MAQAM MUSIC ELEMENTS OF “DANCE BACCHANALE” SECTION OF THE OPERA NAMED SAMSON AND DALILA BY CAMILLE SAINT-SAENS

Yıl 2020, Sayı: 11, 34 - 81, 20.07.2020

Doğan Çakar Mehmet Korhan Ilgar

Öz

In this study, it is aimed to draw attention to the elements of maqam music, in particular the Zirgüleli Hicaz maqam elements found in the “Danse Bacchanale” ballet section of the opera “Samson et Dalila” by Camille Saint-Saens. As a result of evaluations on the presence of maqam music elements found on the mentioned work; it is determined that the elements used by the composer showed similarities with maqam scales and music elements in Traditional Turkish Music.

The findings for maqam music elements are exemplified by excerpts from the mentioned work, as well as the original Zirgüleli Hicaz maqam and its tempered maqam scales and both are written on piano reduction for readability, and similarities are noted by comparison.

Anahtar Kelimeler

Camille Saint-Saens, Opera, Samson and Delilah, Dance Bacchanale, Traditional Turkish Music, Maqam Music, Hicaz, Zirguleli Hicaz

CAMILLE SAINT SAENS’IN SAMSON ve DALILA OPERASININ “DANS BAKANAL” BÖLÜMÜNDE MAKAM MÜZİĞİ UNSURLARI

Öz

Bu çalışmada Camille Saint-Saens’ın Samson ve Dalila operasının “Dans Bakanal” Bölümünde rastlanan makam müziği unsurlarına, yani burada ağırlıklı olarak kullanılan Zirgüleli Hicaz makamı unsurlarına dikkat çekilmek istenmiştir. Esere ait ses kayıtlarının ve notaların üzerinde makam müziği unsurlarının varlığına ilişkin yapılan değerlendirmeler sonucunda, besteci tarafından kullanılan unsurların, Geleneksel Türk Müziğinde var olan bazı makamlarla benzerlikler gösterdiği tespit edilmiştir.

Saptanan makam müziği unsurları, okunabilirlik sağlaması amacıyla piyano indirgemesi üzerinden yapılan alıntılar ile örneklendirilmiş; bu örneklerdeki makam müziği unsurları da dizek üzerinde yazılan orijinal Zirgüleli Hicaz makamı ve tampere edilmiş Zirgüleli Hicaz makamı dizisi üzerinden karşılaştırma yoluyla belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Camille Saint-Saens, Opera, Samson ve Dalila, Dans Bakanal, Geleneksel Türk Müziği, Makam Müziği, Hicaz, Zirgüleli Hicaz

Kaynakça

• Aktüze, İ. (Eylül 2003). Müziği Okumak. (Cilt: 4), Pan Yayıncılık, İstanbul.
• Aktüze, İ. (Kasım 2003) Ansiklopedik Müzik Sözlüğü, Bacchanale Maddesi, Pan Yayıncılık, İstanbul.
• Altar, C.M. (1993). Opera Tarihi (Cilt: I), Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Altar, C.M. (1989). Opera Tarihi (Cilt: II), İkinci Baskı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Ayangil, R. (2017). Klâsik Kavramının Türk Makam Müziği Konuları ve Çalgılarına Uyarlanması Sorunu. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, (3. Sayı S.19-27), Malatya.
• Aydın, Y. (2003). Türk Beşleri. Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Ankara.
• Darbaz, F. (1973). Türk ve Batı Müziği. Musiki Kültür Derneği Yayınları No.1, İstanbul.
• Kaçar, G. Y. (2002). Ud Metodu. Yurt Renkleri Yayınları, Ankara
• Karadeniz, E. (1983). Türk Musikisinin Nazariye ve Esasları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Sanat Dizisi No. 37, İstanbul.
• Özkan, İ.H. (1994). Türk Musikisi Nazariyatı ve Usulleri (4. Baskı). Ötüken Neşriyat, İstanbul.
• Sarısözen, M. (1962). Türk Halk Musikisi Usulleri. Resimli Posta Matbaası, Ankara.
• Say, A. (1985). Saint-Saens Camille. Müzik Ansiklopedisi, (Cilt: 4, s.1102), Ankara
• Say, A. (2012). Makam. Müzik Sözlüğü. Müzik Ansiklopedisi Yayınları (Cilt: 4, s.331), Ankara.
• Sun, M. (1998). Türk Müziği Makam Dizileri. Evrensel Müzikevi, Önder Matbaası, Ankara
• Toz, E. (2008). C. Saint-Saens No.1 ve R. Schumann No.1 A Moll Viyolonsel Konçertolarının Form, Armoni, Yapı, Açısından İncelenmesi ve Karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Ünver, B. (2009). Antonio Vivaldi Cello Sonata RV 40 (Fagot), C. M. V. Weber Andante E Rondo Ungarese Op.35, Camille Saint-Saens Sonate Op.168, Alexandre Tansman Suite Pour Bassoon Üzerine İnceleme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yener, F. (1964). 100 Opera. Doğan Kardeş Yayınları, İstanbul.
• Yılmaz, Z. (1984). Türk Musikisi Dersleri. Ege Matbaası, Vefa, İstanbul.