Türkiye’deki Yerli Turist Avcıların Av Hayvanları İçin Av Köpeği Tercihleri

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 1, 87 - 127, 19.07.2021

Osman Özer

Öz

İnsanlık tarihi boyunca köpekler insanların sadık dostları olmuştur. İhtiyaç duyuldukları her alanda farklı amaçlar için kullanılmışlardır. Yeri geldiğinde bir sürüyü koruması için, yeri geldiğinde taşıma için kızak çekmeleri için eğitilmiş yetiştirilmiş ve kullanılmıştırlar. Özellikle av gibi birlikte yapılan işlerde, yeri gelmiş yar ve yaren olmuşlardır. Av köpekleri avcılar için bir araçtan ziyade dost ve arkadaştırlar. İnsan dostunu iyi seçmeli iyi tercih etmelidir.
Bu araştırma üç bölüm halinde şekillenmiştir.. Araştırmanın birinci bölümünde av köpeklerinin Türk kültüründeki yeri ve önemine değinilmiştir. İkinci bölümde ise av köpeklerinin kültürel rolü dışında Türkiye’deki yerli ırk av köpekleri olan kovucu türleri Türk Tazısı ve Zağar(Kopay) ile fermalı av köpeği türü olan Çatalburun hakkında bilgilere değinilmiştir. Bu av köpeği ırklarının Türkiye için öneminden bahsedilmiştir. Üçüncü ve son bölümde ise anket çalışması ile desteklenmiş olan Türkiye’deki yerli avcı turistlerin av köpekleri tercihleri araştırılmıştır. Araştırma üç ayak üzerine sağlam temel oluşturarak, avcılık faaliyetleri ile ilgilenen bireylere ve gelecek nesil genç avcılara bir rehber ve başucu kaynağı olması düşünülmüştür. Yapılacak diğer araştırmalar için bir kaynak olması da düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Avcı Turist, Turist Avcı, Av Köpeği, Çatalburun, Zağar, Kopay, Kopoy, tazı

Kaynakça

• Aldulkadir, M. (1997). Makrîzî es-Sülûk, el-‘Atâ, Dâru’l-Kutûbi’l-İlmiyye I-V. Beyrut.
• Anadolu Avcısı, (2007). Tarsus Çatalburun. http://www.anadoluavcisi.com/tarsus_ (E.T:02.05.2019).
• Anonim, (1992). The complete dog book. Howell Book House. New York.
• Anonim, (2011). Çatalburun Köpekleri. Türkiye Köpek Irkları Çalıştayı. İstanbul Üniversitesi Köpek Psikolojisi ve Eğitimi Kulübü. İstanbul.
• Anonim, (2012). İzci Köpeği Zağar. 25.08.2011 tarih ve 28036 sayılı Resmi Gazete.
• Atakoyuncu, Ö., Selanik, A.(1994). Sadık bir dost köpek. Artemis Yapım. İstanbul.
• Ateş, A., (1999). Râvendî, Râhat-Üs-Sudûr ve Âyet-Üs-Sürûr, I. Türk Tarih Kurumu. Ankara.
• Burslan, K. (1999). Bundârî, Zubdetu’n-Nusra ve Nuhbetu’l-Usra, Irak ve Horasan Selçukluları Tarihi. Türk Tarih Kurumu. Ankara.
• Cömert, Y.Z., (2015). Usâme İbn Munkız, Kitâbu’l İtibâr, İbretler Kitabı. Kitabevi. İstanbul.
• Çelik, O., Bilgi, M. (1987). Hafız Yakup Şükrü Efendi. İslam'da Avcılık. Ankara.
• Derbentli Ö. (2008). Anadolu’nun Özgün Hayvanları–Çatalburun. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 79, 3.
• Deveci, İ., Kabakçı, B. (2014). Sürdürebilir Avcılık İçin Temel Eğitim Av Köpekleri. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yayınları. Ankara. S.234-276.
• Ergun M. (1997). Türk Dünyası Efsanelerinde Değişme Motifi. Cilt 2. Ankara.
• Evans, H.E.(1979). Classification and natural history of the dog, Miller’s anatomy of the dog. Saunders Co. Philadelphia.
• FCI. (2019). Hunting Dogs. Retrived from http://www.fci.be/en/search.aspx?q=hunting+dogs. E.T. 20.09.2019.
• Gürbüz, S., Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe-Yöntem-Analiz. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
• Güven, Ö., Hergüner, G., (1999). Türk Kültüründe Avcılığın Temel Dayanakları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. S.5 s. 32-49.
• Huş, S. (1974) Av Hayvanları ve Avcılık, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları İstanbul. s.14-17.
• İlhan, N., Şenel, M. (2008). Dîvânu Lugat’it Türk’e Göre Av, Avcılık ve Hayvancılıkla İlgili Kelimeler ve Kavram Alanları. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. C.3. S.1. s. 259-277.
• Kahraman, A.(1995). Osmanlı Devletinde Spor. Kültür Bakanlığı Yayını. Ankara.1995. s. 151-232.
• Kırmızıbayrak T., Takcı İ., (2006). Body Weight and Morphological Characteristics of Tarsus Çatalburun Dogs, Indian Vet. J., S.83 s.914-915.
• KİF. (2020). Köpek Irkları Kinolojisi Federasyonu. Retrived from https://kif.org.tr/tr. E.T. 05.05.2020.
• Ögel, B. (1993). Türk Mitolojisi –I Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ankara
• Ögel, B. (1995). Türk Mitolojisi –II Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ankara.
• Öncül, O. (1983). Sadık Dostumuz Köpekler Ailesi. Dönmez Ofset. Ankara.
• Petek M., (2010). Köpek Üretim ve Eğitimi Öğrenci Ders Notları, Bursa, Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi.
• Petek M. (2011). Çatalburun Köpekleri. Türkiye Köpek Irkları Çalıştayı. İ.Ü. Köpek Psikolojisi ve Eğitimi Kulübü, 21. Mart. 2011, İstanbul.
• Petek, M., Dinçel, D. (2012). Çatalburun Köpekleri ve Irk Özellikleri. Uludağ üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi. C.31, S.1 s. 25-28.
• Pugnetti, G. (2001). Köpek Ansiklopedisi. Arkadaş Yayınevi. Ankara.
• Reed, S. (2003). İngiltere & Avrupa’da Türk Köpekleri. I. Uluslararası Kangal Köpeği Sempozyumu Kitabı, 11.07.2003, Devran Matbaası. Ankara.
• Sevimli, A. (2007). Alman çoban köpeği ve labrador retriever ırkı köpeklerde başlıca dölverimi özellikleri, yavrularda büyüme ve eğitim performansı. Yayınlanmamış doktora tezi. Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Tarsuscatalburun. (2020). Polise Çatalburun Köpekleri. http://www.tarsuscatalburun.org. E.T.10.05.2020.
• Tiftikçioğlu C. (2007). Çatalburun (Turkish Pointer). Ankara Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Bülteni, Ankara.
• TSE. (2002). Türk Tazısı Standardı. Türk Standartları Enstitüsü, TS 12893, Ankara.
• Uluışık, Y.P., (2017). Türk ve Dünya Mitolojilerinde Sirius Kültü. Mediterranean Journal of Humanities. C.6 S.2 s.345-365.
• Yalçın, B.C. (1981) Genel Zootekni. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Yayınları: 1. İstanbul.
• Yılmaz, O., Ertuğrul M. (2011a). Some Morphological Characteristics of Turkish Tazi (Sighthound). Journal of Animal and Plant Sciences, 21(4): 794-799.
• Yılmaz, O., Ertuğrul, M. (2011b). Some Morphological Traits of the Zagar (Erect-ear) Dog in Turkey. Iğdır Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2): 107-112.
• Yılmaz, O., Ertuğrul M. (2012a). Some Morphological Characteristics of the Tarsus Fork-nose Dog in Turkey. Bulgarian Journal of Agricultural Science, 18(1): 111-115.
• Yılmaz, O., Ertuğrul, M. (2012b). Türkiye Yerli Köpek Irk ve Tipleri. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi C. 2, S.1 s. 99-106.
• Yılmaz O. (2005). Kangal Köpeği-Tarihçesi, Tanıtımı, Yetiştirilmesi, Islahı. Öztepe Matbaası, 240. Ankara.
• Yürekli, T. (2018). Memlûkler Döneminde Kilâbzîler Ve Av Köpekleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi C.1, S.30, s.236-244.