Modifiye Edilmiş Yale Yeme Bağımlılığı Ölçeği Sürüm 2.0’ın Türkçe Uyarlamasının Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 103 - 109, 16.03.2023

Şeyda Tok , Hasan Ekerbiçer , Esra Yazıcı

https://doi.org/10.31832/smj.1221917

Cited By: 1

Öz

Giriş ve amaç: Yeme bağımlılığı (YB) kavramı ilk olarak Randolph tarafından 1956‘da öne sürülmüş ancak son yıllarda obezitenin yaygınlaşmasıyla daha çok üzerinde durulan bir kavram haline gelmiştir. Bu çalışmada 2017 yılında DSM 5’teki madde kullanım bozukluğu kriterlerini yeme bağımlılığı açısından değerlendirmek için geliştirilen modifiye edilmiş Yale yeme bağımlılığı ölçeği sürüm 2.0’ın Türkçe’ye uyarlanarak geçerlik ve güvenilirliğinin sınanması amaçlanmıştır.
Gereç ve yöntem: Metadolojik ve tanımlayıcı tipteki araştırma 7 aile hekimliği birimine Haziran 2017-Mart 2018 tarihleri arasında başvuran hastada yapıldı. Toplam 271 kişinin dahil edildiği araştırmada ölçeğe ait 13 ifade, sosyo-demografik özellikler, alışkanlıklar, mevcut hastalıklar, ve kiloyla ilgili 19 soru olmak üzere toplam 32 sorunun cevaplanması istendi. İstatistiksel analizlerde ölçeğin geçerliği değerlendirilirken dil geçerliği, kapsam geçerliği (content validity), faktör analizine uygunluğu ve yapı geçerliği test edildi. Güvenirlik analizinde iç tutarlılık ve ölçeğin zamana karşı değişmezliği değerlendirildi. p<0,05 anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Toplam 271 katılımcının (%75,6’sı kadın) yaş ortalamaları 39,23±12,66 SS ve beden kitle indeksi (BKİ) ortalamaları 29,249±6,138 SS idi. Ölçeğin dil geçerliği sağlandıktan sonra kapsam geçerliğinin (Davis sayısı ≥ 0,80), faktör analizine uygunluğunun (KMO değeri 0,709 ve Barlett küresellik testi sonucu p<0,001), iç tutarlılığının (Cronbach alfa katsayısı 0,802) yeterli olduğu görülmüştür.
Sonuç: mYYBÖ 2.0 ‘yeme bağımlılığı’ taramalarında veri toplama aracı olarak kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

yeme bağımlılığı, geçerlilik, güvenilirlik

Destekleyen Kurum

yoktur

The Validity And Reliability Of The Turkish Version Of The Modified Yale Food Addiction Scale Version 2.0

Öz

Introduction and aim: Randolph first proposed the concept of food addiction (FA) in 1956, but it has become more emphasized with the spread of obesity in recent years. In this study, we aimed to test the validity and reliability of the Turkish version of the modified Yale food addiction scale version 2.0, which has been developed to evaluate the substance use disorder criteria in DSM V in 2017 in terms of food addiction.
Materials and methods: The methodological and descriptive study was performed in seven family medicine units between June 2017 and March 2018. A total of 271 people was included in the study, and the questionnaire was asked to answer a total of 32 questions, including 13 questions about phrasing, socio-demographic characteristics, habits, current diseases, and 19 questions about weight. In statistical analyses, the validity of the scale was tested for language validity, content validity, factor validity, and construct validity. In the reliability analysis, internal consistency and time invariance of the scale against time were evaluated. A p-value of <0.05 was considered significant.
Results: The mean age of the 271 participants (75.6% female) was 39.23±12.66 SD, and the mean body mass index (BMI) was 29.249±6.113 SD. After the language validity of the scale, the content validity of the scale (Davis value≥0.80), compatibility with factor analysis (KMO value 0.709 and Barlett sphericity test result p<0.001), and internal consistency (Cronbach alpha coefficient 0.802) were found sufficient.
Conclusion: mYFAS 2.0 can be used as a data collection tool in ‘food addiction’ screening.

Anahtar Kelimeler

VALIDITY, RELIABILITY, FOOD ADDICTION

Kaynakça

• 1. Saper CB, Chou TC, Elmquist JK. The need to feed: homeostatic and hedonic control of eating. Neuron. 2002;36(2):199-211.
• 2. Hajnal A, Smith GP, Norgren R. Oral sucrose stimulation increases accumbens dopamine in the rat. American Journal of Physiology-Regulatory, Integrative and Comparative Physiology. 2004;286(1):R31-R7.
• 3. Griffiths M. Internet addiction. The Psychologist 1999;12: 246-251.
• 4. Randolph TG. The descriptive features of food addiction; addictive eating and drinking. Quarterly Journal of Studies on Alcohol. 1956;17(2):198-224.
• 5. Blumenthal DM, Gold MS. Neurobiology of food addiction. Current Opinion in Clinical Nutrition & Metabolic Care. 2010;13(4):359-65.
• 6. Cocores JA, Gold MS. The Salted Food Addiction Hypothesis may explain overeating and the obesity epidemic. Medical hypotheses. 2009;73(6):892-9.
• 7. Corsica JA, Pelchat ML. Food addiction: true or false? Current opinion in gastroenterology. 2010;26(2):165-9.
• 8. Pelchat ML. Food addiction in humans. The Journal of nutrition. 2009;139(3):620-2.
• 9. Umberg EN, Shader RI, Hsu LG, Greenblatt DJ. From disordered eating to addiction: the food drugll in bulimia nervosa. Journal of clinical psychopharmacology. 2012;32(3):376-89.
• 10. Öyeçkin DG. Yeme bağımlılığında tanı ve tedavi. Psikiyatride Güncel Dergisi. 2016;6(3):233-239.
• 11. D‘Addario C, Di Bonaventura MM, Pucci M, Romano A, Gaetani S, Ciccocioppo R, et al. Endocannabinoid signaling and food addiction. Neuroscience & Biobehavioral Reviews. 2014;47:203-24.
• 12. Gearhardt AN, Corbin WR, Brownell KD. Development of the Yale Food Addiction Scale Version 2.0. American Psychological Assosiciation, 2016;30(1):113-121.
• 13. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber I. Ölçek uyarlama aşamaları ve dil aşamaları. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2002;4:9-20.
• 14. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003; 5:3-14.
• 15. Davis LL. Instrument review: Getting the most from a panel experts. Applied Nursing Research. 1992;5:194-197.
• 16. Öner N. Kültürlerarası Ölçek Uyarlamasında Bir Yöntembilim Modeli. Psikoloji Dergisi. 1987;6(21);80-83
• 17. Alpar R. (2016). Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. 4. Baskı. Detay yayıncılık. Ankara
• 18. Schulte EM, Gearhardt AN. Development of the Modified Yale Food Addiction Scale Version 2.0. Eur Eat Disord Rew. 2017;25(4):302-308.