Yerelin Otoritesi, Merkezin Demokrasisi: Şırnak-İdil'de Kalkınma Projesi Önerisi

Yıl 1998, Cilt: 1 Sayı: 1-2, 1 - 31, 31.10.1998

Neşe Özgen

Öz

Bu araştırma, Şırnak ili idil ilçesinde kalkınma ivmeleri, mevcut yapısal
sorunlar ve çözüm önerileri geliştirmek üzere, Temmuz-Ağustos 1997'de
idil merkez ilçe ve 21 köyünde ( 19 köy ve 2 mezrada) gerçekleştirilen bir
alan çalışmasına dayanmaktadır. GAP'a ilişkin tüm toplumsal politikalar,
sürdürülebilir insani gelişme hedeflerine yönelmektedir. Bu politikalar temel
olarak sürdürülebilir kalkınmanın üç temel ayağı üzerine oturmaktadır:
katılımcılık, kalkınmada eşitlik ve adalet ve insan kaynaklarının geliştirilmesi.
Bu üç ana eksenden mahrum bir kalkınma programı yeterli bir
biçimde sürdürülememekte, insan faktörünü hesaba katmayan ve salt ekonomik
hedeflerin tespiti ile ilerlemeye çalışan politikalar, soluksuz ve yetersiz
kalmaktadır. Çalışmada ldil'in sosyo-kültürel yapısı ve ekonomik
potansiyelleri değerlendirilerek, uygun kalkınma yöntemi belirlenmeye
çalışılmıştır. Ayrıca GAP ile başlamış bulunan Bölgesel Kalkınma sürecine
ldii'in hangi özel koşullarla dahil edilebileceği incelenerek önerilerde
bulunulacaktır.

Anahtar Kelimeler

bölgesel kalkınma, kalkınma politikaları, tarımsal kalkınma, yoksulluk kültürü, Kürtler

Kaynakça

• ALAVI, H. (1982) "The Structure of Peripheral Capitalism", lntroduction to the Sociology of Developing Societies, ( eds. H.Alavi and T. Shanin), London: MacMillan Press.
• ANDREWS, P. A. (1989) Ethnic Groups in the Republic of Turkey, Weisbaden.
• ARFA, H VE BOİS, T. (der.) (1991), Kürtler Üzerine, Ankara: Öz-Ge Yay.
• ARUOBA, Ç. (1988) "Tarımda Teknolojinin Değişmesinin Gelir Dağılımına Etkisi", Türkiye'de Tarımsal Yapılar: 1923-2000, (der. , Ş.Pamuk ve Z.Toprak), Ankara: Yurt Yay.
• BEŞİKÇİ, İ. (1992) Doğu Anadolu'nun Düzeni, Ankara: Yurt Yay.
• BİLGİN, N. (1997) " Kurban veya Mağdur Psikolojisi", iç Siyaset ve İnsan, İstanbul: Bağlam Yay.
• BİLGİN, N. (1997)"Mağdur Cemaatler Oyunu", iç Siyaset ve İnsan, İstanbul: Bağlam Yay.
• BEDİRXAN, Celadet Ali (Herekol Azizan) (1997) Kürt Sorunu Üzerine, (Çev. Taylan Doğan), İstanbul: Avesta Yay.
• ÇELİK, M., (1996) Ortadoğu Mozaiği, Süryaniler-Nasturiler, Fırat Üniversitesi, Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Yay., Sayı: IV.
• DOĞANAY, F. (1994) Sosyo-Kültürel Dönüşme Sürecinde Harran Ovası ve GAP Uygulaması, Ankara: DPT Yay.
• ERGİL, D. (1995) Doğu Sorunu- Teşhisler ve Tespitler, TOBB Özel Araştırma Raporu, Stratejik Araştırmalar Dizisi, No: 1.
• FINKEL, A. ve SİRMAN, N. (eds), (1990) Turkish State and Turkish Society, NewYork: Routledge.
• Genelkurmay Belgelerinde Kürt İsyanları, (1992), İstanbul: Kaynak Yay.
• GÖKALP, Z. (1992) Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler, İstanbul: Sosyal Yay.
• GÖKÇE, B. (1996) Türkiye'nin Toplumsal Yapısı ve Toplumsal Kurumlar, Ankara: Savaş Yay.
• GÜNEL, Aziz, (1970) Türk Süryaniler Tarihi, İstanbul: Oya Matb.
• HALL, A. (1988) "Community Participation and Development Policy: A Sociological Perspective", in Development Policies: Sociological Perspectives, (eds. A.Hall and J.Midgley), Manchester: Manchester University Press.
• KIRAY, M. (1984) Ereğli: Ağır Sanayiden Önce Bir Sahil Kasabası, İstanbul: İletişim Yay.
• KİRİŞÇİ, K. ve WINROW, G.M. (1997) Kürt Sorunu, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
• LEWIS, O. (1965) İşte Hayat, İstanbul: E Yay.
• LONG, N. (1988) "Sociological Perspectives on Agrarian Development and State Intervention", in Development Policies: Sociological Perspectives, (eds. A.Hall and J .Midgley ), Manchester: Manchester University Press.
• MUTLU, S. (1995) "Population of Turkey by Ethnic Groups and Provinces", New Perspectives on Turkey, 12, Spring: 33-60.
• MUTLU, S. (1996) "The Southeastem Anatolia Projeci (GAP) of Turkey: Its Context, Objectives and Prospects", ORIENT, 37 March. No:1: 58-96.
• NİKİTİN, B. (1991), Kürtler: Sosyolojik ve Tarihi İnceleme, C.1 ve 2, İstanbul: Deng Yay.
• RAHNEMA, M. ( 1994 ), "Poverty", in The Development Dictionary, ( ed. W. Sachs). London: Zed Books.
• ŞEREFHAN, (1990), Şerefname, (çev. M.Emin Bozarslan), İstanbul: Hasat Yay.
• TAYLOR, G. (1979) From Modernization to Modes of Production, Landon: MacMillan Press.
• TÜRKDOĞAN, O. (1995) Güneydoğu Kimliği; Aşiret- Kültür ve İnsan, Bolu: Türk Ocağı Yay.
• Von BRUINESSEN, M. (1992) Ağa, Şeyh, Devlet, İstanbul: Öz-ge Yay.
• Von BRUINESSEN, M. (1995) Kürdistan Üzerine Yazılar, İstanbul: İletişim.
• YALÇIN-HECKMANN, L. (1990) "Kurdish Tribal Organization and Loca! Political Processes", in Turkish State and Turkish Society, (eds. A.Finkel and N. Sirman), NewYork: Routledge.
• İSTATİSTİKLER- DOKÜMANLAR:
• Beldeler Dergisi, İdil Sayısı, 1983.
• DİE, İstatistiklerle Türkiye, 1996.
• DİE, Türkiye İstatistik Yıllığı, 1996.
• DİE, 1990 Genel Nüfus Sayımı, 1991.
• DİE, 1991 Genel Tarım Sayımı, 1993.
• DİE, Tarım İstatistikleri Özeti, 1995.
• DİE, Hanehalkı Tüketim Harcamaları Anketi, 1996.
• DİE, Coğrafi Bölge Ayrımında İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Gruplarının ve Gelişmişlik Seviyelerinin Belirlenmesi, 1997.
• DPT, Türkiye'de Yeri eşme Merkezlerinin Kademelenmesi, ( 1982), c.II
• GAP Bölgesinde Toplumsal Değişme Eğilimleri Araştırması, (1993),
• TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası.
• GAP Bölgesi Baraj Göl Aynasında Kalacak Yörelerde İstihdam ve Yeniden Yerleştirme Sorunları Araştırması, (1994), Sosyoloji Derneği.
• GAP Bölgesi Nüfus Hareketleri Araştırması, (1994), ODTÜ Sosyoloji Bölümü.
• GAP-UNDP Sürdürülebilir Kalkınma Programı, (1997).
• GAP-21.Yüzyılda Kadın ve GAP, (1997).
• GAP-Sosyal Politika Hedefleri, (1997).
• GAP-Sanayileşme Stratejisi, (1997).
• GAP-Şırnak Sosyo-Ekonomik Profili, (1997), GAP İlleri Sosyo- Ekonomik Profilleri.
• GAP-EKA Ekonomik Kalkınma Ajansı Model Etüdü, Nihai Rapor, 1991. Şırnak, 73, 1990 Genel Nüfus Sayımı, DİE.
• Şırnak- il Yıllığı, (1991).
• 1996 Yılında Şırnak, ŞIRGEV Yay., No:l.
• ŞIRGEV:Kuruluşundan Bugüne, 1995-1997, ŞIRGEV Yay., No: 2.