Kadınların Tüketim Alışkanlıklarının Kuşaklararası Boyutu

Yıl 2018, Sayı: 42 Kadın Çalışmaları Özel Sayısı, 1 - 12, 18.09.2018

Funda Bayrakdaroğlu Çağlar Özbek

Öz

Tüketim özellikle
günümüzde salt temel ihtiyaçları gidermek üzerine gerçekleşmemektedir. Tüketim
ve toplumsal cinsiyet ilişkisi de yapılan çalışmalarda önemli bir belirleyici
olarak karşımıza çıkmaktadır. 21. yüzyıl, özellikle kadınların ve çocukların
tüketimine ve bununla ilgili araştırma ve çalışmalara sıklıkla yer vermektedir.
Günümüzde sosyal medya ve reklam çalışmaları incelendiğinde de bu iki hedef kitlenin,
hem tüketen hem de tüketimi sağlayanlar açısından başat değerde olduğu
görülmektedir. Çocukluktan yetişkinliğe evrilen bu süreçte, kadınların farklı
kuşaklardaki tüketim alışkanlıklarının incelenmesi de akademik çalışmalar için
önem arz etmektedir. Temel olarak Bebek Patlaması Kuşağı (1946-1964), X Kuşağı
(1965-1979), Y Kuşağı (1980-1999) ve Z Kuşağı (2000 ve sonrası) çerçevesinde
değerlendirilecek olan kuşaklar ve bu kuşaklardaki kadınların tüketim kalıpları
çalışmanın özünü oluşturmaktadır.

Bu çalışmanın amacı
kadınların, farklı kuşaklarda hangi tüketim alışkanlıklarına sahip olduğunu,
ihtiyaç temelli tüketimin hedonist tüketime dönüşme süreciyle kuşaklar arasında
bir ilişki olup olmadığını incelemektir. 

Anahtar Kelimeler

Toplumsal cinsiyet, Tüketim, Kadın tüketiciler, Kuşaklar

Kaynakça

• Altıntuğ, N. (2012), “Kuşaktan Kuşağa Tüketim Olgusu ve Geleceğin Tüketici Profili”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, Vol:4, No:1, 203-212.
• Aytekin, P., Ay, C. (2015), “Hedonik Tüketim ve Anlık Satın Alma İlişkisi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:8, No:1, 141-156.
• Bakewell, C., Mitchell, V. W. (2003), “Generation Y Female Consumer Decision-making Styles”, International Journal of Retail & Distribution Management, Vol:31, No:2, 95-106.
• Batı, U. (2015), Tüketici Davranışları Tüketim Kültürü, Psikoloji ve Sosyolojisi Üzerine Şeytanın Notları, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Baudrillard, J. (2008), Tüketim Toplumu, (çev. H. Deliceçaylı, F. Keskin), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Bilgin, R. (2015), “Tüketim Kültüründe Kadın Bedeninin Cinsel Kurgu Olarak Konumlandırılması ve Sunumu”, The Journal of Academic Social Science Studies, Vol:36, 309-329.
• Birol, M. (2014), “Tüketim Alışkanlıkları Çerçevesinde Kadınların Giyim Alışverişlerinde Karar Verme Tarzları Üzerine Bir Araştırma”, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Vol:21, 80-95.
• Durakbaşa, A., Cindoğlu, D. (2003), Tezgah Üstü Karşılaşmalar: Toplumsal Cinsiyet ve Alışveriş Deneyimi, Kültür Fragmanları-Türkiye’de Gündelik Hayat, (haz. D. Kandiyoti, A. Saktanber), (çev. Z. Yelçe), Metis Yayınları, İstanbul.
• Engizek, N., Şekerkaya, A. (2016), X ve Y Kuşağı Kadınlarının Karar Verme Tarzları Bakımından İncelenmesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:13, No:36, 242-271.
• Featherstone, M (2005), Postmodernizm ve Tüketim Kültürü, (çev. M. Küçük), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Grable, J. E. (2013), “Gender, Wealth, and Risk: Why Are Baby Boomer Women Less Risk Tolerant Than Baby Boomer Men?”, Journal of Financial Service Professionals, Vol:67, No:3, 7-9.
• Gülez, N. (2014), Üç Kuşak Kadın Tüketicilerin Lüks Marka Taklitlerini Satın Alma Tutumları, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Hobson, D. (1995), “Ev Kadınları ve Medya”, Kadın ve Popüler Kültür, (çev. M. Binark), Ark Yayınevi, Ankara.
• Howe, N., Strauss, W. (2009). Millennials Rising: The Next Great Generation, Knopf Doubleday Publishing Group.
• Kavalcı, K. ve Ünal, S. (2016), “Y ve Z Kuşaklarının Öğrenme Stilleri ve Tüketici Karar Verme Tarzları Açısından Karşılaştırılması”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Vol:20, No:3, 1033-1050.
• Kopanidis, F. Z., Robinson, L. J., Reid, M. (2017), “To Stay or To Go? Postretirement Housing Choices of Single Baby Boomer Women”, Journal of Women & Aging, Vol: 2, No:5, 417-427.
• Köse, H. (2011), “Tüketim Toplumunda Bir Sosyal Beden Kurgusu Olarak Kadın”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, Vol:6, No:4, 76-89.
• Kuran, E. (2018), Telgraftan Tablete Türkiye’nin Beş Kuşağına Bakış, Destek Yayınları, İstanbul.
• Kükrer, Ö. (2011), “Üniversite Öğrencilerinde Hedonik Tüketimin Cinsiyete Göre Farklılaşması”, Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, Vol:1, No:1, 68-87.
• Miller, R. K., Washington, K. D. (2009), Consumer Behavior, RKMA Market Research Handbook Series, 204-207.
• Özbek, Ç. (2016), “Modernite-Postmodernite İkiliğinde Cinsiyeti Yeniden Kurgulamak”, Aurum-İstanbul Kemerburgaz Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Vol:1, No:2, 51-61.
• Özcan, B. (2007), “Hedonizm ve Kimlik Temeline Dayalı Postmodern Tüketim Yaklaşımı”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, Vol:35,131-147.
• Özdemir, Ş., Yaman, F. (2007), “Hedonik Alışverişin Cinsiyete Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Vol:2, No:2, 81-91.
• Rakow, L. (1995), “Popüler Kültüre Feminist Yaklaşımlar: Ataerki’nin Hakkını Teslim Etmek”, Kadın ve Popüler Kültür, (çev. M. Binark), Ark Yayınevi, Ankara.
• Roy, S., Guha, A., Biswas, A. (2015), “Celebrity Endorsements and Women Consumers in India: How Generation-cohort Affiliation and Celebrity-product Congruency Moderate the Benefits of Chronological Age Congruency”, Marketing Letters, Vol:26, No:3, 363–376.
• Steimer, S. (2016), “Baby Boomer Women Remain Invisible to Marketers”, https://www.ama.org/publications/MarketingNews/Pages/baby-boomer-women-remain-invisible-to-marketers.aspx (Erişim Tarihi 12.02.2018).
• Tavukçu, A., Topuz, Y. V. (2018), “Hedonik ve Faydacı Tüketim Eğilimlerinin İnternet Üzerinden Satın Alma Niyetine Etkisi: Kadınlar Üzerine Bir Araştırma”, International Journal of Human Sciences, Vol:15, No:1, 171-181.
• Thornham, S., (2006), “Postmodernizm ve Feminizm”, Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü, (ed. S. Sim), (çev. M. Erkan, A. Utku), eBabil Yayınları, Ankara.
• Uzun, Z. (2016), Z Kuşağı Öğrencilerinin Akıllı Cep Telefonu (smartphone) Kavramına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması, 1.International Distance Education Researches Conference, İstanbul, 84-94.
• Williams, K. C., Page, R. A., Petrosky, A. R., Hernandez, E. H. (2010), “Multi-generational Marketing: Descriptions, Characteristics, Lifestyles, and Attitudes”, Journal of Applied Business and Economics, Vol:11, No:2, 21-36.
• Yağcı, M. İ, İlarslan, N. (2010), “Reklamların ve Cinsiyet Kimliği Rolünün Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerindeki Etkisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Vol:11, No:1, 138-155.
• http://www.nielsen.com/us/en/insights/reports/2012/introducing-boomers--marketing-s-most-valuable-generation.html (Erişim Tarihi:13.06.2018)