Nazîre Mecmûaları ve Hisâlî'nin Metâliü'n-Nezâiri

Yıl 2005, Cilt: 6 Sayı: 8, 47 - 56, 01.06.2005

Bilge Kaya

Öz

Bu makalede, nazîre ve nazîre geleneği üzerinde kısaca durulduktan sonra Anadolu sahasında derleyicisi bilinen ve kütüphanelerde kayıtlı beş nazîre mecmûası hakkında genel bilgi verilmiş, mecmûaların edebiyat tarihi araştırmaları açısından temel kaynaklardan olduğu ve önemi vurgulanmış ve XVII. yüzyıl şâirlerimizden Hisâlî’nin Metâliün-nezâir’inin muhtevası, tertip şekli ve özellikleri anlatılmıştır

Anahtar Kelimeler

Dîvan Edebiyatı, Nazîre Mecmûaları, Hisâlî, Metâliü’n-nezâir

Nazîre Corpus and Hisâlî’s Metâliü’n-nezâir

Öz

In this article, it has been given a general information about five nazîre corpus whose authors are known in Dîvan literature and are registered in libraries after deliberating shortly on nazîres and the tradition of nazîre. It has been emphasized that corpus are basic sources in view of history of literatary studies and their importance then the Metâliü’n-nezâir of Hisâlî,(Hisâlî who is one of the 17th century poets) had been introduced with its content and compositon style

Anahtar Kelimeler

Dîvan Literature, Nazîre Corpus, Hisâlî, Metâliü’nnezâir

Kaynakça

• ABDULKADİROĞLU, Abdulkerim. “Edebiyatta Metodoloji Açısından Elyazmaları ve Nâdir Eserler Üzerine Notlar”, Aynı yazar, Kültürü- müzden Esintiler, 527-556, Ankara 1997, Anıl Matbaa ve Ciltevi.
• ABDULKADİROĞLU, Abdulkerim. “Sofuzâde Mehmet Tevfik Efendi ve On Üç Nazîresi-Yirmi İki Na’tı”, Türklük Araştırmaları Dergisi, 7, 53-90, İstanbul 1993, MÜFEF Yayını.
• AKTAŞ, Hasan. “Nazîrecilik Geleneği ve Çağdaş Şiirimizin Ufukları”, Hece Türk Şiiri Özel Sayısı, S.53-54-55 (Mayıs-Haziran-Temmuz 2001), s.282-294.
• AKÜN, Ömer Faruk. “Divan Edebiyatı”, TDV İslam Ansiklopedisi, IX, 369-427, İstanbul 1994.
• AKYÜZ, Kenan ve başk. “Nazîre”, MEB Türk Ansiklopedisi, XXV, 160- 161, İstanbul 1997.
• AMBROSS, Edith G. “Nazîre, The will- o’-the wisp of Ottoman Divân Poetry”, Wiener Zeitschrift für die Kunde Des Morgenlandes, 79, 57-65, 1989.
• AYDEMİR, Yaşar. Şâirlerin Edebi Kişiliğinin Tespitinde Mecmûaların Rolü. Türk Kültürü, 464, 731-744, Ankara Aralık 2001, Ankara Üniversitesi Basımevi.
• AYDEMİR, Yaşar. “Şiir Mecmûaları ve Metin Teşkilinde Mecmûaların Rolü” Bilig, 19 147-156, Ankara 2001.
• AYNUR, Hatice. Üniversitelerde Eski Türk Edebiyatı Çalışmaları Tezler, Yayınlar, Haberler 2003, İstanbul 2004.
• Bursalı, Mehmet Tahir. Osmanlı Müellifleri c.II, İstanbul 1333, Matbaa-i Amire.
• CANPOLAT, Mustafa. Ömer bin Mezid-Mecmûatü’n-nezâir Ankara 1995 TDK yayını.
• DİLÇİN, Cem. Türk Şiir Bilgisi, Ankara 1983, TDK Yay.
• ERCAN, Özlem Peşteli Hisâlî ve Divânının İncelenmesi Bursa 2003,UÜSBE (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Danışman Prof.Dr. Coşkun Ak.
• GİBB, E.J.Wilkinson. Osmanlı Şiir Tarihi I-II (Çev. Ali Çavuşoğlu), Ankara 1999, Akçağ Yay.
• Hisâlî Mecmaü’n-nezâir, Süleymaniye (Lala İsmail).576.
• Hisâlî. Metâliü’n-nezâir, I,II, Nuruosmaniye Ktp. 4253.
• Hisâlî Metâliü’n-nezâir I,II Ali Emirî Manzum Eserler No:679,680
• İPEKTEN, Halûk. Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, İstanbul 1996, Dergah Yay.
• İSEN, Mustafa. “Divân Şiirinde Nazîre Geleneği”, Ötelerden Bir Ses, Ankara 1997, Akçağ Yay.
• KAYA, Bilge. Hisâlî Hayatı-Eserleri ve Metâliü’n-nezâir Adlı Eserin Birinci Cildi (İnceleme-Metin) Ankara 2003, GÜSBE (Yayınlan- mamış Doktora Tezi) Danışman Prof. Dr. Abdulkerim Abdulka- diroğlu
• KÖKSAL, M. Fatih. Edirneli Nazmî Mecmaü’n-nezâir (İnceleme-Tenkit- li Metin), 2001, HÜSBE (Yayınlanmamış Doktora Tezi) Danışman Prof. Dr. Osman Horata.
• KÖKSAL, M. Fatih. “Nazîre Kavramı ve Klasik Türk Şiirinde Nazîre Yazıcılığı”, Diriözler Armağanı, Ankara 2003, Bizim Büro Basımevi.
• KUT, Günay. “Mecmûa”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi , 6, 170- 173, İstanbul 1986, Dergah Yay.
• Komisyon. “Nazîre”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, 6, 544-545, İstanbul 1986, Dergah Yay.
• PALA, İskender. Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü, Ankara 1990, Akçağ Yay.
• ÜNVER, İsmail. “Eski Türk Edebiyatında Matlalar Dizini”, III. Uluslar arası Türk Kültürü Kongresi Bildirileri, 529-533, Ankara 1993.