BİR İLETİŞİM BECERİSİ OLARAK: “UYGUN KENDİNİ AÇMA DAVRANIŞI”

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 1, 126 - 136, 31.07.2024

Meryem Karaaziz

https://doi.org/10.55978/sobiadsbd.1279643

Öz

İletişim, kişilerarası ilişkilerin en temel aracıdır. Bu aracı en etkin biçimde kullanabilmek ise iletilecek olan iletinin doğru bir biçimde alıcıya ulaşmasından geçmektedir. Bunun sağlanmasında ise iletişim becerilerininden “kendini açma” davranışı önemli bir rol oyanamaktadır. Ancak, kendini açma davranışını gerçekleştirirken dikkat edilmesi gereken bunun uygun bir biçimde gerçekleştirilmesidir. Uygun kendini açma davranışı (appropriate self-disclosure), bireyin uygun zaman ve mekânda uygun bireylere kendisine ait duygu ve düşünceleri aktarmasıdır. Bu davranış, bir yandan kişinin diğerleri ile olan ilişkilerini etkilerken diğer yandan da kişinin kendi “iyilik hali”ni etkilemektedir. Kendini açma davranışı yaşa, cinsiyete, açıldığı kişiye, açılma konularına, açılmada karşıklılığa ve yaşanılan kültüre göre değişiklik göstermektedir. Uygun kendini açma davranışı ile çocukluk döneminde kendini ifade tarzı karşısında nasıl tepki aldığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Bununla birlikte, bireyin kendini açma davranışı hangi insan davranışının içinde olduğunu da göstermektedir. Bu çalışmada etkili bir iletişimin kurulması ve devam ettirilebilmesi için gerekli olan iletişim becerilerinden “uygun kendini açma” davranışının kişilerarası ilişkilerdeki önemini vurgulamak amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

kişilerarası iletişim, kendini açma, uygun kendini açma

Kaynakça

• Bak, J. Y., Lin, C. Y. ve Oh, A. (2014). Self-disclosure topic model for Twitter conversation. Proceeding of the Joint Workshop on Social Dynamics and Personal Attributes in Social Media, 42-49.
• Bayraktaroğlu, H. V. (2015). Eğitim ortamında öğretmen öğrenci iletişimi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(3), 262-285.
• Chen, L. ve Cheng S. H. M. (2001). Perceived family communication patterns and selfdisclosure to parents: a study of youngsters in Hong Kong. Annual Meeting of The International Communicaiton Association, 27, 454-463.
• Cihangir, Z. (2004). Kişilerarası İletişimde Dinleme Becerisi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Collins, N. L. ve Miller, L. C. (1994). Self-Disclosure and Liking: A meta-analytic review. American Psychological Association, 116(3), 457-475.
• Cüceloğlu, D. (2002). İletişim Donanımları. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Cüceloğlu, D. (2004). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Cüceloğlu, D. (2009). Yeniden İnsan İnsana. İstanbul: Remzi Kitabevi. Çetinkaya, B. (2009). Kendini Açma. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çetinkaya, B. ve Akbaba, S. (2011). Üniversite öğrencilerinin kendini açma davranışları ile bağlanma stilleri arasındaki ilişki. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 1-18. Derlega, V. J., Winstead, B. A. ve Greene, K. (2008). Self-Disclosure and Starting a Close Relationship. S. Sprecher, A. Wenzel, J. Harvey (Ed.). Handbook of Relationship Beginnings (s. 153–174). Psychology Press: New York.
• Dindia, K. ve Allen, M. (1992). Sex differences in self-disclosure: A meta-analysis. American Psychological Association, 112(1), 106-124.
• Erözkan, A. (2005). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerini etkileyen faktörler. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 22, 135-150.
• Erözkan, A. (2007). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerini etkileyen faktörler. Eğitim Bilimleri Dergisi, 26(26), 59-68.
• Erözkan, A. (2009). Üniversite öğrencilerinin kişiler arası ilişki tarzları ve mizah tarzları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 56-66.
• Erözkan, A. (2013). İletişim becerileri ve kişilerarası problem çözme becerilerinin sosyal yetkinliğe etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(2), 731-745.
• Gardon, T. (1990). Ana Baba Okulu. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Gardon, T. (2001). Çocukta Dış Disiplin mi? İç Disiplin mi? İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Gardon, T. (2005). Etkili Ana Baba Eğitiminde Uygulamalar. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Gardon, T. (2010). Etkili Öğretmenlik Eğitimi. İstanbul: Profil Yayıncılık.Greene, K., Derlega, V. J. and MathewsBak, A. (2012). Self-Disclosure in Personal Relationships. A. Vangelisti ve D. Perlman (Ed.). Personal Relationship (s.409-428). Cambridge: Cambridge University Press. Gülbahçe, E. (2010). Evaluation of student’s communication skills at K.K. education faculty Journal of Physical Education and Sport Sciences, 12 (2), 12-22.
• Gündoğdu, R. (2010). Farklı puan türüne göre eğitim fakültesine gelen öğrencilerin kendini açma davranışlarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 748-777.
• Hasta, D. ve Güler, E. (2013). Saldırganlık: Kişilerarası ilişki tarzları ve empati açısından bir inceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 64-104.
• Hollenbaugh, E. E. ve Everett, M. K. (2013). The Effects of Anonymity on Self-Disclosure in Blogs: An Application of the Online Disinhibition Effect. Journal of Computer-Mediated Communication, 18 (3), 283-302.
• Izgar, H. ve Arslan, C. (2000). Psikolojik danışmanlık ve rehberlik bölümü öğrencilerinin kendini açma davranışlarının gelişiminin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 308-327.
• Joinson, A. N.ve Paine, C. B. (2007). Selfdisclosure, privacy and the internet. The Oxford handbook of Internet psychology, 237–252
• Kaya, A. (2015). Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim. Ankara: Pegam Akademi.
• Koç, B. (2014). Kişilerarası ilişki tarzlarının saldırganlık ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(4), 160-182.
• Koç, B., Terzi, Y. ve Gül, A. (2015). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ile kişilerarası problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(1), 369-390.
• Metin, H. (2011). Empatik iletişim ve yönetişim. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 32,178-204.
• Murray, S .L., Rose, P., Bellavia, G. M., Holmes, J. G. ve Kusche, A. G. (2002). When rejection stings: how self-esteem constrains relationship-enhancement processes. Journal of Personality and Social Psychology, 83(3), 556-573. Murray, S. L. (2001). The contingencies of ınterpersonal acceptance: when romantic relationships function as a self-affirmational resource? Motivation and Emotion, 25(1), 163-189.
• Myer, A. (2007). A study of the differences between appropriate and inappropriate interpersonal self-disclosure in a work environment. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Empori State University.
• Oral, A. E. (1994). İntihar girişimi olan kadınların duygularını açma davranışı. Kriz Dergisi,2(2), 299-310.
• Osterhout, W. ve Ann, S. (2004). The relationship of attachment, ındividuation, motivation, self-esteem, and coping to the retention of college students. Personality Social Psychology Bulletin, 30, 1243-1254.
• Öksüz, Y. (2005). Duyguların açılması eğitiminin üniversite öğrencilerinin yalnızlık düzeylerine etkisi. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 185-195.
• Öksüz, Y. (2012). The impact of emotional disclosure training on emotional expression of university students. Inernational Journal of Social Sciences, 5(2), 421-438.
• Özer, K. (2005). İletişimsizlik Becerisi. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Pathak, S. (2012). Parental monitoring and self-disclosure of adolescents. Journal of Humanities and Social Science, 5(2), 01-05.
• Rubin, Z., Hill, C. T., Peplau, L. A. ve Dunkel-Schetter (2009). Self-disclosure in dating couples: Sex roles and the ethic of openness. Journal of Marriage and the Family,42(2), 305-317.
• Seamon, C.M. (2008). Self-esteem, sex differences, and self-disclosure: A study of the closeness of relationships.The Osprey Journal of Ideas and Inquiry, 99, 153-167.
• Selçuk, Z. (1992). İnsan İlişkilerinde Kendini Açma. Ankara: Vadi Yayıncılık. Sheldon, P. ve Pecchioni, L. (2014). Comparing relationships among self-disclosure, social attraction, precitability and trust in exclusive facebook and exclusive face to face relationships. American Communication Journal, 16(2), 1-14.
• Üstün, B., Akgün, E. ve Partlak, N. (2005). Hemşirelikte İletişim Becerileri Öğretimi. İzmir: Okullar Yayınevi.
• Yalom, I. (1992). Grup Psikoterapisi’nin Teori ve Pratiği (Çev. Ataman G. ve Özgür K.). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
• Yılmaz, M. (2010). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası ilişki tarzları ve kendini açma düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Muğla Üniversitesi, Muğla.
• Yüksel, Ç. (2008). Üniversite öğrencilerinin kişilerarası ilişkilerinde yaşadıkları problemleri çözme becerilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.