Şefkatli Liderlik Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 4, 533 - 556, 31.12.2024

Yurdanur Çalışkan , İbrahim Efe Efeoğlu

https://doi.org/10.54733/smar.1529988

Öz

Bu çalışma, ulusal yazında kavramsal açıdan önem kazanan “şefkatli liderlik” kavramı ile ilgili nicel çalışmaların yapılabilmesi için West (2019) tarafından geliştirilen “Şefkatli Liderlik Ölçeği”nin Türkçe’ye uyarlanmasını amaçlamaktadır. Bu sayede ölçeğin araştırmacılar tarafından ilgi görmesi ve şefkatli liderlik ile ilişkili bilimsel çalışmalara katkı sağlaması hedeflenmektedir. Çalışmada anket tekniği kullanılarak elde edilen veriler kolayda örnekleme yöntemi yoluyla kamu sektöründe ve özel sektörde farklı kurum ve konumlarda çalışan 164 beyaz yakalı çalışandan toplanmıştır. Verilerin analizinde SPSS 25 ve AMOS 24 programlarından yararlanılmıştır. Orijinal ölçek yapısı ‘fark etme’, ‘anlama’, ‘empati’ ve ‘harekete geçme’ olarak adlandırılan dört boyutlu bir yapıdadır. Ölçeğin İspanyolca güvenirlik ve geçerlik çalışmasında boyutlara ait Cronbach alfa değerleri ‘fark etme’ için 0,905, ‘anlama’ için 0,723, ‘empati’ için 0,858, ‘harekete geçme’ için 0,940 olarak bulunmuştur. Bu çalışmada, güvenirlik ve geçerlik analizi sonuçlarına göre ölçeğin Türkçe uyarlamasının orijinal yapısından farklı olarak tek boyutlu bir yapı gösterdiği ve bu yapının Cronbach alfa güvenirlik katsayısının 0,969 olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak Şefkatli Liderlik Ölçeğinin tek boyutlu yapısının güvenilir ve geçerli bir ölçüm aracı olarak araştırmacılar tarafından kullanılabileceği kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

şefkatli liderlik, fark etme, anlama, empati, harekete geçme, şefkatli liderlik ölçeği

Turkish Adaptation of the Compassionate Leadership Scale: Reliability and Validity Study

Öz

This study aims to adapt “The Compassionate Leadership Scale,” developed by West (2019), to Turkish in order to facilitate quantitative research related to the conceptually significant “compassionate leadership” concept in the national literature. The goal is for the scale to attract attention from researchers and contribute to scientific studies related to compassionate leadership. Data were collected from 164 white-collar employees working in various institutions and positions in both public and private sectors using a survey technique. The data were analyzed using SPSS 25 and AMOS 24. The original structure of the scale is a four-dimensional framework named ‘attending,’ ‘understanding,’ ‘empathising,’ and ‘helping.’ In the Spanish reliability and validity study of the scale, the Cronbach’s alpha values for each dimension were found to be 0.905 for ‘attending,’ 0.723 for ‘understanding,’ 0.858 for ‘empathising,’ and 0.940 for ‘helping.’ In this study, based on the results of reliability and validity analyses, it was determined that the Turkish adaptation of the scale exhibits a one-dimensional structure different from its original form, with a Cronbach’s alpha reliability coefficient of 0.969. Hereby, it is concluded that the one-dimensional structure of The Compassionate Leadership Scale can be considered a reliable and valid measurement tool for researchers.

Anahtar Kelimeler

compassionate leadership, attending, understanding, empathising, helping, the compassionate leadership scale

Kaynakça

• Aksoy, D. A. (2021). Krizden çıkışın anahtarı şefkatli liderlerin elinde mi?. Harvard Business Review Türkiye Dergisi, 1, 1-4.
• Aksoy, D. A. (2022). Liderlerin neden öz şefkate ihtiyacı var?. Harvard Business Review Türkiye Dergisi, 5, 1-7.
• Balamur, N. (2023). Kriz zamanlarında şefkatli liderlik edebilmek ve empatik stres. Harvard Business Review Türkiye Dergisi, 3, 1-4.
• Barghouti, Z., Guinot, J., & Chiva, R. (2023). Compassion and altruism in organizations: A path for firm survival. International Journal of Manpower, 44(9), 1-19.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Byrne, B. M. (2011). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming (Multivariate applications series). Routledge.
• Chaiprasit, W., & Rinthaisong, I. (2022). Assessing the dimension and quality of the compassionate leadership measurement model. Cogent Business & Management, 9(1), 2127190.
• Child, D. (2006). The essentials of factor analysis. Continuum.
• de Zulueta, P. C. (2016) Developing compassionate leadership in health care: An integrative review. Journal of Health Leadership, 8, 1-10.
• Dutton, J. E., Workman, K. M., & Hardin, A. E. (2014). Compassion at work. Annual Reviews of Organizational Psychology and Organizational Behaviour, 1, 277-304.
• Fornell, C., & Larcker, D. F. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
• Geertshuis, S. A., Morrison, R. L., & Cooper-Thomas, H. D. (2015). It’s not what you say, it’s the way that you say it: The mediating effect of upward influencing communications on the relationship between leader-member exchange and performance ratings. International Journal of Business Communication, 52(2), 228-245.
• George, D., & Mallery, P. (2003). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. 11.0 update (4th Edition). Allyn & Bacon.
• Gilbert, P. (2010). The compassionate mind (Compassion focussed therapy). Constable.
• Gilbert, P. (2017). Compassion: Definitions and controversies. In P. Gilbert (Ed.), Compassion: Concepts, research and applications (pp. 3-14). Routledge
• Gürbüz, S. (2021). AMOS ile yapısal eşitlik modellemesi. Temel ilkeler ve uygulamalı analizler. Seçkin Yayıncılık.
• Hair, J. F., Anderson, R. E., Tatham, R. L., & Black, W. C. (1995). Multivariate data analysis with readings (4th Edition). Pentice-Hall International.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis (7th Edition). Pearson.
• Kalaycı, Ş. (2018). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Dinamik Akademi Yayınları.
• Kirby, J. (2022). Choose compassion: Why it matters and how it works. University of Queensland Press.
• Kline, N. (2002). Time to think: Listening to ignite the human mind. Cassell.
• Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. Routledge.
• Kock, N., Mayfield, M., Mayfield, J., Sexton, S., & De La Garza, L. M. (2019). Empathetic leadership: How leader emotional support and understanding influences follower performance. Journal of Leadership & Organizational Studies, 26(2), 217-236.
• Lilius, J. M., Kanov, J., Dutton, J. E., Worline, M. C., & Maitlis, S. (2011). Compassion revealed: What we know about compassion at work (and where we need to know more). In K. Cameron & G. Spreitzer (Eds.), The oxford handbook of positive organizational scholarship (pp. 273-287). Oxford University Press.
• Lilius, J. M., Worline, M. C., Maitlis, S., Kanov, J. M., Dutton, J. E., & Frost, P. (2008). The contours and consequences of compassion at work. Journal of Organizational Behavior, 29(2), 193-218.
• Mikkelson, A. C., Sloan, D., & Hesse, C. (2019). Relational communication messages and leadership styles in supervisor/employee relationships. International Journal of Business Communication, 56(4), 586-604.
• Örnek, A. Ş., & Arslan Kavaz, B. (2022). Babacan liderliğin iş yeri mutluluğuna etkisinde iş yeri yalnızlığının rolü. Uluslarlarası Sosyal Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar Dergisi, 6(4), 357-386.
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (Çok değişkenli analizler) (2. Baskı). Kaan Kitabevi.
• Papworth, K. D. (2023). Compassionate leadership: For individual and organizational change. Walter de Gruyter.
• Parris, D. L., & Peachey, J. W. (2013). A systematic literature review of servant leadership theory in organizational contexts. Journal of Business Ethics, 113, 377-393.
• Ramachandran, S., Balasubramanian, S., James, F. W., & Masaeid, A. T. (2023). Whither compassionate leadership? A systematic review. Management Review Quarterly, 74, 1473-1557.
• Raykov, T. (2004). Behavioral scale reliability and measurement invariance evaluation using latent variable modeling. Behavior Theraphy, 35(2), 299-331.
• Riley, K. (2022). Compassionate leadership for school belonging. UCL Press.
• Sansó, N., Leiva, J. P., Vidal‐Blanco, G., Galiana, L., & West, M. (2022). The measurement of compassionate leadership: Adaptation and spanish validation of the compassionate leadership self‐reported scale. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 36(4), 1165-1179.
• Sönmez Çakır, F. (2019). Sosyal bilimler için parametrik veri analizi (1. Baskı). Gazi Kitabevi.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th Edition). Pearson Education.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2018). Using multivariate statistics (7th Edition). Pearson. Boston.
• Tarhan, N. (2010). Duyguların dili: Duygusal zekaya yeni bir yorum (7. Baskı). Timaş Yayınları.
• Taşkıran, E., Gençer Çelik, G., & Öngel, G. (2023). İş yaşamında şefkatli liderlik. H. Çiftçi, & M. Doğar (Eds.), Sosyal bilimlerde güncel çalışmalar-II içinde (ss. 157-181). İksad Publishing House.
• Tavşancıl, E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayıncılık.
• Tortumlu, M. (2024). Empatik liderlik. Uluslararası Liderlik Çalışmaları Dergisi: Kuram ve Uygulama, 7(2), 51-65.
• Tsang, S., Royse, C. F., & Terkawi, A. S. (2017). Guidelines for developing, translating, and validating a questionnaire in perioperative and pain medicine. Saudi Journal of Anaesthesia, 11(Suppl 1), 80-89.
• West, M. A. (2019). Compassionate leadership in health and care settings. In L. Galiana, & N. Sansó (Eds.), The power of compassion (pp. 317-338). Nova Science Publishers.
• West, M. A., & Cowla, R. (2017). Compassionate leadership for compassionate healthcare. In P. Gilbert (Ed.), Compassion: Concepts, research and applications (pp. 237-257). Routledge.
• West, M. A., Armit, K., Loewenthal, L., Eckert, R., West, T., & Lee, A. (2015). Leadership and leadership development in health care. FMLM and The King’s Fund/Brussels: Center for Creative Leadership.
• West, M. A., Dawson, J. F., Admasachew, L., & Topakas, A. (2011). NHS staff management and health service quality: Results from the NHS staff survey and related data. Report to the Department of Health. https://www.gov.uk/government/publications/nhs-staff-management-and-health-service-quality (Erişim Tarihi: 22 Nisan 2024).
• Yaşlıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Universitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.