Life of Architect Cevat Ülger and His Understanding of Art

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 35, 777 - 814, 31.07.2018

Bülent Oral Sedat Erçetin

https://doi.org/10.21550/sosbilder.401029

Öz

Developments after the
announcement of the new republic created an artistic and lawful ground for
demands for a change of the society during late ottoman era. During this
period, architect artists rose whose approaches are modern, classical, national
and eclectic. One of those architect artists is Cevat Ülger. Cevat Ülger came
forward as a persona who had wide range of interests such as architecture, paint,
hat, design and cartoons. Ülger
had constructed architectural structures by using both unique and traditional
approaches; however, generally his works had traditional characteristics. Cevat
Ülger tried to combine both traditional and modern architectural approaches in
his works. Modern art’s effects are more significant in his works other than
architect. Ülger has passed away at a young
age but he tried to perform a unique and consistent understanding of art during
his period and was very much successful by doing it.

Anahtar Kelimeler

Cevat Ülger, architecture, conservative, modernizm, painting

MİMAR CEVAT ÜLGER’İN YAŞAMI VE SANAT ANLAYIŞI

Öz

Cumhuriyet’in ilanından
sonraki gelişmeler, Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde başlayan güçlü değişim
taleplerinin kurumsal ve hukuki zeminini yaratmıştır. Bu dönemde modern,
klasik, ulusal ve eklektik yaklaşımlar gösteren mimar sanatçılar yetişmiştir. Bu
sanatçı mimarlardan biri de Cevat Ülger’dir. Cevat Ülger mimari, resim, hat,
tasarım ve karikatür gibi çok çeşitli ilgi alanlarına sahip bir kişidir. Ülger,
çoğunlukla geleneksel bir anlayış içinde olmakla beraber özgün nitelikte
çizgisel özellikler gösteren yaklaşımlara sahip çalışmaların da bulunduğu
mimari yapılar inşa etmiştir. Cevat Ülger içinde bulunduğu dönemin sanat
koşullarını iyi analiz etmiş ve bu paralelde eserler verme çabası içinde olmuştur.
Mimari detaylarda Ülger çoğunlukla geleneksel mimari çizgiler ile modern mimari
yaklaşımları buluşturmaya yönelik yaklaşımlar sergilenmiştir. Mimari yapıları
dışındaki çalışmalarında modern sanatın etkileri daha belirgindir. Ülger erken
denebilecek bir yaşta hayatını kaybetmiş olmasına karşın yaşadığı sürece özgün
bir sanat anlayışı oluşturma çabası içinde tutarlı bir gelişim göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Cevat Ülger, mimari, muhafazakâr, modernizm, resim

Kaynakça

• Alsaç, Üstün (1976). Türkiye’deki Mimarlık Düşüncesinin Cumhuriyet Dönemindeki Evrimi. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Altuntaş, Hüseyin (2013). “Çizgi Üstü Bir Mimar Cevat Ülger Mehmet Ülger İle Söyleyişi”. Dil Edebiyat Kültür Dergisi, S. 59, s. 24- 29.
• Atmaca, Tayyip (2014). Eskişehir’in Eskimeyen Yüzleri. İstanbul: Nar Yayınları.
• Avcı, Nabi, “Bir Öğretmen Çok Şeyi Değiştirdi”, http://www.cevatulger.com (Erişim Tarihi: 30.04.2017).
• Avcı, Nabi, “Şu Dünyayı Eleklerden Geçirsek”, http://www.yenisafak.com (Erişim Tarihi: 16.01.2017).
• Birol, Gaye (1996). 19. Yy Endüstri Devrimi Sonrası Mimari Akımlar. Yüksek Lisans Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi.
• Bunulday, Solmaz (2001). Bauhaus’un Türkiye’deki Sanat Eğitimine Etkileri ve Yansımaları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi.
• Cansever, Turgut (2007). Kubbeyi Yere Koymamak. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Erdoğan, Abdülkerim (2014). Eskişehir Bilgeleri. Ankara: Reyhan Yayınları.
• Gürdoğan, Ersin (1997). “Cevat Hocanın Ardından”. Mavera Aylık Edebiyat Dergisi, C. 1, S. 11, s. 17-19. http://www.msaidcekmegil.com (Erişim Tarihi: 10.03.2017).
• Oral, Bülent (2017). “21. Yüzyıl Türkiye’sinde Muhafazakâr Milli Mimarlık Arayışları ve Yansımaları”. SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Dergisi, S. 41, s. 237-255.
• Özçelik, Mustafa (2013). Eskişehir’den Portreler. Eskişehir: Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı Yayınları.
• Özdüzen, Halit “Malatya’dan Cevat Ülger Geçti II” http://www.kriter.org (Erişim Tarihi: 14.05.2017).
• Şenel, Gülçin, “Sükût Külü’nün Altında Kalan Dev: Mimar Cevat Ülger Karamehmetler”, http://www.barandergisi.net (Erişim Tarihi: 10.03.2017).
• Tanyeli, Uğur (2007). Mimarlığın Aktörleri Türkiye 1900-2000. İstanbul: Garanti Galeri.
• Uzunoğlu, Ahmet (2010). Kocatepe Cami (Tarihçesi-Mimari Özellikleri-Türk- İslam Sanatları Uygulamaları. Ankara: Televizyon Tanıtım Tasarım Yayıncılık.
• Ülger, Cevat (1985). Ritmin Gücü ve Ritme Davet. İstanbul: İbda Yayınları.
• Ülger, Mehmet, “Mimar Cevat Ülger Kimdir?”, http://www.demetsanat.org.tr, (Erişim Tarihi: 07.05.2017).
• Ülger, Mehmet, “Mimar Cevat Ülger’i Anıyoruz”, http://www.cevatulger.com, (Erişim Tarihi: 11.01.2017).