Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığında Mortaliteyi Etkileyen Faktörler

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 9 - 15, 27.03.2025

Hatice Şahin , Hasan Kahraman

https://doi.org/10.31832/smj.1483458

Öz

Amaç: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), inflamasyona ve hava akımı kısıtlılığına neden olan ilerleyici bir akciğer hastalığıdır. KOAH dünya çapında önemli bir ölüm nedenidir. Türkiye'de KOAH önemli bir sağlık sorunudur ve ölüm nedenleri arasında üçüncü sırada yer almaktadır. Bu çalışma stabil KOAH hastalarında mortaliteyi öngören faktörleri araştırmaktadır.
Gereç ve Yöntem: Ölen 75 KOAH hastası ve benzer özellikte 98 KOAH hastasının verileri retrospektif olarak analiz edildi. Solunum fonksiyon testleri ve kan testleri gözden geçirildi. İstatistiksel analiz, KOAH'ta akciğer fonksiyonu, eşlik eden hastalıklar ve mortalite arasındaki potansiyel ilişkileri tanımladı.
Bulgular: Ölen hastalarda demografik özelliklerde (cinsiyet, yaş, sigara içme öyküsü, BMI) anlamlı bir farklılık bulunmazken, akciğer fonksiyonu (%FEV1, %FVC, PEF, MEF25-75) ölen hastalarda mortalite ile anlamlı düzeyde ilişkiliydi. Ölen hastalarda aynı zamanda hemoglobin ve hematokrit daha düşük olarak bulunurken, sedimantasyon/CRP seviyeleri ise daha yüksekti. Yaşayan hastalarda eozinofil düzeyleri anlamlı derecede yüksek olarak saptandı. Çok değişkenli analiz, kalp yetmezliği ve akciğer kanserinin KOAH mortalitesi için önemli faktörler olduğunu ortaya çıkardı.
Tartışma ve Sonuç: Bu çalışmada KOAH'ta mortaliteyi öngören faktörler araştırıldı. Stabil KOAH hastalarında yüksek inflamatuar belirteçler kalıcı inflamasyonu düşündürmektedir. Bulgularımız Solunum Fonksiyon Testleri, eozinofil sayısı, hemoglobin, hematokrit, CRP ve sedimantasyon hızının bu hastalarda mortalitenin değerli belirleyicileri olabileceğini göstermektedir. Bu belirteçler ekonomik olmaları, hızlı ulaşılabilir olmaları ve takip açısından pratik olmaları nedeniyle avantajlar sunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, Mortalite, Solunum Fonksiyon Testi

Factors Affecting Mortality in Chronic Obstructive Lung Disease

Öz

Objective: Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a progressive lung disease causing inflammation and airflow limitation. COPD is a major cause of death worldwide. In Türkiye, COPD represents a significant health concern, ranking as the third leading cause of mortality. This study investigates factors predicting mortality in stable COPD patients. We aim to identify factors beyond respiratory function tests that can guide prognosis in these patients.
Materials and Methods: We analyzed data from 75 deceased COPD patients and 98 age-matched living patients with COPD. Pulmonary function tests and blood tests were reviewed. Statistical analysis identified potential relationships between lung function, co-morbidities, and mortality in COPD.
Results: While no significant differences in demographics (gender, age, smoking history, BMI) were found, lung function (%FEV1, %FVC, PEF, MEF25-75) was significantly associated with mortality in deceased patients. Deceased patients also had lower hemoglobin, hematocrit, and higher sedimentation/CRP levels. Eosinophil levels were significantly higher in living patients. Multivariate logistic regression analysis revealed heart failure and lung cancer as significant factors for COPD mortality.
Discussion and Conclusion: This study investigated the factors predicting mortality in COPD. Elevated inflammatory markers in stable COPD patients suggested persistent inflammation. Our findings indicate that Pulmonary Function Tests, eosinophil count, hemoglobin, hematocrit, CRP, and sedimentation rate may be valuable predictors of mortality in these patients. These markers offer advantages due to their affordability, rapid accessibility, and practicality for follow-up.

Anahtar Kelimeler

Chronic Obstructive Pulmonary Disease, Mortality, Pulmonary Function Test

Kaynakça

• Singh D, Agusti A, Anzueto A, Global Strategy for the Diagnosis, Management, and Prevention of Chronic Obstructive Lung Disease: the GOLD science committee report 2019. European Respiratory J. 2019;53(5). doi:10.1183/13993003.00164-2019
• Bingöl Z, Çağatay İ. Exacerbation causes in patients with chronic obstructive pulmonary disease (COPD): Diagnosis, treatment, and awareness of risk group patients. Klinik Tıp Aile Derg. 2016;8(5).
• Rabe KF, Wedzicha JA. Controversies in treatment of chronic obstructive pulmonary disease. The Lancet. 2011;378(9795):1038-1047. doi:10.1016/S0140-6736(11)61295-6
• Halpin DMG, Peterson S, Larsson TP, Calverley PMA. Identifying COPD patients at increased risk of mortality: Predictive value of clinical study baseline data. Respiratory medicine. 2008;102(11):1615-1624. doi:10.1016/J.RMED.2008.05.007
• Leuzzi G, Galeone C, Taverna F, Suatoni P, Morelli D, Pastorino U. C-reactive protein level predicts mortality in COPD: A systematic review and meta-analysis. European Respiratory Review. 2017;26(143). doi:10.1183/16000617.0070-2016
• Traver GA, Cline MG, Burrows B. Predictors of mortality in chronic obstructive pulmonary disease. A 15-year follow-up study. The American review of respiratory disease. 1979;119(6):895-902. doi:10.1164/ARRD.1979.119.6.895
• Kocabaş A, Atış S, Çöplü L, Turkish Thoracic Society COPD Study Group. Kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) koruma, tanı ve tedavi raporu. Türk Toraks Derneği. Published online 2014.
• Pellegrino R, Viegi G, Brusasco V. Interpretative strategies for lung function tests. European Respiratory Journal. 2005;26(5):948-968. doi:10.1183/09031936.05.00035205
• Ulubay G, Dilektaşlı AG, Börekçi Ş. Turkish Thoracic Society Consensus Report: Interpretation of Spirometry. Turkish thoracic J. 2019;20(1):69-89. doi:10.5152/TURKTHORACJ.2018.180175
• Corsonello A, Scarlata S, Pedone C. Treating COPD in older and oldest old patients. Current Pharmaceutical Des. 2015;21(13):1672-1689. doi:10.2174/1381612821666150130121229
• Budnevsky A V., Esaulenko IE, Ovsyannikov ES, Zhusina YG. [Anemias in chronic obstructive pulmonary disease]. Terapevticheskii Arkhiv. 2016;88(3):96-99. doi:10.17116/TERARKH201688396-99
• Pepys MB, Hirschfield GM. C-reactive protein: A critical update. J Clin Invest. 2003;111(12):1805-1812. doi:10.1172/JCI18921
• Barnes PJ, Celli BR. Systemic manifestations and comorbidities of COPD. Eur Respir J. 2009;33(5):1165-1185. doi:10.1183/09031936.00128008
• Dahl M, Vestbo J, Lange P, Bojesen SE, Tybjærg-Hansen A, Nordestgaard BG. C-reactive protein as a predictor of prognosis in chronic obstructive pulmonary disease. Am J Respir Crit Care Med. 2007;175(3):250-255. doi:10.1164/RCCM.200605-713OC
• Doğan D, Arslan Y. Hafif ve orta derece Koah alevlenmelerinde eozinofilinin rolü. İzmir Göğüs Hastanesi Derg. 2019;33(3):169-75
• Bozkurt N, Bozkurt Aİ. Which is more valuable in the follow-up and evaluation of stable COPD cases; CRP or Eosinophil or Leukocyte? Akdeniz Med J. Published online 2022. doi:10.53394/akd.1013390
• Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (GOLD). Global strategy for the diagno- sis, management, and prevention of chronic obstructive pulmonary disease: 2021 Report.