Kentsel Yoksulluk Sorununun Kültürel Faktörlerle Analizi: Bursa Örneği Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2007, Cilt: 8 Sayı: 13, 211 - 233, 01.12.2007

Doğan Bıçkı

Öz

Kentsel Yoksulluk Sorununun Kültürel Faktörlerle Analizi: Bursa Örneği Üzerine Bir Değerlendirme Bu yazıda kentsel yoksulluk sorunun kültürel/moral nedenlerine dikkat çekilmektedir. Yoksulluk sorunuyla ilgili literatürün çok ağırlıklı bölümü, kentsel yoksulluğun, işsizlik, gelir yetersizliği, sosyal transferlerde yapılan kesintiler gibi ekonomik nedenlerine vurgu yaparken, sosyolojik nitelikteki özelliklerini ihmal etmektedir. Bu yazıda ise, genel olarak “yapısal nedenler” olarak adlandırılan politik-ekonomik nitelikli yaklaşımların dışında kalan tezler tartışılmaktadır. Kültürel nitelikli analizlerin bir bölümü, etnik temelli ayrımcılıktan kaynaklanan sorunlar üzerine yoğunlaşırken; diğer bir grup yaklaşım ise yoksulluk konusunu, maddi yoksunluğun ötesinde bir kültür biçiminde değerlendirmektedir.Yanlış devlet desteğinin yoksulluğun kalıcılaşmasını sağladığı şeklindeki görüşler de yoksulluk kültürü argümanını güçlendirmiştir. Bursa’nın Nilüfer (2004), Yıldırım ve Osmangazi (2006) ilçelerine bağlı yoksulluk alanlarında yürütülen nitel araştırmada, bu konuyla ilgili kayda değer sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlar, kentsel yoksullukla ilgili kültürel nitelikli kuramsal mülahazaların geçerlilik düzeyi hakkında fikir oluşturmak bakımından da önemlidir

Anahtar Kelimeler

Kentsel Yoksulluk, Ayrımcılık, Yoksulluk Kültürü, Yanlış Devlet Desteği

ANALYSIS OF URBAN POVERTY BY CULTURAL FACTORS: AN OVERVIEW ON BURSA CASE

Öz

This article deals with the cultural and moral reasons for urban poverty. A substantial part of the literature on urban poverty focuses on economic, such as unemployment, insufficient income and deductions on social transfers thus neglecting the sociological factors which contribute to this problem. This article, discusses in general the sociological factors other than the political and economic approaches called "structural reasons". While some portion of the cultural analysis dwells on problems resulting from ethnic segregation, another approach considers poverty as a deeply rooted problem in some cultures, the scope of which is beyond any kind of material deprivation. The argument of a culture of poverty is supported by the fact that misused state aid has led poverty to become a permanent problem. In a qualitative study conducted in the poor quarters of Nilüfer (2004), Yıldırım and Osmangazi (2006) districts of Bursa, a number of significant results were obtained concerning this matter. The findings of this study are also important in developing opinions about the actual validity of the theoretical considerations with cultural implications regarding urban poverty

Anahtar Kelimeler

Urban Poverty, Segregation, Culture of Poverty, Perverse State Incentives

Kaynakça

• Baeten, Guy. (2001) “The Europeanization of Brussels and the Urbanization of Europe: Hybridizing The City Empowerment and Disempowerment In The EU District”, European Urban and Regional Studies, 8(2).
• Bozkurt, Veysel. (2000), Püritanizmden Hedonizme Yeni Çalışma Etiği ("New Work Ethics from Puritanism to Hedonism"), 1st Edition, Bursa: Alesta Yayınevi.
• Danış, Didem. (2001), “İstanbul’da Uydu Yerleşmelerin Yaygınlaşması: Bahçeşehir Örneği”, 2001.Yüzyıl Karşısında Kent ve İnsan ("Satellite Settlements in Istanbul: Bahçeşehir Example", City and Individual vs. 21st Century), Ed. F. Gümüşoğlu, Istanbul: Bağlam Yayınları 171.
• DPT (SPO - State Planning Organization of Turkey) (2003), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2003-2001) – 2005 Yılı Programı Destek Çalışmaları ‘Ekonomik ve Sosyal Sektörlerdeki Gelişmeler ("Eighth Five-Year Development Plan (2001-2005) - Supportive Efforts for the Year 2003 Program 'Developments in Economic and Social Sectors"), Ankara: D.P.T Yayını.
• Jargowsky, Paul A. and Bane, Mary Jo. (1991), “Ghetto Poverty In The United States,1970-1980”, The Urban Underclass, ed. C.Jenks – P.Petrson, Washington D.C: The Brooking Institution Press.
• Kasarda, John (1995) “Industrial Restructuring and the Changing Nature of jobs” in Reynolds Farley ed. State of the Unions: America 1990s, Volume One: Economic Trends, New York: Russel Sage Faundations.
• Krivo, Lauren J. and Kaufman, Robert L. (1999), “How Low Can It Go? Declining Black-White Segregation In a Multi-ethnic Context”, Demography, Volume 36(1)
• Kurtuluş, Hatice. (2005), “İstanbul’da Kapalı Yerleşmeler Beykoz Konakları Örneği”, İstanbul’da Kentsel Ayrışma ("Secluded Settlements in Istanbul, Beykoz Mansions Example", Urban Segregation in Istanbul), Ed. H.Kurtuluş,Istanbul: Bağlam Yayınları 243.
• Kuş, Elif (2003), Nicel-Nitel Araştırma Teknikleri ("Quantitative & Qualitative Research Techniques"), Ankara: Anı Yayınevi.
• Lewis, Oscar – Lewis, Ruth. (1956), “A Day In the Mexican Peasant Family”, Marriage and Family Living, Vol.18 (1).
• Lewis, Oscar. (1998), “The Culture of Poverty”, Society, Vol.35 (2).
• Lewis, Oscar (1980), The Children of Sanchez, “Introduction”, Penguin Books
• Massey, D. S., Gross, A. B. and Shibuya, K. (1994), “Migration, Segregation and the Geographic Concentration of Poverty”, American Sociology Review, Vol. 59(3)
• Massey, Douglas S. and Eggers, Mitchell L. (1990), “The Ecology of Inequality: Minorities and The Concentration of Poverty”, American Journal of Sociology, Vol. 95(5)
• Massey, Douglas S. (1990), “American Apartheid: Segregation and The Making of Underclass”, American Journal of Sociology, Vol. 96(2).
• Murray, Charles. (1984), Losing Ground / American Social Policy, 1950- 1980, U.S.A: Basic Books
• Oberti, Marco. (2000), “Diversity and Complexity In Local Forms of Urban Anti-Poverty Strategies In Europe”, IJURR, Vol. 24(3).
• Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Web Sitesi (Social Services and Child Protection Society of Turkey web site): http://www.shcek.gov.tr/portal/dosyalar/ shcek/ kuruluslar/ krl_list/ cgmerk/ bursa. asp.11.07.06.
• Wilson, W. J. (1996-97), “When Work Disappears”, Political Science Quarterly, Vol. 1(4)
• Wilson, William J. and Aponte, Robert. (1985), “Urban Poverty”, Annual Review of Sociology, Vol. 11.
• Wilson, William J. (1992), “Another Look at The Truly Disadvantaged”, Political Science Quarterly, Vol.106 (4)