Devlet Teşviklerinin TMS 20, KÜMİ FRS ve MSUGT Açısından Değerlendirilmesi Ve Muhasebeleştirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 53, 107 - 125, 31.12.2023

Nermin Çemrek

Öz

İktisadi anlamda kalkınma açısından gelişmekte olan ülkelerde devlet teşvikleri önemli etkiye sahip araçlardır. Ülkemizin de içinde yer aldığı bu gelişmekte olan ülkelerde, devlet teşvikleri ile ülkede kıt olan kaynakların ülke menfaatleri doğrultusunda en verimli şekilde kullanılarak, ekonomiye dinamiklik ve olumlu yönde katkı sağlanması amaçlanır. Devlet teşviklerinin her zaman veya her işletmeye verilme imkanı olmaması sebebi ile, bu teşvikler kalkınma amacı doğrultusunda belirli bölgelerde, belirli sektörlere, belirli zamanlarda kullandırılmaktadır. Ülkemizde farklı muhasebe uygulama sistemleri mevcuttur. Bu çalışma ile ülkemizde uygulanmakta olan “Türkiye Muhasebe Standardı (TMS) 20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması”, “Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (KÜMİ FRS)” ve “Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği (MSUGT)” uygulamaları kapsamında devlet teşviklerinin incelenmesi ve nasıl muhasebeleştirildiğinin örnekler üzerinden karşılaştırılarak açıklanması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda uygulamalar arasındaki benzerlik ve farklılıklara değinilmiştir. TMS 20 ve KÜMİ FRS uygulamaları arasında daha fazla benzerlik olduğu görülmüştür. MSUGT’ de devlet teşviklerinin muhasebeleştirilmesinde diğer uygulamalardan farklı olarak direkt diğer gelirlere kaydedildiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Devlet Teşvikleri, TMS 20, KÜMİ FRS, Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilesi

Kaynakça

• 21447 Mükerrer Sayılı Resmi Gazete (26 Aralık 1992). Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği Sıra No:1, https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/21447_1.pdf, (Erişim Tarihi: 09/09/2023)
• 25290 Mükerrer Sayılı Resmi Gazete (15.11.2003). Sermaye Piyasası Kurulu, Sermaye Piyasasında Muhasebe Standartları Hakkında Tebliğ, Seri: 11, No: 25, https://www.verginet.net/dokumanlar/Muh_Std/spk/SeriXI_No25.pdf (Erişim Tarihi: 28/09/2023).
• Açık, Bengü, (2021). Turizm Sektöründe Devlet Teşviklerinin TMS-20, BOBİ FRS ve MSUGT Açısından Değerlendirilmesi Muhasebeleştirilmesi ve Karşılaştırılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Akdeve, Erdal ve Erdal Tanas Karagöl (2013). “Geçmişten Günümüze Türkiye'de Teşvikler ve Ülke Uygulamaları”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (37): 329-350.
• Cura, Kamil (2023). Devlet Teşviklerinin İmalat Sanayi Üzerinde Etkileri Konya Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Dağ, Mehmet ve Muhammet Çelik (2018). “Yatırım Teşvikleri Nedir? Kavram ve Kapsamı Üzerine Bir Değerlendirme”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2): 863-875.
• Dinç, Engin ve Fatih Yıldırım (2020). “Devlet Teşviklerinin TMS/TFRS, BOBİ FRS ve MSUGT Çerçevesinde İncelenmesi ve Muhasebeleştirilmesi”. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 22(2): 355-383.
• Ertaş, Fatih, İbrahim Çidem ve Reşid Çiğdem (2017). “Tarımsal Teşviklerin TMS 20 ve TMS 41 Kapsamında İncelenmesi”. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 19(3): 577-591.
• Eser, Emre (2011). Türkiye’de Uygulanan Yatırım Teşvik Sistemleri ve Mevcut Sistemin Yapısına Yönelik Öneriler. Uzmanlık Tezi, İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı Müşteşarlığı.
• Karasioğlu, Fehmi ve Fırat Kınalı (2017). “TMS – 20 Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilme Ve Finansal Raporlama Süreci”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 20(2): 140-150.
• Kurban, İbrahim Cem. (2021). KÜMİ FRS ile MSUGT/VUK Uygulamaları Arasındaki Farklılıklar ve Bir Uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Küçük ve Mikro İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (KÜMİ FRS), 2023, https://kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/KUMI/KUMIFRS_%20Kurul_Karari.pdf (ErişimTarihi:15/09/2023).
• Küçük, Tuğba (2022). Devlet Teşviklerinin Finansal Raporlama Standartlarına Göre Raporlanması ve Bağımsız Denetimi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İskenderun Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İskenderun.
• Örten, Remzi, Hasan Kaval ve Aydın Karapınar (2017). Türkiye Muhasebe-Finansal Raporlama Standartları Uygulama ve Yorumları, Gazi Kitabevi, 10. Baskı, Ankara.
• Öztürk, Erkan, Gürbüz Gökçen ve Ömer Faruk Güleç, Ö. F. (2019). “KÜMİ FRS Seti Taslağı, BOBİ FRS Seti ve Tam Set TMS/TFRS’nin Temel Konular Açısından Karşılaştırılması”. Finans Ekonomi Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(3): 413-430.
• Şengül, Akın (2023). Konaklama Sektörüne Yönelik Devlet Teşviklerinin Uluslararası Finansal Raporlama Standartları Kapsamında Raporlamaya Etkisi ve Öneriler. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tepeli, Yusuf ve Burak Kayıhan (2017). “Girişimciliğe Destek Açısından Devlet Teşvikleri Ve Muhasebeleştirilmesi”. III. Uluslararası Girişimcilik, İstihdam Ve Kariyer Kongresi, Muğla: 212-221.
• Türkiye Muhasebe Standartları 20- Devlet Teşviklerinin Muhasebeleştirilmesi ve Devlet Yardımlarının Açıklanması Standardı, https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/DynamicContentFiles/T%C3%BCrkiye%20Muhasebe%20Standartlar%C4%B1/TMSTFRS2018Seti/TMS/TMS_20_2018.pdf, (Erişim Tarihi: 12/09/2023).
• Yazarkan, Hakan ve Züleyha Yılmaz Soğuksu (2020). “KOSGEB Tarafından Kobilere Sağlanan Desteklerin Muhasebeleştirilmesi: MSUGT, BOBİ FRS ve TMS Karşılaştırması”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (87):1-14.
• Zeytinoğlu, Emin (2015). “Devlet Teşvik ve Yardımlarının TMS 20 Kapsamında Muhasebeleştirilmesine Yönelik Değerlendirmeler”. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (45): 175-189.