ÇAĞDAŞ SANAT PİYASASININ SOSYOLOJİK TEŞEKKÜLÜ: ÇAĞDAŞ SANAT ALANINDA DEĞER YARATICI ÖZNELER VE SANATSAL CEMAATLEŞME OLGUSU

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 9, 30.06.2019

Hülya Biçer Olgun

Öz

Bu
araştırmada günümüz Türkiye’sinde çağdaş sanat alanının yapısı, failleri ve
sanat piyasasının toplumsal teşekkülü ele alınmaktadır. Bu çalışmanın amacı, sanat
eserinin değerinin belirlenmesi sürecini yapı-fail-nesne ilişkisi içerisinde sosyolojik
olarak açıklamaktır.

Araştırmadaki
kuramsal ve kavramsal dayanaklar olarak; George Dickie’nin kurumsal sanat
kuramı, Pierre Bourdieu’nün alan ve sermayeler teorisi, Paul DiMaggio’nun
kültür kapitalistleri ve kurumsal hayırseverlik yaklaşımı, Luc
Boltanski&Eve Chiapello’nun kapitalizmin yeni ruhu yaklaşımı ile Luc
Boltanski&Arnaud Esquerre’in zenginleştirme ekonomisi yaklaşımlarından
yararlanılmaktadır.

Araştırmada
örneklem dahilinde, çağdaş sanat alanında faaliyetlerde bulunan Koç,
Eczacıbaşı, Sabancı, Kocabıyık aileleri ve sermaye gruplarının çağdaş sanat
kurum ve etkinliklerinde yer almış olan 16 sanatçı, 9 küratör olmak üzere 25 katılımcıyla
derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Bu çalışmada; araştırmanın sonucunda,
saha verileri ve kuramsal dayanaklar doğrultusunda oluşturulmuş olan “değer
yaratıcı özne” kavramı ve “sanatsal cemaatleşme” olgusu açıklanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Sanat Alanı, Çağdaş Sanat Piyasası, Sanat Eserinin Değeri, Sosyal Sermaye, Sanatsal Cemaatleşme, Değer Yaratıcı Özne

Kaynakça

• BİÇER OLGUN, Hülya (2019) Türkiye’de Çağdaş Görsel Sanat Piyasasının Dinamikleri Üzerine Nitel Bir Araştırma, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Ankara.BOLTANSKI, Luc ve CHIAPELLO, Eve (2007). The New Spirit of Capitalism, çev. Gregory Elliott, Verso, London.BOLTANSKI, Luc ve ESQUERRE, Arnaud (2015). “Grappling with the Economy of Enrichment” (söyleşi Fabian Muniesa), s. 75-83, Valuation Studies, 3 (1).BOLTANSKI, Luc ve ESQUERRE, Arnaud (2016). “The Economic Life of Things: Commondities, Collectibles, Assets”(çev. Matthew Cunningham), s. 31-54, New Left Review, 98 (Mart-Nisan).BOLTANSKI, Luc ve ESQUERRE, Arnaud (2017). “Enrichment, Profit, Critique: A Rejoinder to Nancy Fraser” (çev. Matthew Cunningham), s. 67-76, New Left Review, 106 (Temmuz-Ağustos).BOURDIEU, Pierre (1986). “The Forms of Capital”, Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education içinde, yararlanılan kopyada s. 15-29, orijinalinde s. 241-258. Ed. John G. Richardson, Greenwood Publishing Group, Westport.BOURDIEU, Pierre (1990). The Logic of Practice, Stanford University Press, Stanford.BOURDIEU, Pierre (1993). The Field of Cultural Production: Essays on Art and Literature. Ed. Randal Johnson, Columbia University Press, New York.BOURDIEU, Pierre (1996). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste, çev. Richard Nice, Harvard University Press, Cambridge.BOURDIEU, Pierre (2006). Sanatın Kuralları:Yazınsal Alanın Oluşumu ve Yapısı, çev. Necmetttin Kamil Sevil, YKY, İstanbul.DICKIE, George (2000), “The Institutional Theory of Art”, Theories of Art Today içinde, s.93-108, Ed. Noel Carrol, The University of Wisconsin Press, London.DICKIE, George (2001), Art and Value, Blackwell Publishers, Oxford.DIMAGGIO, Paul J. (1982). “Cultural Entrepreneurship in Nineteenth-Century Boston: The Creation of an Organizational Base for High Culture in America”, s. 33-50, Media, Culture and Society, c. 4. DIMAGGIO, Paul J. (1986a). “Can Culture Survive The Marketplace?”, s. 65-92, içinde Nonprofit Enterprise in the Arts: Studies in Mission and Constraint, Oxford University Press, New York.DIMAGGIO, Paul J. (1986b). “Introduction”, s. 3-13, içinde Nonprofit Enterprise in the Arts: Studies in Mission and Constraint, Oxford University Press, New York.DIMAGGIO, Paul J. (1986c). “Support for the Arts from Independent Foundations”, s. 114-139, içinde Nonprofit Enterprise in the Arts: Studies in Mission and Constraint, Oxford University Press, New York.DIMAGGIO, Paul J. (1987). “Classification in Art”, American Sociological Review, C. 52, No:4, s. 440-455.DIMAGGIO, Paul J. (1991). “Constructing an Organizational Field as a Professional Project: U.S. Art Museums, 1920-1940”, s. 267-292, içinde The New Institutionalism in Organizational Analysis, Ed. Walter W. Powell ve J. Paul DiMaggio, The University of Chicago Press, London.GIELEN, Pascal (2016). Sanatsal Çokluğun Mırıltısı: Küresel Sanat, Siyaset ve Post-Fordizm, çev. Albina Ulutaşlı, Norgunk Yayıncılık, İstanbul.WU, Chin-tao (2014). Kültürün Özelleştirilmesi: 1980’lerden Sonrasında Şirketlerin Sanata Müdahalesi, çev. Esin Soğancılar, İletişim, İstanbul.