MİCHEL FOUCAULT’DA BİLGİ, İKTİDAR VE ÖZNE İLİŞKİŞİ

Yıl 2013, Cilt: 5 Sayı: 1, - , 01.06.2013

Vedat Çelebi

Öz

In this study, Michel Foucault’s analysis about power concept is discussed in the context of the subject and the information. Foucault has brought up the inseparable relationship between the power and the subject. According to Foucault, power is applied on independent subjects or individuals, that is; it is meaningless to talk about power where there aren’t any people, individuals or subjects who can act free. Foucault emphasizes the relationship between knowledge and power while explaining the concept of power. According to Foucault, knowledge is consistently jointed to power and the power to knowledge, power relation always produces knowledge and the produced knowledge always causes power effects. Power itself creates new knowledge objects and saves new knowledge matters. According to Foucault, knowledge is expanded by being shaped by power tools

Anahtar Kelimeler

M. Foucault, power, knowledge, subject

MİCHEL FOUCAULT’DA BİLGİ, İKTİDAR VE ÖZNE İLİŞKİŞİ

Öz

Bu çalışmada, Michel Foucault’nun iktidar kavramına ilişkin çözümlemeleri özne ve bilgi bağlamında tartışılmıştır. Foucault, iktidar ile özne arasındaki ayrılamaz ilişkiyi ortaya koymuştur. Foucault'ya göre, iktidar özgür özneler ya da bireyler üzerine uygulanır, yani özgürcesine eylemde bulunmayan insanların, bireylerin ya da öznelerin olmadığı yerde iktidardan söz etmek anlamsızdır. Foucault iktidar kavramını açıklarken bilgi ve iktidar arasındaki ilişkiye vurgu yapar. Foucault’a göre iktidar bilgiye, bilgi de iktidara sürekli eklemlenir, iktidar ilişkisi sürekli bilgi üretir ve üretilen bilgi de sürekli iktidar etkilerine yol açar. İktidarın kendisi yeni bilgi nesneleri yaratır ve yeni bilgi cisimleri biriktirir. Foucault’a göre bilgi iktidar araçlarınca şekillendirilerek yayılmaktadır

Anahtar Kelimeler

M. Foucault, iktidar, bilgi, özne

Kaynakça

• Alaın, Touraıne, Modernliğin Eleştirisi, Çev. Hülya Tufan, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 2002.
• Allen, A, “Power, Subjectivity, and Agency: Between Arendt and Foucault”, International Journal of Philosophical Studies. 2002, Vol. 10 (2), 131-149.
• Bauman, Z, Bireyselleşmiş Toplum, Çev. Y. Alagon, I. B., Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 200 Burke, P, Bilginin Toplumsal Tarihi, Çev. M. Tunçay, I. B., Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul, 2001.
• Canpolat, Nesrin, “Michel Foucault” Kadife Karanlık içerisinde, Su Yayınları, İstanbul, 200 Deveci,C, Foucault’nun İktidar Kavramsallaştırmasında Siyasal Boyutun Ayrıştırılamazlığı, Doğu Batı, III. B., Doğu Batı Yayınları, Ankara, 2005.
• Game, A, Toplumsalın Sökümü, Çev. M. Küçük, I. B., Dost Kitabevi Yayınları, Ankara, 19 Foucault, Michel, Toplumu Savunmak Gerekir, Çev. Şehsuvar Aktaş, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2002.
• Foucault, Michel, (2005a), Özne ve İktidar, Çev. Işık Ergüden & Osman Akınbay,
• Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Foucault, Michel, Şeçme Yazılar 1, Çev. Işık Ergüden, Osman Akıhay & Ferda Keskin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2000.
• Foucault, Michel, Seçme Yazılar 2, Çev. Işık Ergüden & Osman Akınhay, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2000.
• Foucault, Michel, (2000a), Hapishanenin Doğuşu, Çev.: M. A. Kılıçbay, II. B.,
• İmge Kitabevi, Ankara. Foucault, Michel, (2005b), Entellektüelin Siyasi İşlevi, Çev. Işık Ergüden-Osman
• Akınbay- Ferda Keskin, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. Foucault, Michel, İktidarın Gözü:Seçme Yazılar, Çev. Işık Ergüden, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2003.
• Keskln, Ferda, Özne ve İktidar, (Michel Foucault, Özne ve İktidar İçin Sunuş), 2. Baskı, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2005.
• Newman, S. Bakunin’den Lacan’a Anti-Otoriteryanizm ve İktidarın Altüst Oluşu, Çev.: K. Kızıltuğ, I. B., Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2006.
• Sarup, Madan, “Post-yapısalcılık ve Post-modernizm” Çev. A.Güçlü, Bilim ve Sanat Yay, Ankara, 2004.
• Touraıne, Alaın, Modernliğin Eleştirisi, Çev., Hülya Tufan,Yapı Kredi Yay., İstanbul, 200 Urhan, Veli, “M. Foucault ve Bilgi/İktidar İlişkisinin Soykütüğü”, Kaygı, Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, 2007, Sayı: 9(ss.99-118).
• Urhan, Veli, Foucault, Say Yayınları, İstanbul, 2010.
• Urhan, Veli, Michel Foucault ve Arkeolojik Çözümleme, Paradigma Yayınları, İstanbul, 2000.
• West, David, Kıta Avrupa’sı Felsefesine Giriş, Çev. A. Cevizci, I. B., Paradigma Yayınları, İstanbul, 1998.