasi partilerin doğuş teorileri, parti tipolojileri ve kurumsallaşma bağlamında değerlendirmektir. Çalışmada, Millî Görüş Hareketi’nin ilk partisi olan Milli Nizam Partisi, çeşitli yönleriyle değerlendirilecektir. Buna göre partinin ortaya çıkışını anlayabilmek için tarihsel arka planına değinilecektir. Ardından ortaya çıkışında rol oynayan temel faktörler, kurucu kadrosu, temel değerleri ve ideolojisi konularında genel bir tanıtımı yapılacaktır. Bununla birlikte, Modern Türkiye’de İslamcılık düşüncesinin Milli Nizam Partisi’yle birlikte yeniden siyaset sahnesine dönüşü de değerlendirilecektir. Son olarak siyasi partilerin teorik açıdan incelenmesinde kullanılan doğuş teorileri, parti tipolojileri ve siyasi partilerin kurumsallaşması konuları etrafında Milli Nizam Partisi’nin kuramsal bir incelemesi yapılacaktır. Tüm bu incelemeler ışığında genel bir sonuç bölümüne yer verilecektir.

Anahtar Kelimeler

Milli Nizam Partisi, Millî Görüş Hareketi, İslamcılık, Türk Siyasi Partileri

Kaynakça

• Ahmad, F. (2010). Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945 – 1980). Çev. Ahmet Fethi, İstanbul: Hil Yayınları.
• Anayasa Mahkemesi. (1972). Kararlar Defteri, Sayı:9.
• Aydın, S. & Taşkın, Y. (2014). 1960’tan Günümüze Türkiye Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Bora, T. (1998). Türk Sağının Üç Hali. İstanbul: Birikim Yayınları.
• Çaha, Ö. & Baykal, Ö. (2017). “Millî Görüş Hareketinin Kuruluşu: Türk Siyasetinde Milli Nizam Partisi Deneyimi”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3), 788- 806.
• Çaha, Ö. & Şahin, B. (2013). Dünyada ve Türkiye’de Siyasal İdeolojiler. Ankara: Orion Kitabevi.
• Çakır, Ruşen (2013, Aralık), “Millî Görüş Hareketi: Dün, Bugün, Yarın”, Türkiye’de İslamcılık Düşüncesi Sempozyumu’na sunulan tebliğ. İstanbul.
• Çavuşoğlu, H. (2009). “TOBB-Siyaset İlişkisi Açısından Erbakan’ın TOBB Başkanlığı Sürecinin Değerlendirilmesi”, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 44-55.
• Duman, D. (1997). Demokrasi Sürecinde Türkiye’de İslamcılık. İzmir: Dokuz Eylül Yayınları.
• Duverger, M. (1993). Siyasi Partiler. (Çev. Ergun Özbudun). Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Emre, S. A. (2015). Siyasette 35 Yıl 1. Ankara: MGV Yayınları.
• Erbakan, N. (2014). Davam. Ankara: MGV Yayınları.
• Huntington, S. P. (1967). “Siyasal Gelişme ve Siyasal Bozulma”, (Çev. Ergun Özbudun). Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 22-23(1-4), 55-107.
• Kapani, M. (1997). Politika Bilimine Giriş. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Kırkıncı, M. (2013). Hayatım - Hatıralarım. İstanbul: Zafer Yayınları.
• Küçükömer, İ. (2007). Batılılaşma ve Düzenin Yabancılaşması. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• “Milli Nizam nasıl kuruldu nasıl kapatıldı?" timeturk.com/tr/2011/02/27/millinizamnasilkuruldunasilkapatildi.html, (Erişim: 03.04.2016)
• Milli Nizam Partisi. (1970). Program ve Tüzük. Ankara: As Matbaası.
• Milli Nizam Partisi. (1971). Milli Nizam Partisi 1. Büyük Kongresi. Ankara: As Matbaası.
• Sarıbay, A. Y. (1985). Türkiye’de Modernleşme, Din ve Parti Politikası: ‘Milli Selamet Partisi Örnek Olayı’. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Sarıbay, A. Y. (1994). Siyasal Sosyoloji. İstanbul: Der Yayınları.
• Sarıbay, A. Y. (2005). “Milli Nizam Partisi’nin Kuruluşu ve Parti Programının İçeriği”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 6 / İslamcılık. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sencer, M. (1974). Türkiye’de Siyasal Partilerin Sosyal Temelleri. İstanbul: May Yayınları.
• Şaylan, G. (1992). Türkiye’de İslamcı Siyaset. Ankara: V Yayınları
• Yalçın, Soner (2012). Erbakan. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınları.
• Yankaya, D. (2014). Yeni İslami Burjuvazi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yavuz, H. (2005). “Millî Görüş Hareketi: Muhalif ve Modernist Gelenek”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 6 / İslamcılık. İstanbul: İletişim Yayınları.