TÜRKİYE’DE POPÜLER KÜLTÜRÜN BOŞ ZAMAN DEĞERLENDİRME ETKİNLİKLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 247 - 274, 30.07.2023

İbrahim Mavi

https://doi.org/10.37991/sosdus.1265326

Öz

Toplumsal değerleri geleceğe taşıyan kültür, bir toplumun ekonomi, politika, inanç, dil, ortak tarih, ulus, sanat, kılık kıyafet vb. alanları kapsamaktadır. Toplumdan topluma farklılık gösteren kültürün devamlılığı aynı zamanda toplumun devamlılığı anlamına gelmektedir. Bu yönüyle kültürün toplumda beton işlevi gördüğü savunulabilir. Fakat küreselleşmenin etkisiyle beraber bu farklılığın gittikçe azaldığı görülmektedir. Bunda kitle iletişim araçlarının etkisi fazladır. Kitle iletişim araçlarının gelişmesi sonucunda üretilen kültürün sınırları aşması ortak bir dünya kültürünün yaygınlaşmasına zemin hazırlamıştır. Kitle iletişim araçları ulus kültürleri dönüştürücü etkiye sahip olmakla beraber toplumsal yapıdan gündelik hayat alışkanlıklarına kadar birçok alanın da popüler kültür bağlamında yeniden şekillenmesinin önünü açmıştır. Toplumsal değerler popüler kültür ve kültür endüstrisinin etkisiyle hızlı bir dönüşüm yaşamıştır. Bu dönüşüm gündelik hayatı etkilemiş, insanların gündelik hayatta boş zaman değerlendirme etkinlikleri de bu kapsamda yeniden şekillenmiştir. Çalışma boyunca küreselleşmenin kültürü dönüştürücü gücü üzerinde durulmuştur. Aynı şekilde popüler kültür, üretilen kültür, kültür endüstrisi yaklaşımları ve kitle iletişim araçlarıyla ilişkisi bakımından Türkiye’de boş zaman değerlendirme etkinlikleri ele alınarak, insanların boş zaman değerlendirme tercihindeki değişim popüler kültür bağlamında çözümlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Küreselleşme, Popüler Kültür, Kültür Endüstrisi, Kitle İletişim Araçları, Boş Zaman Etkinlikleri.

THE EFFECT OF POPULAR CULTURE ON LEATHER TIME ACTIVITIES IN TURKEY

Öz

Culture, which carries social values to the future, is covers areas.a society's economy, politics, belief, language, common history, nation, art, dress, etc. The continuity of culture, which differs from society to society, also means the continuity of society. In this respect, it can be argued that culture functions as concrete in society. However, with the effect of globalization, it is seen that this difference is gradually decreasing. The influence of mass media in this area is great. The culture produced as a result of the development of mass media has crossed borders, and has paved the way for the spread of a common world culture. While mass media has a transformative effect on national cultures, it has paved the way for many areas from social structure to daily life habits to be reshaped in the context of popular culture. Social values have undergone a rapid transformation with the influence of popular culture and the culture industry. This transformation has affected daily life, and people's leisure activities in daily life have been reshaped in this context. Throughout the study, the cultural transformative power of globalization has been emphasized. In the same way, leisure time activities in Turkey are discussed in terms of popular culture, culture produced, culture industry approaches and mass media, and the change in people's leisure preferences is analyzed in the context of popular culture

Anahtar Kelimeler

Globalization, Popular Culture, Culture Industry, Mass Media, Leisure Activities.

Kaynakça

• Adorno, T. W. (2007) Kültür Endüstrisi Kültür Yönetimi. 2. Baskı, Çev. Nihat Ülner- Mustafa Tüzel- Elçin Gen. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Adorno, T. W. ve Horkheimer, M. (1995). Aydınlanmanın Diyalektiği: Felsefi Fragmanlar 1. Çev. Oğuz Özügül. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Akyüz, H. (2015). "Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Bölümünde Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Boş Zaman Faaliyetlerini Değerlendirilme Biçimlerinin İncelenmesi." International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), 3, 301- 316.
• Arslan, H. (2014). “Üniversite Öğrencilerinin Boş Zaman Değerlendirme Tercihleri: Çankırı Karatekin Üniversitesi Örneği.” Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40, 193-208.
• Arslantürk, Z. ve Amman, M. (2009). Sosyoloji. İstanbul: Çamlıca Yayınları.
• Bal, H. (2020). Kurumlar Sosyolojisi. Bursa: Sentez Yayınları.
• Baudrillard, J. (2018). Tüketim Toplumu. Çev. Nilgün Tutal, Ferda Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Büken, G. (2016). “Amerikan Popüler Kültürünün Türkiye’de Yayılışına Karşı Tepkisel Düşünceler.” Popüler Kültür, Doğu Batı Yayınları. Sayı 15, İstanbul.
• Cuche, D. (2004). Sosyal Bilimlerde Kültür Kavramı, Çev. Turgut Arnas, İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Dellaoğlu, B. (2014). Frankfurt Okulunda Sanat ve Toplum. İstanbul: Say Yayınları.
• Demirezen, İ. (2016). Türkiye’de Muhafazakâr Kesimin Değişen Hayat Tarzı. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı 2.
• Erdoğan, İ. (1997). İletişim Egemenlik Mücadeleye Giriş. Ankara: İmge Yayınevi.
• Erdoğan, İ. (1999). Popüler Kültür: Kültürel Alanda Egemenlik ve Mücadele. İçinde N. Güngör (Der.) Popüler Kültür ve İktidar (ss. 18-52). Ankara: Vadi Yayınları.
• Erdoğan, İ. ve Alemdar, K. (1994). Popüler Kültür ve İletişim. Erk Yayınları, Ankara.
• Fiske, J. (1999). Popüler Kültürü Anlamak. Çev. Süleyman İrvan. Ankara: Ark Yayınevi.
• Güner, B. (2015). “Türkiye’de Lise ve Üniversite Öğrencilerinin Rekreatif Tercihlerinin Değerlendirilmesi: Bir Literatür Taraması.” Şimşek, K. Y., Tütüncü Ö. (Ed.). III. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı. (ss. 518-522). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Gürbüz, B., Yenel, F., Özdemir, A. S., Akgül, B. M., Karaküçük, S. (2011). Türk Toplumunun Boş Zaman Değerlendirme Profili: Ankara İli Örneği. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(4), 41-51.
• Hacıcaferoğlu, S., Gündoğdu, C., Hacıcaferoğlu, B., ve Yücel, A. S. (2014). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Serbest Zaman (Rekreasyon) Aktivitelerine Katılımlarının Belirlenerek İncelenmesi (İnönü Üniversitesi örneği). Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 5 (1), 5-17.
• Hekim, M., ve Eraslan, M. (2015a). Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Rekreatif Tercihlerinin İncelenmesi (Ağlasun Meslek Yüksekokulu Örneği). Şimşek, K. Y., & Tütüncü Ö. (Ed.). III. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı. (ss. 139-148). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Hekim, M., ve Eraslan, M. (2015b). Ortaöğretim Öğrencilerinin Rekreatif Tercihlerinin İncelenmesi (Burdur USO Anadolu Lisesi Örneği). Şimşek, K. Y., & Tütüncü Ö. (Ed.). III. Rekreasyon Araştırmaları Kongresi Bildiri Kitabı. (ss. 453-460). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Karagöz, B. (2016). Hiç’lik İçinde Yokluğu Aramak Popüler Olabilir mi? Popüler Kültür. Doğu Batı Yayınları, Sayı 15, İstanbul.
• Kılbaş, Ş. (2001). Gençlik ve Boş Zaman Değerlendirme. Adana: Anaca Yayınları.
• Kraus, R. (2001) Recreation And Leisure İn Modern Society. Usa: Tacc.
• Lull, J. (2001). Medya İletişim Kültür, Çev. Nazife Güngör, Vadi Yayınları, Ankara.
• Marshall, G. (1999). Sosyoloji Sözlüğü. Çev. Osman Akınbay ve Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Mutlu, E. (2016). Popüler Kültürü Eleştirmek. Popüler Kültür. Doğu Batı Yayınları, Sayı 15, İstanbul.
• Passmore, A. and French, D. (2001). Development and Administration Of A Measure To Assess Adolescents’ Participation. Adolescence. Spring, 36(141) pp. 67-75.
• Selvi, Ö. ve Altan, S. (2014). Popüler Kültür ve Spor İlişkisi Üzerine Bir Araştırma. Erciyes İletişim Dergisi, 3(3), ss. 132-144.
• Smith, P. ve Rilley, A. (2016). Kültürel Kurama Giriş. Çev. Selime Güzelsarı-İbrahim Gündoğdu. İstanbul: Dipnot Yayınları.
• Takış, T. (2016). Gorgon’un Yüzünü Görenler Geri Dönmedi, ya da Dönenler Tek Bir Söz Söylemedi. Popüler Kültür. Doğu Batı Yayınları, Sayı 15, İstanbul.
• Tellan, D. (2016). Mekân Eğlence ve Popüler Kültür İlişkisini Değerlendirmek. Ankara: TRT Akademi.
• Williams, R. (2016). Teknoloji ve Toplum. Popüler Kültür. Doğu Batı Yayınları, Sayı 15, İstanbul.