YAYIN POLİTİKASI

Sosyoloji Dergisi'ne makale başvurusunda bulunan yazarlardan makale ücreti alınmaz. Makale yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmış ve derginin kapsamı içerisinde yer alan metinler değerlendirme sürecine alınır. Dergi sayfasında yazarlara duyuru başlığı altında paylaşılan yazım kurallarına uymayan makaleler, değerlendirmeye alınmaz. En az doktora eğitimi sürecinde olan araştırmacıların tek yazarlı makaleleri değerlendirmeye alınır.

Sosyoloji Dergisi çifte kör hakemlik süreci işletilmektedir. Buna göre ilk olarak, Yayın Kurulu’nun ön değerlendirmesinden sonra uygun görülen yazılar, farklı kurumlardan alanına uygun hakemlere gönderilir. Hakem ve yazar çifte kör hakemlik süreci içerisinde birbirleri için anonimdir. Hakemlerin seçiminde YÖK Akademik'te (https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/) beyan edilen uzmanlık alanları esas alınarak, başvurulan makalenin konusu ile hakem uzmanlık alanının örtüşmesi esası gözetilmektedir.

Hakem değerlendirme sürecinin en fazla 4 hafta içerisinde tamamlanması beklenmektedir. Hakem değerlendirmesinin sonucunda yazının yayınlanıp yayınlanmayacağına ilişkin karar –varsa istenen değişiklik ve düzeltmeler ile birlikte– yazarlara bildirilir. Yazarlar yayınlanma kararının bildirildiği tarihten itibaren varsa düzeltme ve değişiklikleri yaparak, yazının son halini en geç 3 hafta içerisinde sisteme yüklemelidir. Yayın kurulu, gönderilen çalışmaları son kez değerlendirir, nihai yayın kararını alır. Yayınlanması kabul edilmeyen yazılar, yazarlara iade edilmez. Yazarlardan başvuru aşamasında Telif Hakkı Devir Formunu imzalayarak sisteme yüklemeleri beklenmektedir. Sosyoloji Dergisi’nde yayımlanan makaleler, Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. Dergide yayınlanan tüm makaleler, uygun şekilde atıf verilmek ve gayri-ticari amaçlarla kullanılmak koşulu ile kullanılabilir. Derginin CC Lisanslamasına ilişkin daha ayrıntılı bilgi için bkz. https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/deed.tr

Dergide yayınlanan yazılardan yazarların kendileri sorumludur. Yayın kurulu bu konuda sorumluluk kabul etmez.

Dergide yayınlanan makalelere DergiPark üzerinden ücretsiz tam açık erişim sağlanmaktadır.

ETİK İLKELER

Sosyoloji Dergisi’ne gönderilen yazıların araştırma ve yayın etiğine uygun olması gerekmektedir. Gönderilen yazılar, daha önce hiçbir yerde yayınlanmamış ve herhangi bir dergiye yayınlanmak üzere gönderilmemiş olmalıdır. Editöryal, hakemlik ve yayın süreçleri, COPE (Committee on Publication Ethics) tarafından geliştirilen uluslararası araştırma ve yayın etiği standartlarına bağlı kalınarak yürütülmektedir.
Etik kurul izni gerektiren araştırmalar için, etik kurul onayı aranmaktadır. Hangi makaleler için etik kurul onay belgesi istendiğine ilişkin olarak ayrıntılı bilgi için TR-Dizin Ulakbim'in https://confluence.ulakbim.gov.tr/pages/viewpage.action?pageId=97583694 sayfası ziyaret edilebilir. Etik kurul raporunun makalede belirtilmesi ve makale başvurusu esnasında sisteme yüklenerek belgelenmesi gerekmektedir. Etik kurul izni gerektiren araştırmalarda, izinle ilgili bilgilere (kurul adı, tarih ve sayı no) makale içinde yöntem bölümünde yer verilmelidir. Ayrıca makalenin ilk ya da son sayfalarından birinde olmak üzere, olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmelidir.
Yazılan makalelerde kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulması gerekmektedir. Ayrca yazarlar başvuru esnasında telif hakları devir formunu da sisteme yüklemelidirler.

Sosyoloji Dergisi, yayın ve araştırma etiğini en yüksek standartlarda uygulamayı üstlenmiştir. Bu etik ilkeler, Committee on Publication Ethics (COPE) kuruluşunun standartları temel alınarak oluşturulmuştur (ayrıntılı bilgi için bkz. https://publicationethics.org/guidance/Guidelines).
Sosyoloji Dergisi, yayının editörler, hakemler ve yazarlardan oluşan tüm bileşenlerinin etik kuralları benimsemesini beklemektedir. Derginin tüm paydaşlarının temel alması gereken kurallar, Yürütme Kılavuzu (Code of Conduct) ve Uygulama Rehberi (Principles of Transparency and Best Practice) esas alınarak hazırlanmıştır.
Sosyoloji Dergisi, ulusal ve uluslararası düzeyde, bilimsel yöntem esas alınarak, tarafsız bilginin üretilmesini ve dağıtılmasını sağlamaktadır. Şeffaflık ilkesi doğrultusunda yürütülmesi beklenen araştırmada, katılımcıların zarar görmesinden kaçınılmalı, gizlilik hakları koruma altına alınmalıdır. Eğer gerektiriyorsa, araştırma için etik kurul izni alınmalıdır. Araştırmada çıkar çatışması olup olmadığı belirtilmelidir. Çalışmanın etik kurallara dair bilimsel ve hukuki her türlü sorumluluğu yazara aittir.
Gönderilen makaleler, orijinal, telif hakları düzenlemelerine uygun, daha önce yayınlanmamış ve halihazırda değerlendirme sürecine girmemiş olmalıdır.

YÖK Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesine göre (bkz. https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/mevzuat/bilimsel-arastirma-ve-etik-yonetmeligi.aspx); etik ihlal kabul edilen intihal, sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayım, dilimleme ve haksız yazarlık başta olmak üzere yine aynı yönergede bahsi geçen diğer etik ihlallerin tespiti durumunda, başvuru kabul edilmez. Yine aynı ihlallerin tespiti, yayın başvurusunun, değerlendirme sürecinin bütün aşamalarında ret için yeterli sebep olarak görülmektedir. Belirtilen yayın ve araştırma etiğine uygun olmayan makaleler yayından çıkarılır.

Editörün Uyması Gereken Etik İlkeler
Sosyoloji Dergisi editörü, görevlerini COPE Davranış Kuralları ve Dergi Editörleri İçin En İyi Uygulama Kılavuzları’nı (Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors) baz alarak yerine getirmektedir.
Dergide yayınlanacak çalışmaların kalitesinden, orijinalliğinden ve etik standartları karşılamasından editör ve yayın kurulu sorumludur. Her bir yayın başvurusunun, araştırma gerektiriyor ise, etik kurul raporu yazar(lar)dan talep edilmek zorundadır. Yazar(lar)dan etik kurul izninin belgelenmesini ve onayın makalede belirtilmesini istemek zorundadır. Ayrıca her bir makale için editör, araştırmacıların katkı payı oranlarını, varsa destek ve teşekkür beyanlarını ve çatışma beyanlarını yazarlardan istemelidir. Yayının editörü, yayınlama süreçlerinin zamanında ve doğru şekilde yürütülmesini sağlayarak, görev alan herkesle iletişim halinde kalmak durumundadır. Çifte kör hakemlik sürecinde yazar ve hakemlerin arasında aracı olmalıdır. Editör ve yayın kurulu üyeleri, makaleler için hakem atamada, hakem adaylarının akademik uzmanlık alanlarını esas alırlar. Her bir makale için en az 2 hakemin görüşünün alındığı Sosyoloji Dergisi’nin editörü ve yayın kurulu üyeleri, ayrıca hakemlerin farklı kurumlardan seçilmesine özen gösterirler. Hakem değerlendirme süreçleri tamamlanarak yayım aşamasına gelen sayıda görev alan hakemler, Sosyoloji Dergisi’nin ilgili sayısının kapak sayfasında eksiksiz listelenir.
Görevi kötüye kullanım, fikri mülkiyet hakkı ihlali, yazar ve hakem isimlerinin karşılıklı gizliliğinin (çifte kör hakemlik sürecinin) ihlali konularında önlem alması gereken editör, bilimsel olmayan görüşleri engellerken, tutarlı eleştirileri göz önünde bulundurmaktadır. Çalışmalara dair açıklama, açıklığa kavuşturma veya özür dileme gerektiğinde sorumluluk editöre aittir. Sonuç olarak, editör, hakem değerlendirmelerini de göz önünde bulundurarak bir makaleyi kabul etmek veya reddetmek için tüm yetkiye sahiptir.

Hakemlerin Uyması Gereken Etik İlkeler
Sosyoloji Dergisi hakemlerinin, COPE Hakemler İçin Etik Rehberi’ni (COPE Ethical Guidelines for Peer Reviewers) izleyerek görevlerini yerine getirmesi gerekmektedir. İlk olarak, hakemlerden tarafsız bir bakış açısıyla tespitte bulunmaları beklenmektedir. Hakemler, gerek çifte kör hakemliğe dair, gerekse makaleye dair bilgilerle ilgili gizliliği ön planda tutmalıdır. Yayına ilişkin objektif olması beklenen hakemler, çıkar çatışması tespit ederlerse editöre bildirmek durumundadır. Hakemin objektif değerlendirmesini sekteye uğratabilecek herhangi bir durumun editöre bildirilmesiyle, hakem, ilgili makalenin değerlendirilmesi görevinden editör tarafından geri çekilir. Hakemlerin, herhangi bir telif ve etik kural ihlali tespitinde de bu durumu editöre bildirmeleri gerekmektedir. Hakemler, değerlendirme için gönderilen makalenin konusu bakımından kendilerini yeterli hissetmedikleri takdirde, değerlendirmeyi kabul etmemelidirler. Hakemlerin, yayın kurulu tarafından kendilerine verilen süre içinde değerlendirmelerini tamamlayıp, kararlarını editör ve yayın kuruluna bildirmeleri gerekmektedir. Hakemlerden, değerlendirmeye atandıkları makalelerin majör, minör revizyonlarında, kabul ve ret kararlarında editör ve yayın kuruluna, kararlarına ilişkin gerekçelerini de bildirmeleri beklenmektedir.

Yazarların Uyması Gereken Etik İlkeler
Sosyoloji Dergisi’ne çalışmalarını gönderen yazarların etik ilkeleri dikkate aldığı ve bu ilkeleri kabul ettiği varsayılmaktadır. Dolayısıyla, yapılan ihlallerin sonuçları ve sorumlulukları yazarlara aittir. Yazarlar daha önce yayınlanmış, ya da yayınlanmak üzere başka bir dergiye eş zamanlı gönderilmiş bir makale ile başvuru yapamazlar. Editör, yayın kurulu üyeleri ve makaleye atanan hakemlerin verdikleri emekler göz önünde bulundurularak, hakem süreci başlatılmış bir makalenin yazarlar tarafından geri çekilmesi, zorunlu bir sebep olmaksızın, kabul edilmemektedir.
Sosyoloji Dergisi’ne gönderilen herhangi bir çalışmanın yazarlar tarafından telif haklarına uygunluğu ve orijinalliği kontrol edilmiş olmalıdır. Yazarlar, herhangi bir çıkar çatışması tespitinde, durumu yayının editörüne bildirmelidir. Yazarlar, intihal, sahtecilik, çarpıtma, tekrar yayım, dilimleme ve haksız yazarlık gibi etik ihlallerden kaçınmalıdır. Yazarlar, yayın başvurularında yayına konu olan araştırmaları gerektiriyor ise, araştırma başlamadan önce ilgili kurul ve komisyonlardan aldıkları etik kurul raporunu belgelemek zorundadırlar. Ayrıca yazarlar, etik kurul onayını detaylarıyla (kurul adı, tarih ve sayı no vb.) makalenin yöntem bölümünde belirtilmek zorundadırlar. Yazarlardan etik kurul izinlerinin, gönüllü onam formlarının ve çalışmalarda kullandıkları materyallerin (görsel, işitsel materyaller, ölçek vb.) izinlerinin eksiksiz olması beklenmektedir. Yazarlar, makalenin sonunda, araştırmacıların katkı payı oranları, varsa destek ve teşekkür beyanları ile çatışma beyanına yer vermelidir. Son olarak, Sosyoloji Dergisi, yazarlardan çalışmalarında kullandıkları kaynakça ve atıfların doğruluğu konusunda hassasiyet göstermelerini beklemektedir. Metin içi atıfların tamamının kaynakçada, derginin benimsediği yazım kuralları çerçevesindeki alıntılama tekniğine göre uygun bir biçimde gösterilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte yararlanılmayan kaynaklar kaynakçada yer almamalıdır. Yazarların makalelerini Sosyoloji Dergisi’nin belirlediği yazım kurallarına göre hazırlamaları gerekmektedir.