Comparative Measuring Efficiency Analysis of Management Information Systems Departments in State and Private Universities

Yıl 2023, , 21 - 43, 30.03.2023

Ahmet Doğan , Hafize Nur Bekmezoğlu

https://doi.org/10.54733/smar.1190365

Öz

In today's increasingly competitive environment, the power of information is one of the most decisive factors. Decision makers need to make quick and appropriate decisions by using useful information in line with the determined goals and targets. Management Information systems (MIS) help decision-makers make quick and correct decisions. This study aims to determine the relative efficiency of MIS departments in state and private universities in Turkey with Data Envelopment Analysis (DEA) within the scope of the 2019-2020 academic year. For this purpose, three input variables (the number of students, the number of academic staff and the university entrance base score) and two output variables (the number of graduate students and publication scores) were determined. Output-oriented CCR and output-oriented BCC models from DEA models were used, and relatively scale efficiency states were also determined. DEAP (Data Envelopment Analysis Program) Version 2.1 was used in the study application, and the results were explained in tables. According to the findings, it was concluded that 14 of the 18 state universities were effective according to the output-oriented BCC model, and 8 of the 9 private universities were effective according to both the output-oriented CCR and the output-oriented BCC model.

Anahtar Kelimeler

state universities, private universities, efficiency analysis, data envelopment analysis, management information systems

Devlet ve Vakıf Üniversitelerindeki Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümlerinin Karşılaştırmalı Etkinlik Analizi

Öz

Günümüzün artan rekabet ortamında, bilginin gücü en belirleyici etkenlerdendir. Belirlenen amaç ve hedefler doğrultusunda, yararlı olan bilgiyi kullanarak hızlı ve yerinde kararlar verebilmek, karar vericiler açısından oldukça önemlidir. Yönetim Bilişim sistemleri (YBS); karar vericilere, hızlı ve doğru kararı verebilmesinde yardımcı olur. Bu çalışma, 2019-2020 eğitim-öğretim dönemi kapsamında Türkiye’de bulunan devlet ve vakıf üniversitelerindeki YBS bölümlerinin, Veri Zarflama Analizi (VZA) ile görece etkinlik durumlarının belirlenmesini amaçlamaktadır. Bu doğrultuda 3 adet girdi değişkeni (öğrenci sayısı, akademik personel sayısı ve üniversiteye giriş taban puanı) ve 2 adet çıktı değişkeni (mezun öğrenci sayısı ve yayın puanları) belirlenerek, VZA modellerinden çıktı odaklı CCR ve çıktı odaklı BCC modeller kullanılmış ve aynı zamanda görece ölçek etkinlik durumları da belirlenmiştir. Çalışma uygulamasında VZA DEAP (Data Envelopment Analysis Program) Version 2.1 kullanılmış, elde edilen sonuçlar tablolaştırılarak açıklanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, 18 adet devlet üniversitesinin 14’ünün çıktı odaklı BCC modele göre etkin, 9 adet vakıf üniversitesinin ise 8’inin hem çıktı odaklı CCR hem de çıktı odaklı BCC modele göre etkin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 

Anahtar Kelimeler

devlet üniversiteleri, vakıf üniversiteleri, etkinlik ölçümü, veri zarflama analizi, yönetim bilişim sistemleri

Kaynakça

• Acar Dondurmacı, G., & Çınar, A. (2014). Yönetim Bilişim Sistemleri. Papatya Yayınevi.
• Alabdulmenem, F. M. (2017). Measuring the efficiency of public universities: Using data envelopment analysis (DEA) to examine public universities in Saudi Arabia. International Education Studies, 10(1), 137-143. http://dx.doi.org/10.5539/ies.v10n1p137
• Avkiran, N. K. (2001). Investigating technical and scale efficiencies of Australian universities through data envelopment analysis. Socio-Economic Planning Sciences, 35(1), 57-80. https://doi.org/10.1016/S0038-0121(00)00010-0
• Bahcecik, Y. S., Akay, S. S., & Akdemir, A. (2019). A review of digital brand positioning strategies of Internet entrepreneurship in the context of virtual organizations: Facebook, Instagram and YouTube samples. Procedia Computer Science, 158, 513-522.
• Bal, V. (2013). Vakıf üniversitelerinde veri zarflama analizi ile etkinlik belirlenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(1), 1-20.
• Banker, R. D., Charnes, A., & Cooper, W. W. (1984). Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management Science, 30(9), 1078-1092.
• Bayramoğlu, M. M., & Toksoy, D. (2017). Veri zarflama analizinin ormancılıkta kullanımı. Türkiye Ormancılık Dergisi, 18(1), 82-93.
• Behdioğlu, S., & Özcan, G. (2009). Veri Zarflama analizi ve bankacilik sektöründe bir uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(3), 301-326.
• Boussofiane, A., Dyson, R. G., & Thanassoulis, E. (1991). Applied data envelopment analysis. European Journal of Operational Research, 52(1), 1-15. https://doi.org/10.1016/0377-2217(91)90331-O
• Charnes, A., Cooper, W. W., & Rhodes, E. (1978). Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, 2(6), 429-444.
• Chuanyi, W., Xiaohong, L., & Shikui, Z. (2016). The relative efficiencies of research universities of science and technology in China: Based on the data envelopment analysis and stochastic frontier analysis. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 12(10), 2753-2770. https://doi.org/10.12973/eurasia.2016.02302a
• Cooper, W.W., Seiford, L.M., & Zhu, J. (2011). Data envelopment analysis: History, models, and ınterpretations. In W.W. Cooper, L.M. Seiford & J. Zhu (Eds.), Handbook on Data Envelopment Analysis (2nd Edition, pp. 1-39). Springer.
• Çınaroğlu, E., Doruk, N., & Tunahan, A. (2018). Erciyes üniversitesi fakültelerinin veri zarflama analizi yöntemiyle etkinlik analizi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(4), 1025-1043. http://dx.doi.org/10.17130/ijmeb.2018445668
• Debreu, G. (1951). The coefficient of resource utilization. Econometrica, 19, 273-292.
• Demir, R. (2008). Üniversitenin bugünü ve yarını. Palme Yayıncılık.
• Dinc, M., & Haynes, K. E. (1999). Sources of regional inefficiency an integrated shift-share, data envelopment analysis and input-output approach. The Annals of Regional Science, 33(4), 469-489.
• Dogan, A., Soylemez, I., & Ozcan, U. (2016). Measuring effectiveness using data envelopment analysis: A case of university. The Eurasia Proceedings of Educational & Social Sciences, 5, 70-75.
• Dursun, F. (2013). Veri zarflama analizi ve çağrı merkezleri etkinlik kıyaslama [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Eke, E. U., & Ayrancı Bağrıaçık, E. (2022). Seçili OECD ülkelerinde kamu AR-GE harcamalarının etkinliğinin analizi. Fiscaoeconomia, 6(2), 699-725. https://doi.org/10.25295/fsecon.1098193
• Ertuğrul, İ., & Sarı, G. (2017). Veri zarflama analizi ile bir üniversitede lisans bölümlerinin etkinlik analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3(3), 65-85. https://doi.org/10.29131/uiibd.340673
• Farrell, M. J. (1957). The Measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society, 120(3), 253-290.
• González-Garay, A., Pozo, C., Galán-Martín, Á., Brechtelsbauer, C., Chachuat, B., Chadha, D., Hale, C., Hellgardt, K., Kogelbaouer, A., K. Matar, O., McDowell, N., Shah, N., & Guillén-Gosálbez, G. (2019). Assessing the performance of UK universities in the field of chemical engineering using data envelopment analysis. Education for Chemical Engineers, 29, 29-41. https://doi.org/10.1016/j.ece.2019.06.003
• Gökşen, Y., Doğan, O., & Özkarabacak, B. (2015). A data envelopment analysis application for measuring efficiency of university departments. Procedia Economics and Finance, 19, 226-237.
• Halkos, G. E., Tzeremes, N. G., & Kourtzidis, S. A. (2012). Measuring public owned university departments’ efficiency: A bootstrapped dea approach. Journal of Economics and Econometrics, 55(2), 1-24.
• Kao, C., & Hung, H.T. (2008). Efficiency analysis of university departments: An empirical study. Omega, 36(4), 653-664.
• Kecek, G. (2010). Veri zarflama analizi teori ve uygulama örneği. Siyasal Kitabevi.
• Kocakalay, Ş., & Alim, I. (2003). Veri zarflama analizi. DPU Fen Bilimleri Dergisi, 5, 163-171.
• Koopmans, T. C. (1951). Efficient allocation of resources. Econometrica, 19(4), 455-465.
• Kutlar, A., & Babacan, A. (2008). Türkiye’deki kamu üniversitelerinde CCR etkinliği-ölçek etkinliği analizi: DEA tekniği uygulaması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 148-172.
• Laudon, K. C., & Laudon, J. P. (2011). Günümüz küresel işletmelerinde enformasyon sistemleri. U. Yozgat (Çev. Ed.) & Ö. Y. Saatçıoğlu (Çev.). Yönetim bilişim sistemleri: Dijital işletmeyi yönetme (12. Baskı, ss. 2-38) içinde. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Lovell, C. K. (1993). Production frontiers and productive efficiency. In H.O. Fried, C. K. Lovell & S.S. Schmidt (Eds.), The Measurement of productive efficiency (pp. 3-67). Oxford University Press.
• Över Özçelik, T., & Torkul, O. (2019). Bilişim sistemi geliştirmede ihtiyaç belirleme. İksad Yayınevi.
• Özgen, H., & Yalçın, A. (1992). İşletmelerde yönetim bilişim sistemi ve işletme kararlarında kullanılması. Eskişehir Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fak. Dergisi, 10(1-2), 249-264.
• Reddy, G. S., Srinivasu, R., Rikkula, S. R., & Sreenivasa Rao, V. (2009). Management information system to help managers for providing decision making in an organization. International Journal of Reviews in Computing, 5(1), 1-6.
• Salas-Velasco, M. (2020). The technical efficiency performance of the higher education systems based on data envelopment analysis with an illustration for the Spanish case. Educational Research for Policy and Practice, 19(2), 159-180. https://doi.org/10.1007/s10671-019-09254-5
• Shamohammadi, M., & Oh, D.H. (2019). Measuring the efficiency changes of private universities of Korea: A two stage network data envelopment analysis. Technological Forecasting and Social Change, 148, 1-15. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2019.119730
• Sìrbu, A., Cimpoieş, D., & Racul, A. (2016). Use of data envelopment analysis to measure the performance efficiency of academic departments. Agriculture and Agricultural Science Procedia, 10, 578-585.
• Tarım, A. (2001). Veri zarflama analizi: matematiksel yabanıl göreli etkinlik olçüm yaklaşımı. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 56(4), 191-193.
• Ulucan, A. (2000). Şirket performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı: Genel ve sektörel bazda değerlendirmeler. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 405-418.
• Yeşilyurt, C., & Alan, M. A. (2003). Fen liselerinin 2002 yılı göreceli etkinliğinin veri zarflama analizi (VZA) yöntemi ile ölçülmesi. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 91-104.