Sosyal Ticaretin Tüketici Satın Alma Niyeti Üzerindeki Etkisinin Sosyal Öğrenme Teorisi Perspektifinden İncelenmesi: Instagram Örneği

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 57 - 65, 22.12.2020

Cemre Türkcan Olgun Kitapçı

Öz

Bu çalışmada sosyal ticaret teknolojilerinin bilişsel ve duygusal değerlendirme sürecini nasıl etkilediğini ve bu etkinin sonucunda tüketicinin satın alma niyetini nasıl şekillendirdiği konusunu incelemeyi amaçlamaktadır. 400 Instagram kullanıcısına çevrimiçi anket uygulanmış Instagram üzerinden alışveriş deneyimi sahip olmayan 146 katılımcının anketi sonlandırılmıştır. 254 katılımcıdan elde edilen veriler yapısal modellemesi kullanılarak paket program aracılığıyla analiz edilmiştir. Analiz neticesinde elde edilen bulgulara göre kullanıcı profilinden öğrenme, tüketicinin bilişsel ve duygusal değerlendirme boyutlardaki tutumunu ve bilişsel ve duygusal değerlendirmenin müşterilerin satın alma niyetini önemli ölçüde etkilediğini ortaya koymuştur. Sosyal işaretlerden öğrenme ise müşterilerin bilişsel ve duygusal değerlendirme sürecine etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal İşaretlemelerden Öğrenme ve Kullanıcı Profillerinden Öğrenmenin psikolojik sürece ve sonrasında satın alma niyetine etkisinin ölçülmesi ve ayrıca Türkiye’de yapılacak ve Instagram’da çalışılacak olması çalışmanın özgünlükleridir.

Anahtar Kelimeler

Satın Alma Niyeti, Sosyal Ticaret, Instagram, Sosyal Öğrenme Teorisi

Kaynakça

• Akman, İ. ve Mishra, A. (2017). “Factors influencing consumer Intention in Social commerce adoption”. Information Technology & People, 30(2):357.
• Al-Hasan, A (2018). “Online Social Stock Picking: An Empirical Examination, Internatıonal Journal Of Electronıc Commerce, 22(1), 66-97.
• Aydın, B. (2019) Türk Mutfak İmajı ve Ülke İmajının Ülkeyi Ziyaret Etme Niyetine Etkisinin İncelenmesi, Basılmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Bahar, B. (2019). “Sosyal Öğrenme Kuramı ve Sosyal Değişim Kuramı Perspektifinden Etik Liderlik”. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16): 239-242.
• Can, L. (2017). “Sosyal Medya Pazarlaması Kanalı Olarak Instagram’da Algılanan Sürü Davranışı ve Satın Alma Niyeti”. Akademik Bakış Dergisi, 59-Ocak-Şubat, 208-220.
• Chavis, A. M. (2011). “Social learning theory and behavioral therapy: Considering human behaviors within the social and cultural context of individuals and families”. Social Work in Public Health, 22(1): 471–481.
• Chen, A., Lu Y ve Wang B. (2017) “Customers’ purchase decision-making process in social commerce: A social learning perspective”, International Journal of Information Management, 37(6): 627-638.
• Curty R.G. ve Zhang P. (2013). “Website Features that Gave Rise to Social Commerce: A Historical Analysis”, Electronic Commerce Research and Applications, (12), 260-279.
• Çakıcı, A.C., Canpolat, G.F., Es Yılmaz, B. ve Tor Kadıoğlu, C. (2018) “Moda Bilinci ve Prestij Duyarlılığı: Fiyat Duyarlılığı Yüksekliğine Göre Karşılaştırmalı Bir Çalışma”, 23. Ulusal Pazarlama Kongresi, 27-29 Haziran: 111-128.
• Demirbaş, M. (2005). Fen Bilgisi Öğretiminde Sosyal Öğrenme Teorisinin Öğrenme Ürünlerine Etkisinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi.
• Dörtyol, İ.T., Coşkun, A. ve Kitapci, O., (2018) "A Review of Factors Affecting Turkish Consumer Behaviour", in: Marketing Management in Turkey (Marketing in Emerging Markets), Selcen Ozturkcan , Elif Yolbulan Okan, Eds., Emerald Publishing Limited , West Yorkshire: 105-139.
• Estelles, E., Moral, E. ve Gonzalez, F. (2010). “Social Bookmarking Tools as Facilitators of Learning and Reseach Collaboratice Processes: The Diigo Case”, Interdiscriplinary Journal of E-Learning and Learning Objects, (6), syf.175-191.
• Friedrich, T., Overhage, S., Schlauderer, S. ve Eggs, H., (2015). “Selecting Technologies for Social Commerce: Towards a Systematic Method”, ECIS 2015 Completed Reseach Papers. syf 50.
• Hajli, M., (2015). “Social commerce constructs and consumer’s intention to buy”, International Journal of Information Management, (35), syf. 183-191.
• Hoffman, K. D. ve Bateson, J. E. G. (2016). Services Marketing: Concepts, Strategies & Cases. Cengage Learning, USA. Huang, Z., ve Benyoucef, M. (2013). “From e-commerce to social commerce: A close look at design features”. Electronic Commerce Research and Applications, 12(4), 246–259.
• Huang, Z., Yoon, S. Y. ve Benyoucef, M. (2012), "Adding Social Features to E-Commerce", in Proceedings of the Conference on Information Systems Applied Research, syf.1-11.
• Ickler, H., Schülke, S., Wilfling, S. ve Baumöl, U. (2009), "New Challenges in E-Commerce: How Social Commerce Influences the Customer Process", in Proceedings of the 5th National Conference on Computing and Information Technology (NCCIT), syf. 51-57.
• Kara, T. (2012). “Sosyal Medya Ağlarının Sosyal Ticaret Ağına Dönüşümü: Facebook Örneği”. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11(4): 1419-143.
• Kwahk, K.-Y. ve Ge, X. (2012), "The Effects of Social Media on E-Commerce: A Perspective of Social Impact Theory", in Sprague, R. H. (ed.), Proceedings of the 45th Hawaii International Conference on System Sciences (HICSS), syf. 1814-1823.
• Lee, Y., Chen, A. N., ve Ilie, V. (2012). “Can online wait be managed? The effect of filler interfaces and presentation modes on perceived waiting time online”. MIS Quarterly, 36(2): 365–394.
• Leitner, P. ve Grechenig, T. (2008), "Customer Generated Content: Embedding Interactive Collaboration Tools into E-Shops", in Proceedings of the International Conference E-Commerce (IADIS), syf. 271-274.
• Leitner, P. ve Grechenig, T. (2009), "Scalable Social Software Services: Towards a Shopping Community Model Based on Analyses of Established Web Service Components and Functions", in Sprague, R. H. (ed.), Proceedings of the 42nd Hawaii International Conference on System Sciences (HICSS), syf. 1-10.
• Liu, L., Shi, Y., Tian, X. ve Yan, J. (2019) How Does Social Tie Influence the User Information Sharing Behavior in Social Commerce Sites, Bilgisayar Bilimi Ders Notları (including subseries Lecture Notes in Artificial Intelligence and Lecture Notes in Bioinformatics), 298-305.
• Lorenzo, O., Kawalek, P., Ramdani, B. (2012). “Enterprise Applications Diffusion within Organizations: A Social Learning Perspective”. Information & Management, 49: 47-57.
• Marsden, P. (2010). Social commerce (english): Monetizing social media. Retrieved from http://books.google.com.hk/books/about/Social_Commerce_english.html?id=8HnQ1F6bSz4C
• Meydan, C.H. ve Şeşen H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi AMOS Uygulamaları, 2. Baskı, Detay Yayıncılık.
• Olbrich, R. ve Holsing, C. (2012), "Modeling Consumer Purchasing Behavior in Social Shopping Communities with Clickstream Data", International Journal of Electronic Commerce, (16)2, syf. 15-40.
• Shadkam, M. ve O'Hara, J. (2013), "Social Commerce Dimensions: The Potential Leverage for Marketers", Journal of Internet Banking and Commerce, (18)1, syf.1-14.
• Tariq, A., Wang, C., Tanveer, Y., Akram, U. ve Akram, Z. (2019). Organic Food Consumerism Through Social Commerce in China, Asia Pacific Journal of Marketing and Logistics, 31(1), 202-222.
• Tu, C. H. (2000). “On-line learning migration: From social learning theory to social presence theory in a CMC environment”. Journal of Network and Computer Applications, 23(1), 27–37.
• Wang, C. ve Zhang, P. (2012), "The Evolution of Social Commerce: The People, Management, Technology, and Information Dimensions", Communications of the Association for Information Systems, (31)5, syf. 105-127.
• Zhou, L., Zhang, P. ve Zimmermann, H.-D. (2013), "Social Commerce Research: An Integrated View", Electronic Commerce Research and Applications, (12)2, syf.61-68.