Economical Rationalism in the Policies of Turgut Özal

Yıl 2011, Sayı: 23, 105 - 123, 01.03.2011

M Zeki Duman

Öz

In this paper the rationalist policy, which liberal conservative aspect is dominant and more often aiming economic development, of Turgut Özal, who prominent figure of the recent Turkish political era, will be discussed. Özal, acceding under the shadow of the 1980 coup, adopting a pragmatist and populist approach both in economy and politics and national and international politics, has succeeded in becoming an important political figure during his period. Especially after the World War II, the fall of the social democrats who imposed social and economic responsibilities to the state, promising social prosperity, equality, justice and security from office and the right political view replacing them gave the opportunity of merging with the capitalist capital under the name of structural compliance policies to the Özal government. For Özal's policy of modernization, prosperity, development and being strategic in international affairs was directly related to the cyclical developments in the outside world and the new right policy offered him the chance to realize just these projects. Therefore, the policies of Özal cannot be discussed separately from the new world order in which globalisation and the liberation of politics has started

Anahtar Kelimeler

Özal's economy policy, Neo-liberalism, New right politics, Globalisation, Modernizaton

TURGUT ÖZAL’IN POLİTİKALARINDA EKONOMİK RASYONALİZM

Öz

Bu bildiride, yakın dönem Türk siyasetinin çok önemli simalarından biri olan Turgut Özal’ın; liberal-muhafazakâr tonu ağır basan ve çoğunlukla ekonomik kalkınmayı temel alan rasyonalist politikası ele alınacaktır. 1980 darbesinin gölgesi altında iktidara gelerek, gerek ekonomi ve siyasette gerekse iç ve dış politikada pragmatist ve popülist bir tutum takınan Özal, döneminde önemli bir siyasi aktör olmayı başarmıştır. Özellikle II. Dünya savaşından sonra devlete, sosyal ve ekonomik sorumluluklar yükleyen, toplumsal alanda refah, eşitlik, adalet ve güvenlik vaat eden sosyal demokratların iktidardan düşmesi ve yerine yeni sağ siyasetin geçmesi, Özal hükümetine, yapısal uyum politikaları adı altında kapitalist sermaye ile bütünleşme olanağını vermiştir. Zira Özal’ın modernleşme, kalkınma, gelişme ve dış ilişkilerde stratejik davranma politikası, dış dünyadaki konjonktürel gelişmelerle doğrudan ilişkiliydi ve yeni sağ siyaset, ona tam da bu projeleri gerçekleştirme olanağını tanıdı. Bu açıdan Özal’ın politikaları, ekonominin küreselleşmeye ve siyasetin liberalleşmeye başladığı yenidünya düzeninden ayrı bir biçimde ele alınamaz

Anahtar Kelimeler

Özal’ın ekonomi politikası, Neo-liberalizm, Yeni sağ siyaset, Küreselleşme, Modernleşme

Kaynakça

• AHMAD, Feroz, 1995,. Modern Türkiye’nin Oluşumu, (çev. Y.Alogan), İstanbul: Sarmal Yayınları.
• BARLAS, Mehmet, 2001, Turgut Özal’ın Anıları, İstanbul: Birey Yayıncılık.
• BAŞKAYA, Fikret, 2009, Devletçilikten 24 Ocak Kararlarına Türk Ekonomisinde İki Bunalım Dönemi, Ankara: Özgür Üniversite Kitaplığı.
• BORATAV, Korkut, 2010, Türkiye İktisat Tarihi 1908-2007, Ankara: İmge Kitabevi.
• ÇAVDAR, Tevfik, 1992, Türkiye’de Liberalizm (1860–1990), Ankara: İmge Kitabevi
• JUNG, Dietrich & Piccoli, Wolfango, 2004, Yol Ayrımında Türkiye, (çev. B. Kurt), İstanbul: Kitap Yayınevi.
• KAYA, Reşit, 2009, “Neoliberalizmin Türkiye’ye Siyasal Etkileri Üzerine Değerlendirmeler ve Tartışma Öğeleri”, Küreselleşme, Kriz ve Türkiye’de Neoliberal Dönüşüm, (der. N.Mütevellioğlu- S.Sönmez), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• NOZICK, Robert, 2006, Anarşi, Devlet ve Ütopya (çev. A. Oktay), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• ÖZAL, Turgut, 1984, Başbakan Turgut Özal’ın Konuşma, Mesaj, Beyanat ve Mülakatları– 13.12.1983–12.12.1984, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• ÖZAL, Turgut, 1985, Başbakan Turgut Özal’ın Basın Toplantısı, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• ÖZAL, Turgut, 1985, Başbakan Turgut Özal’ın Konuşma, Mesaj, Beyanat ve Mülakatları, 13.12.1984–12.12.1985, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• ÖZAL, Turgut, 1986, Başbakan Turgut Özal’ın Konuşma, Mesaj, Beyanat ve Mülakatları 13.12.1985–12.12.1986, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• ÖZAL, Turgut, 1988, Başbakan Turgut Özal’ın TBMM-Yurtiçi Seyahatlerinde Yaptığı Konuşmalar 13.12.1987–12.12.1988, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• ÖZAL, Turgut, 1992, Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın Dış Politika ve Ekonomi Açılarından “Türkiye’nin Stratejik Öncelikleri” Adlı Uluslararası Sempozyumun Açılışında Yaptıkları Konuşma, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• ÖZBUDUN, Ergun, 1996, “Özal ve Demokratikleşme”, (ed. İ.Sezal), Devlet ve Siyaset Adamı Turgut Özal, İstanbul: 20 Mayıs Eğitim, Kültür ve Sosyal Dayanışma Vakfı Yayınları.
• ÖZKAZANÇ, Alev, 1995, “Türkiye’de Yeni Sağ”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt:15,